Symbol Niepodległej. Święto Konstytucji 3 Maja

film dokumentalny 2021

  • 02.05.2024 19:55- TVP Historia
  • 03.05.2024 15:35- TVP Historia
3 maja 1946 roku rocznicy ...

3 maja 1946 roku rocznicy Konstytucji poza oficjalnymi skromnymi uroczystościami państwowymi obchodzić już nie wolno. W różnych miejscach
w centrum Krakowa zbierają się ludzie, głównie studenci. Zamiarem jest przejście na Rynek Główny. W grupie osób idących w jego w stronę od
ul. Łobzowskiej nieoczekiwanie znaleźli się amerykańscy szeregowi. Dzień wcześniej konwojowali do Krakowa ważne skrzynie, a w nich bezcenny
ołtarz mariacki. Spontanicznie zostali porwani na ramiona przez skandujący tłum: Ameryka! Interwencja służb polskich i sowieckich była niemal natychmiastowa. Ta wiadomość szybko się rozniosła po mieście i zamieszki rozlały się po całym centrum. Świętowanie 3 maja skończyło się
zatrzymaniem ok. tysiąca osób, w tym amerykańskich żołnierzy. Ten nie dość znany krakowski epizod pokazywał stosunek komunistów do
najważniejszych polskich symboli i wydarzeń historycznych. Na ponad 40 lat określał stosunek do rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja,
którą wykreślono z kalendarza świąt.
Wydarzenia majowe z 1946 roku stały się osią dokumentalnego filmu produkcji Muzeum Historii Polski. Jego najważniejszym bohaterem jest
Adam Macedoński, świadek tamtych wydarzeń, znany w Polsce z nieprzejednanej walki o pamięć zbrodni katyńskiej. W filmie przenosimy się
z nim do wydarzeń w Krakowie w 1946 roku, a dzięki występującym w filmie historykom uzyskujemy szersze tło na temat tamtego okresu.
3 maja 1946 roku nielegalnie świętowano w wielu miejscach Polski. Wszędzie dochodziło do brutalnej interwencji służb komunistycznego
państwa. O represjach wobec uczestników nielegalnych obchodów rocznicy Konstytucji w latach 80. opowiada Maciej Gawlikowski. Jego relacja
wzmocniona jest unikatowymi filmami archiwalnymi.
Jak to się stało, że mimo iż Konstytucja obowiązywała niewiele ponad rok, przetrwała w pamięci Polaków w ponad stuletniej niewoli? Dlaczego
rocznica jej uchwalenia stała się tak ważnym świętem w odrodzonej Polsce? Na te oraz inne pytania w filmie starają się odpowiedzieć publicyści
i historycy na czele z profesorem Richardem Butterwickiem. W dokumencie pojawiają się też artefakty z związane z Konstytucją uchwaloną
3 maja 1791 roku, które znajdą się na wystawie stałej Muzeum Historii Polski.

stacja telewizyjna
typ programu
podkategoria program
pierwsza emisja
02.05 19:55