film dokumentalny, kraj prod. Francja 2021
- 02.05.2024 08:25- TVP Nauka /1/
Jak położyć kres nadmiernym kosztom ...
Jak położyć kres nadmiernym kosztom energii, marnowaniu surowców i zanieczyszczeniom generowanym przez budowy? Wystarczy spojrzeć na to, jak z tym problemem radzą sobie organizmy żywe. Od milionów lat zwierzęta, rośliny i mikroorganizmy tworzą najróżniejsze konstrukcje dostosowane zarówno do swoich potrzeb, jak i środowiska. Co by było, gdyby zaczęto budować obiekty z bardziej zrównoważonych, samonaprawiających się materiałów, bez udziału paliw kopalnych? W tym odcinku eksperci starają się odpowiedzieć na pytanie, czy materiały inspirowane światem przyrody mogą stać się podstawą przyszłych konstrukcji. W programie zostanie wyjaśnione, jak szyszka, ptaki rajskie, muszle, las, koralowce, meduza mogą inspirować naukowców do projektowania innowacyjnych konstrukcji.
- 02.05.2024 13:50- TVP Nauka /1/
Jak położyć kres nadmiernym kosztom ...
Jak położyć kres nadmiernym kosztom energii, marnowaniu surowców i zanieczyszczeniom generowanym przez budowy? Wystarczy spojrzeć na to, jak z tym problemem radzą sobie organizmy żywe. Od milionów lat zwierzęta, rośliny i mikroorganizmy tworzą najróżniejsze konstrukcje dostosowane zarówno do swoich potrzeb, jak i środowiska. Co by było, gdyby zaczęto budować obiekty z bardziej zrównoważonych, samonaprawiających się materiałów, bez udziału paliw kopalnych? W tym odcinku eksperci starają się odpowiedzieć na pytanie, czy materiały inspirowane światem przyrody mogą stać się podstawą przyszłych konstrukcji. W programie zostanie wyjaśnione, jak szyszka, ptaki rajskie, muszle, las, koralowce, meduza mogą inspirować naukowców do projektowania innowacyjnych konstrukcji.
- 04.05.2024 10:10- TVP Nauka /1/
Jak położyć kres nadmiernym kosztom ...
Jak położyć kres nadmiernym kosztom energii, marnowaniu surowców i zanieczyszczeniom generowanym przez budowy? Wystarczy spojrzeć na to, jak z tym problemem radzą sobie organizmy żywe. Od milionów lat zwierzęta, rośliny i mikroorganizmy tworzą najróżniejsze konstrukcje dostosowane zarówno do swoich potrzeb, jak i środowiska. Co by było, gdyby zaczęto budować obiekty z bardziej zrównoważonych, samonaprawiających się materiałów, bez udziału paliw kopalnych? W tym odcinku eksperci starają się odpowiedzieć na pytanie, czy materiały inspirowane światem przyrody mogą stać się podstawą przyszłych konstrukcji. W programie zostanie wyjaśnione, jak szyszka, ptaki rajskie, muszle, las, koralowce, meduza mogą inspirować naukowców do projektowania innowacyjnych konstrukcji.
- 04.05.2024 23:55- TVP Nauka /1/
Jak położyć kres nadmiernym kosztom ...
Jak położyć kres nadmiernym kosztom energii, marnowaniu surowców i zanieczyszczeniom generowanym przez budowy? Wystarczy spojrzeć na to, jak z tym problemem radzą sobie organizmy żywe. Od milionów lat zwierzęta, rośliny i mikroorganizmy tworzą najróżniejsze konstrukcje dostosowane zarówno do swoich potrzeb, jak i środowiska. Co by było, gdyby zaczęto budować obiekty z bardziej zrównoważonych, samonaprawiających się materiałów, bez udziału paliw kopalnych? W tym odcinku eksperci starają się odpowiedzieć na pytanie, czy materiały inspirowane światem przyrody mogą stać się podstawą przyszłych konstrukcji. W programie zostanie wyjaśnione, jak szyszka, ptaki rajskie, muszle, las, koralowce, meduza mogą inspirować naukowców do projektowania innowacyjnych konstrukcji.
- 08.05.2024 20:00- TVP Nauka /2/
Dzięki zdolności przylegania do różnych ...
Dzięki zdolności przylegania do różnych rodzajów powierzchni w naturze wiele organizmów może liczyć na schronienie, darmowy transport lub nowy dom. Z drugiej strony istnieją inne organizmy, które mają na tyle śliskie powierzchnie, że nic nie jest w stanie się na nich utrzymać. A co, jeśli te supermoce adhezji i śliskości wykorzysta się w technologii? Eksperci inspirują się światem przyrody od lat. Swoje obserwacje wykorzystują do prac nad materiałami zdolnymi do przyłączania lub odpychania obiektów. Celem naukowców jest opracowanie skutecznych, tanich i jeszcze bardziej wydajnych rozwiązań. W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z badaczami współpracującymi z wiodącymi producentami klejów. W programie zostanie wyjaśnione, jak gekon, bluszcz, biały lotos, rekin oraz cykady inspirują i pomagają naukowcom w projektowaniu innowacyjnych materiałów.
- 09.05.2024 01:00- TVP Nauka /2/
Dzięki zdolności przylegania do różnych ...
Dzięki zdolności przylegania do różnych rodzajów powierzchni w naturze wiele organizmów może liczyć na schronienie, darmowy transport lub nowy dom. Z drugiej strony istnieją inne organizmy, które mają na tyle śliskie powierzchnie, że nic nie jest w stanie się na nich utrzymać. A co, jeśli te supermoce adhezji i śliskości wykorzysta się w technologii? Eksperci inspirują się światem przyrody od lat. Swoje obserwacje wykorzystują do prac nad materiałami zdolnymi do przyłączania lub odpychania obiektów. Celem naukowców jest opracowanie skutecznych, tanich i jeszcze bardziej wydajnych rozwiązań. W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z badaczami współpracującymi z wiodącymi producentami klejów. W programie zostanie wyjaśnione, jak gekon, bluszcz, biały lotos, rekin oraz cykady inspirują i pomagają naukowcom w projektowaniu innowacyjnych materiałów.
- 09.05.2024 08:30- TVP Nauka /2/
Dzięki zdolności przylegania do różnych ...
Dzięki zdolności przylegania do różnych rodzajów powierzchni w naturze wiele organizmów może liczyć na schronienie, darmowy transport lub nowy dom. Z drugiej strony istnieją inne organizmy, które mają na tyle śliskie powierzchnie, że nic nie jest w stanie się na nich utrzymać. A co, jeśli te supermoce adhezji i śliskości wykorzysta się w technologii? Eksperci inspirują się światem przyrody od lat. Swoje obserwacje wykorzystują do prac nad materiałami zdolnymi do przyłączania lub odpychania obiektów. Celem naukowców jest opracowanie skutecznych, tanich i jeszcze bardziej wydajnych rozwiązań. W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z badaczami współpracującymi z wiodącymi producentami klejów. W programie zostanie wyjaśnione, jak gekon, bluszcz, biały lotos, rekin oraz cykady inspirują i pomagają naukowcom w projektowaniu innowacyjnych materiałów.
- 09.05.2024 13:50- TVP Nauka /2/
Dzięki zdolności przylegania do różnych ...
Dzięki zdolności przylegania do różnych rodzajów powierzchni w naturze wiele organizmów może liczyć na schronienie, darmowy transport lub nowy dom. Z drugiej strony istnieją inne organizmy, które mają na tyle śliskie powierzchnie, że nic nie jest w stanie się na nich utrzymać. A co, jeśli te supermoce adhezji i śliskości wykorzysta się w technologii? Eksperci inspirują się światem przyrody od lat. Swoje obserwacje wykorzystują do prac nad materiałami zdolnymi do przyłączania lub odpychania obiektów. Celem naukowców jest opracowanie skutecznych, tanich i jeszcze bardziej wydajnych rozwiązań. W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z badaczami współpracującymi z wiodącymi producentami klejów. W programie zostanie wyjaśnione, jak gekon, bluszcz, biały lotos, rekin oraz cykady inspirują i pomagają naukowcom w projektowaniu innowacyjnych materiałów.
- 11.05.2024 10:15- TVP Nauka /2/
Dzięki zdolności przylegania do różnych ...
Dzięki zdolności przylegania do różnych rodzajów powierzchni w naturze wiele organizmów może liczyć na schronienie, darmowy transport lub nowy dom. Z drugiej strony istnieją inne organizmy, które mają na tyle śliskie powierzchnie, że nic nie jest w stanie się na nich utrzymać. A co, jeśli te supermoce adhezji i śliskości wykorzysta się w technologii? Eksperci inspirują się światem przyrody od lat. Swoje obserwacje wykorzystują do prac nad materiałami zdolnymi do przyłączania lub odpychania obiektów. Celem naukowców jest opracowanie skutecznych, tanich i jeszcze bardziej wydajnych rozwiązań. W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z badaczami współpracującymi z wiodącymi producentami klejów. W programie zostanie wyjaśnione, jak gekon, bluszcz, biały lotos, rekin oraz cykady inspirują i pomagają naukowcom w projektowaniu innowacyjnych materiałów.
- 11.05.2024 23:50- TVP Nauka /2/
Dzięki zdolności przylegania do różnych ...
Dzięki zdolności przylegania do różnych rodzajów powierzchni w naturze wiele organizmów może liczyć na schronienie, darmowy transport lub nowy dom. Z drugiej strony istnieją inne organizmy, które mają na tyle śliskie powierzchnie, że nic nie jest w stanie się na nich utrzymać. A co, jeśli te supermoce adhezji i śliskości wykorzysta się w technologii? Eksperci inspirują się światem przyrody od lat. Swoje obserwacje wykorzystują do prac nad materiałami zdolnymi do przyłączania lub odpychania obiektów. Celem naukowców jest opracowanie skutecznych, tanich i jeszcze bardziej wydajnych rozwiązań. W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z badaczami współpracującymi z wiodącymi producentami klejów. W programie zostanie wyjaśnione, jak gekon, bluszcz, biały lotos, rekin oraz cykady inspirują i pomagają naukowcom w projektowaniu innowacyjnych materiałów.
- 15.05.2024 20:00- TVP Nauka /3/
Świat przyrody rozwija się od ...
Świat przyrody rozwija się od milionów lat i nie wydaje się, aby miał przestać. Dzięki ewolucji, zwierzęta, rośliny oraz bakterie wypracowały szereg mechanizmów obronnych i wzmacniających, które pozwalają im przetrwać w wymagających warunkach środowiska. Naukowcy przekonują, że organizmy te są znacznie lepszymi inżynierami od ludzi. Potrafią stworzyć schronienie z obfitych zasobów, zużywając minimum energii i nie zanieczyszczając przy tym środowiska. W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z ekspertami, którzy na co dzień czerpią inspirację z natury w celu tworzenia odpornych i wytrzymałych konstrukcji przyszłości. W programie zostanie wyjaśnione, jak jeż, pająk, dzięcioł, homar, humbak oraz wąż mogą inspirować naukowców do projektowaniu innowacyjnych rozwiązań.
- 16.05.2024 00:55- TVP Nauka /3/
Świat przyrody rozwija się od ...
Świat przyrody rozwija się od milionów lat i nie wydaje się, aby miał przestać. Dzięki ewolucji, zwierzęta, rośliny oraz bakterie wypracowały szereg mechanizmów obronnych i wzmacniających, które pozwalają im przetrwać w wymagających warunkach środowiska. Naukowcy przekonują, że organizmy te są znacznie lepszymi inżynierami od ludzi. Potrafią stworzyć schronienie z obfitych zasobów, zużywając minimum energii i nie zanieczyszczając przy tym środowiska. W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z ekspertami, którzy na co dzień czerpią inspirację z natury w celu tworzenia odpornych i wytrzymałych konstrukcji przyszłości. W programie zostanie wyjaśnione, jak jeż, pająk, dzięcioł, homar, humbak oraz wąż mogą inspirować naukowców do projektowaniu innowacyjnych rozwiązań.
- 16.05.2024 08:25- TVP Nauka /3/
Świat przyrody rozwija się od ...
Świat przyrody rozwija się od milionów lat i nie wydaje się, aby miał przestać. Dzięki ewolucji, zwierzęta, rośliny oraz bakterie wypracowały szereg mechanizmów obronnych i wzmacniających, które pozwalają im przetrwać w wymagających warunkach środowiska. Naukowcy przekonują, że organizmy te są znacznie lepszymi inżynierami od ludzi. Potrafią stworzyć schronienie z obfitych zasobów, zużywając minimum energii i nie zanieczyszczając przy tym środowiska. W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z ekspertami, którzy na co dzień czerpią inspirację z natury w celu tworzenia odpornych i wytrzymałych konstrukcji przyszłości. W programie zostanie wyjaśnione, jak jeż, pająk, dzięcioł, homar, humbak oraz wąż mogą inspirować naukowców do projektowaniu innowacyjnych rozwiązań.
- 16.05.2024 13:45- TVP Nauka /3/
Świat przyrody rozwija się od ...
Świat przyrody rozwija się od milionów lat i nie wydaje się, aby miał przestać. Dzięki ewolucji, zwierzęta, rośliny oraz bakterie wypracowały szereg mechanizmów obronnych i wzmacniających, które pozwalają im przetrwać w wymagających warunkach środowiska. Naukowcy przekonują, że organizmy te są znacznie lepszymi inżynierami od ludzi. Potrafią stworzyć schronienie z obfitych zasobów, zużywając minimum energii i nie zanieczyszczając przy tym środowiska. W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z ekspertami, którzy na co dzień czerpią inspirację z natury w celu tworzenia odpornych i wytrzymałych konstrukcji przyszłości. W programie zostanie wyjaśnione, jak jeż, pająk, dzięcioł, homar, humbak oraz wąż mogą inspirować naukowców do projektowaniu innowacyjnych rozwiązań.
- 18.05.2024 10:10- TVP Nauka /3/
Świat przyrody rozwija się od ...
Świat przyrody rozwija się od milionów lat i nie wydaje się, aby miał przestać. Dzięki ewolucji, zwierzęta, rośliny oraz bakterie wypracowały szereg mechanizmów obronnych i wzmacniających, które pozwalają im przetrwać w wymagających warunkach środowiska. Naukowcy przekonują, że organizmy te są znacznie lepszymi inżynierami od ludzi. Potrafią stworzyć schronienie z obfitych zasobów, zużywając minimum energii i nie zanieczyszczając przy tym środowiska. W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z ekspertami, którzy na co dzień czerpią inspirację z natury w celu tworzenia odpornych i wytrzymałych konstrukcji przyszłości. W programie zostanie wyjaśnione, jak jeż, pająk, dzięcioł, homar, humbak oraz wąż mogą inspirować naukowców do projektowaniu innowacyjnych rozwiązań.
- 18.05.2024 23:50- TVP Nauka /3/
Świat przyrody rozwija się od ...
Świat przyrody rozwija się od milionów lat i nie wydaje się, aby miał przestać. Dzięki ewolucji, zwierzęta, rośliny oraz bakterie wypracowały szereg mechanizmów obronnych i wzmacniających, które pozwalają im przetrwać w wymagających warunkach środowiska. Naukowcy przekonują, że organizmy te są znacznie lepszymi inżynierami od ludzi. Potrafią stworzyć schronienie z obfitych zasobów, zużywając minimum energii i nie zanieczyszczając przy tym środowiska. W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z ekspertami, którzy na co dzień czerpią inspirację z natury w celu tworzenia odpornych i wytrzymałych konstrukcji przyszłości. W programie zostanie wyjaśnione, jak jeż, pająk, dzięcioł, homar, humbak oraz wąż mogą inspirować naukowców do projektowaniu innowacyjnych rozwiązań.
- 22.05.2024 20:00- TVP Nauka /4/
Człowiek odbiera bodźce z zewnątrz ...
Człowiek odbiera bodźce z zewnątrz za pomocą pięciu zmysłów. Nie zawsze jednak potrafi skutecznie rozpoznać niebezpieczeństwa środowiska. Tymczasem zwierzęta, rośliny i bakterie opracowały na drodze milionów lat ewolucji skuteczne strategie wykrywania zagrożeń. Co jeśli człowiek byłby wyposażony w te same czujniki niebezpieczeństwa co inne organizmy? W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z naukowcami, przedsiębiorcami i innowatorami, których fascynuje ta niezwykła nadwrażliwość natury. W programie zostanie wyjaśnione, jak pies, krewetka, motyl, komar, delfin, zebra czy paw mogą inspirować naukowców do pracy nad rozwiązaniami poprawiającymi jakość życia ludzi.
- 23.05.2024 01:00- TVP Nauka /4/
Człowiek odbiera bodźce z zewnątrz ...
Człowiek odbiera bodźce z zewnątrz za pomocą pięciu zmysłów. Nie zawsze jednak potrafi skutecznie rozpoznać niebezpieczeństwa środowiska. Tymczasem zwierzęta, rośliny i bakterie opracowały na drodze milionów lat ewolucji skuteczne strategie wykrywania zagrożeń. Co jeśli człowiek byłby wyposażony w te same czujniki niebezpieczeństwa co inne organizmy? W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z naukowcami, przedsiębiorcami i innowatorami, których fascynuje ta niezwykła nadwrażliwość natury. W programie zostanie wyjaśnione, jak pies, krewetka, motyl, komar, delfin, zebra czy paw mogą inspirować naukowców do pracy nad rozwiązaniami poprawiającymi jakość życia ludzi.
- 23.05.2024 08:55- TVP Nauka /4/
Człowiek odbiera bodźce z zewnątrz ...
Człowiek odbiera bodźce z zewnątrz za pomocą pięciu zmysłów. Nie zawsze jednak potrafi skutecznie rozpoznać niebezpieczeństwa środowiska. Tymczasem zwierzęta, rośliny i bakterie opracowały na drodze milionów lat ewolucji skuteczne strategie wykrywania zagrożeń. Co jeśli człowiek byłby wyposażony w te same czujniki niebezpieczeństwa co inne organizmy? W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z naukowcami, przedsiębiorcami i innowatorami, których fascynuje ta niezwykła nadwrażliwość natury. W programie zostanie wyjaśnione, jak pies, krewetka, motyl, komar, delfin, zebra czy paw mogą inspirować naukowców do pracy nad rozwiązaniami poprawiającymi jakość życia ludzi.
- 23.05.2024 14:00- TVP Nauka /4/
Człowiek odbiera bodźce z zewnątrz ...
Człowiek odbiera bodźce z zewnątrz za pomocą pięciu zmysłów. Nie zawsze jednak potrafi skutecznie rozpoznać niebezpieczeństwa środowiska. Tymczasem zwierzęta, rośliny i bakterie opracowały na drodze milionów lat ewolucji skuteczne strategie wykrywania zagrożeń. Co jeśli człowiek byłby wyposażony w te same czujniki niebezpieczeństwa co inne organizmy? W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z naukowcami, przedsiębiorcami i innowatorami, których fascynuje ta niezwykła nadwrażliwość natury. W programie zostanie wyjaśnione, jak pies, krewetka, motyl, komar, delfin, zebra czy paw mogą inspirować naukowców do pracy nad rozwiązaniami poprawiającymi jakość życia ludzi.
- 25.05.2024 10:20- TVP Nauka /4/
Człowiek odbiera bodźce z zewnątrz ...
Człowiek odbiera bodźce z zewnątrz za pomocą pięciu zmysłów. Nie zawsze jednak potrafi skutecznie rozpoznać niebezpieczeństwa środowiska. Tymczasem zwierzęta, rośliny i bakterie opracowały na drodze milionów lat ewolucji skuteczne strategie wykrywania zagrożeń. Co jeśli człowiek byłby wyposażony w te same czujniki niebezpieczeństwa co inne organizmy? W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z naukowcami, przedsiębiorcami i innowatorami, których fascynuje ta niezwykła nadwrażliwość natury. W programie zostanie wyjaśnione, jak pies, krewetka, motyl, komar, delfin, zebra czy paw mogą inspirować naukowców do pracy nad rozwiązaniami poprawiającymi jakość życia ludzi.
- 25.05.2024 23:55- TVP Nauka /4/
Człowiek odbiera bodźce z zewnątrz ...
Człowiek odbiera bodźce z zewnątrz za pomocą pięciu zmysłów. Nie zawsze jednak potrafi skutecznie rozpoznać niebezpieczeństwa środowiska. Tymczasem zwierzęta, rośliny i bakterie opracowały na drodze milionów lat ewolucji skuteczne strategie wykrywania zagrożeń. Co jeśli człowiek byłby wyposażony w te same czujniki niebezpieczeństwa co inne organizmy? W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z naukowcami, przedsiębiorcami i innowatorami, których fascynuje ta niezwykła nadwrażliwość natury. W programie zostanie wyjaśnione, jak pies, krewetka, motyl, komar, delfin, zebra czy paw mogą inspirować naukowców do pracy nad rozwiązaniami poprawiającymi jakość życia ludzi.
- 29.05.2024 20:00- TVP Nauka /5/
Świat stale się rozwija, a ...
Świat stale się rozwija, a liczba surowców na naszej planecie jest ograniczona. Jak udoskonalić środki transportu, aby były przyjazne dla środowiska i generowały mniej zanieczyszczeń? Co robić, aby budowane maszyny, obiekty i roboty były niezawodne i bardziej wydajne? Gatunki zwierząt, roślin i mikroorganizmów wypracowały szereg mechanizmów pozwalających im na efektywne przemieszczanie się oraz przyspieszanie bez zbędnych wydatków energetycznych. Ich ruchy w przyrodzie są precyzyjne i niezwykle skuteczne. W tym odcinku eksperci wyjaśnią, jak poprzez naśladowanie zjawisk w przyrodzie można usprawnić transport lądowy, wodny i powietrzny.
- 30.05.2024 01:00- TVP Nauka /5/
Świat stale się rozwija, a ...
Świat stale się rozwija, a liczba surowców na naszej planecie jest ograniczona. Jak udoskonalić środki transportu, aby były przyjazne dla środowiska i generowały mniej zanieczyszczeń? Co robić, aby budowane maszyny, obiekty i roboty były niezawodne i bardziej wydajne? Gatunki zwierząt, roślin i mikroorganizmów wypracowały szereg mechanizmów pozwalających im na efektywne przemieszczanie się oraz przyspieszanie bez zbędnych wydatków energetycznych. Ich ruchy w przyrodzie są precyzyjne i niezwykle skuteczne. W tym odcinku eksperci wyjaśnią, jak poprzez naśladowanie zjawisk w przyrodzie można usprawnić transport lądowy, wodny i powietrzny.
- 30.05.2024 08:55- TVP Nauka /5/
Świat stale się rozwija, a ...
Świat stale się rozwija, a liczba surowców na naszej planecie jest ograniczona. Jak udoskonalić środki transportu, aby były przyjazne dla środowiska i generowały mniej zanieczyszczeń? Co robić, aby budowane maszyny, obiekty i roboty były niezawodne i bardziej wydajne? Gatunki zwierząt, roślin i mikroorganizmów wypracowały szereg mechanizmów pozwalających im na efektywne przemieszczanie się oraz przyspieszanie bez zbędnych wydatków energetycznych. Ich ruchy w przyrodzie są precyzyjne i niezwykle skuteczne. W tym odcinku eksperci wyjaśnią, jak poprzez naśladowanie zjawisk w przyrodzie można usprawnić transport lądowy, wodny i powietrzny.
- 30.05.2024 14:00- TVP Nauka /5/
Świat stale się rozwija, a ...
Świat stale się rozwija, a liczba surowców na naszej planecie jest ograniczona. Jak udoskonalić środki transportu, aby były przyjazne dla środowiska i generowały mniej zanieczyszczeń? Co robić, aby budowane maszyny, obiekty i roboty były niezawodne i bardziej wydajne? Gatunki zwierząt, roślin i mikroorganizmów wypracowały szereg mechanizmów pozwalających im na efektywne przemieszczanie się oraz przyspieszanie bez zbędnych wydatków energetycznych. Ich ruchy w przyrodzie są precyzyjne i niezwykle skuteczne. W tym odcinku eksperci wyjaśnią, jak poprzez naśladowanie zjawisk w przyrodzie można usprawnić transport lądowy, wodny i powietrzny.