Przybywa jeździec

Nostalgiczny, wręcz poetycki western Alana J. Pakuli, twórcy takich głośnych dzieł, jak
"Klute", "Syndykat zbrodni", "Wszyscy ludzie prezydenta", "Wybór Zofii" czy "Raport Pelikana". Ukazuje konflikt
między tradycją i nieubłaganymi prawami współczesności wdzierającej się na dziewicze prerie, gdzie dotąd
królowali hodowcy bydła i koni. Teraz z zielonych dolin chcą ich wyprzeć poszukiwacze ropy naftowej, którzy
"niszczą ziemię", burzą dotychczasowy porządek, styl życia mieszkańców Dzikiego Zachodu, ich zwyczaje.
To starcie anachronicznego świata z nowoczesnością nakłada się na charakterystyczny dla westernowego
gatunku wątek walki między bogatymi i ubogimi ranczerami, tutaj pogłębiony dodatkowo przez zderzenie
charakterów i rodzinne zaszłości bohaterów. Nawiązujący do biblijnej Apokalipsy tytuł oznacza koniec pewnej
epoki w historii Dzikiego Zachodu, koniec tradycyjnych westernowych wartości i wreszcie koniec pewnych
typów ludzkich.
Ostatnie tygodnie II wojny światowej, której losy są już przesądzone. Dla amerykańskich farmerów,
do których docierały tylko jej odległe echa, nie oznacza to jednak nic dobrego. Kończą się bowiem dostawy
dla wojska, spada cena mięsa wołowego. Co gorsza, pojawiają się przypuszczenia, że rozległe, bardzo
słabo zaludnione tereny Środkowego Zachodu kryją złoża ropy naftowej.
Ranny na froncie żołnierz Frank Athearn zostaje wcześniej zwolniony do cywila. Przybywa do Montany, gdzie
kupuje kawałek ziemi od Elli Connors, farmerki, która ledwo wiąże koniec z końcem. Niestety, już pierwszego
wieczoru nieznany napastnik zabija współtowarzysza Franka. On sam, chociaż ranny, morduje w odwecie zabójcę.
Nieprzytomnego Franka znajduje stary kowboj Dodger, który od lat pomaga Elli w pracy na ranczu. Przy okazji
odkrywa, że zabójcą był człowiek nasłany przez niejakiego Ewinga, największego hodowcę bydła z okolicy.
Wprawdzie Ewing niedawno pochował syna, ale nadal ma wielkie ambicje i plany. Z uporem dąży do wyrugowania
Elli z jej ziemi, nie bacząc na dawne więzi, jakie łączyły go z jej nieżyjącym już ojcem i z nią samą.
Gdy Frank wraca do zdrowia, proponuje dziewczynie pomoc w pracy na ranczu. Ella, wychowana przez ojca
jak chłopak, samodzielna i szorstka w obyciu, niechętnie wyraża zgodę. Frank okazuje się lojalnym, pracowitym
i bardzo zręcznym pomocnikiem, jakby urodzonym do życia na farmie, a po śmierci starego Dodgera wręcz
nieocenionym. Ich współpraca przeradza się z czasem w miłość. Ewing patrzy na to złym okiem.
Jego plany niweczy jednak przede wszystkim finansista Neil Atkinson, który chce na tych terenach rozpocząć
wiercenia w poszukiwaniu ropy. Ponieważ Ewing nie jest w stanie spłacić Atkinsonowi długów, ten bez skrupułów
zajmuje jego ziemie, czyniąc z Ewinga jedynie nominalnego właściciela rancza. W odwecie Ewing, wespół ze swymi
dwoma oddanymi pomocnikami - Blockerem i Colem, powoduje katastrofę samolotu, którym podróżował Atkinson.
Morduje również jego pełnomocnika, bankiera Virgila Hovertona. Teraz musi się jeszcze pozbyć Elli i jej ukochanego
Franka.


(COMES A HORSEMAN)

Western, 114 min, USA 1978
Reżyseria: Alan J. Pakula
Scenariusz: Dennis Lynton Clark
Aktorzy: James Caan, Jane Fonda, Jason Robards, George Grizzard, Richard Farnsworth, Jim Davis,
Mark Harmon, Macon McCalman i inni