TVP Historia - Program TV na niedzielę 12 maja 2024

1364 - powstał Uniwersytet w Krakowie;
1935 - zmarł marszałek Józef Piłsudski;
1970 - zmarł gen. Władysław Anders;
1983 - w komisariacie na Jezuickiej w Warszawie zatrzymano Grzegorza Przemyka;

Film o kultowym obrazie, który dziś jest jedną z najbardziej znanych ikon Kościoła katolickiego, obrazie
Jezusa Miłosiernego. Obraz ten dotarł do najdalszych zakątków świata i gromadzi wiernych wszystkich
kontynentów. Stało się to za przyczyną św. Siostry Faustyny, która w płockim klasztorze otrzymała
22 lutego 1931 roku w prywatnym objawieniu wezwanie Chrystusa, do namalowania obrazu.

Przepowiednia. Zima 1424. Władysław Jagiełło (Sebastian Skoczeń) wraca do Krakowa. Królewna Jadwiga (Maja Szopa) chce jako pierwsza go powitać. Ale on kieruje kroki do nowo narodzonego syna - dziedzica. Planuje huczny chrzest. Zbigniew Oleśnicki (Przemysław Stippa) będzie ojcem chrzestnym, w zastępstwie papieża. Zbigniew z Brzezia (Marcin Piętowski) jest bardzo chory, ale chce wszystkiego dopilnować.
Strasz (Paul Matura) rozpuszcza plotki, że królowa odprawiała Dziady i że dziecko może być nawiedzane przez jakiegoś ducha. Zofia (Maria Pawłowska) jest rozczarowana, że nie może spędzać więcej czasu z dzieckiem, a Jadwiga sfrustrowana narodzinami brata. Nocą wchodzi do komnaty dziecięcej. Femka (Żaneta Homa) odnajduje domniemanego zabójcę swojego syna. Chce pomścić Pietrka. Ale nie może zabić Gabora (Tobiasz Pluta). Jest taki młody, jak Pietrek. Dominikanin - Inkwizytor (Mirosław Siedler) szuka Guślarza (Tomasz Obara). Kunegunda (Weronika Jaskółka), Agata (Magdalena Kaczmarek), Katka (Anna Oberc) i Bdzigost (Jakub Wieczorek) pomagają guślarzowi wydostać się z miasta.

Film dokumentalny poświęcony osobie oraz nauczaniu Prymasa Tysiąclecia Stefana Wyszyńskiego. Przez dwa lata
twórcy odwiedzili niemal wszystkie miejsca związane z życiem i pracą księdza kardynała, co zaowocowało zgromadzeniem
ogromnego materiału: kilkudziesięciu godzin nagrań z dziesiątkami osób, które znały prymasa osobiście bądź z nim
pracowały. To unikalne świadectwo czasów oraz ukazanie relacji z niezwykłą osobą. Poza tym w filmie zobaczymy
także wiele niepublikowanych do tej pory zdjęć archiwalnych oraz fragmentów homilii. Celem produkcji jest przede
wszystkim przybliżenie nauczania prymasa i jego uniwersalności. Swoimi wspomnieniami podzielili się m.in. Anna Rastawicka,
kard. Kazimierz Nycz, abp Józef Michalik, o. Leon Knabit, aktor Olgierd Łukasiewicz, historycy Paweł Skibiński,
Jan Żaryn i Peter Raina.
Oprócz przybliżenia nauczania prymasa i przełomowych chwil w jego życiu, w tym lat uwięzienia, gdzie tworzył wielkie
programy duszpasterskie, a także obchodów milenijnych, wyboru kard. Wojtyły na papieża, w filmie pokazano także
codzienność kard. Wyszyńskiego. Widz dowie się więc m.in. , co lubił jeść, jak wypoczywał i jaki był na co dzień.
Autorzy współpracowali m.in. z Archiwum na Jasnej Górze, Instytutem Prymasowskim oraz Archiwum Watykańskim.
Stefan Wyszyński urodził się 3 sierpnia 1901 r. w miejscowości Zuzela nad Bugiem. Film pokazuje aktualność nauczania
Prymasa Wyszyńskiego, ale przede wszystkim "normalnego i świętego człowieka".
Planowana na 7 czerwca 2020 roku beatyfikacja kard. Wyszyńskiego została przełożona z powodu pandemii koronawirusa.

Agnieszka wykrada się nocą z obozu ojca, aby potajemnie spotkać się
z Gniewkiem. Zakochany młodzieniec nie wierzy jednak, że uda im się
przełamać opór kasztelana. Król wyprawia Gniewka w ślad za starostą
wielkopolskim, którego zaprosili do Malborka Krzyżacy, obawia się bowiem,
że starosta może być urażony tym, że król oddał Wielkopolskę swemu
synowi Kazimierzowi, a zraniona duma może popchnąć go do zdrady.

Serial historyczny, przygodowy, 28 min, Polska 1977
Reżyseria: Hubert Drapella
Scenariusz: Alina Korta, Bohdan Poręba, Hubert Drapella
Aktorzy: Jarosław Makowski, Krzysztof Kołbasiuk, Ryszard Filipski,
Eliasz Kuziemski, Tadeusz Borowski, Bernard Michalski, Adam
Bauman, Bożena Adamek, Aleksander Fogiel, Lech Ordon, August
Kowalczyk, Ryszard Ronczewski, Zygmunt Maciejewski, Leon
Niemczyk, Wojciech Alaborski, Henryk Bista

Akcja serialu, rozgrywającego się w latach 1308 - 34, osnuta jest wokół
historycznych wydarzeń związanych z działalnością zjednoczeniową Władysława
Łokietka. Głównym bohaterem jest Gniewko, syn rybaków spod Gdańska,
któremu Brandenburczycy zabili rodziców. Występuje on najpierw jako
dwunastoletni chłopak, a później już jako dorosły młodzieniec. Większość
pierwszoplanowych postaci, wśród których działa bohater spod "Znaku orła",
ma swoje pierwowzory w historii Polski.
Gniewko ukryty w komnacie malborskiego zamku jest świadkiem nakłaniania
starosty Wincentego do zdrady i planowanego rozbioru Polski. Krzyżacy
planują również porwanie księcia Kazimierza. Starosta Wincenty poleca
Gniewkowi ostrzec Kazimierza.

Serial historyczno - przygodowy, 27 min, Polska 1977
Reżyseria: Hubert Drapella
Aktorzy: Jarosław Makowski, Krzysztof Kołbasiuk, Ryszard Filipski,
Eliasz Kuziemski, Tadeusz Borowski, Bernard Michalski, Adam Bauman,
Bożena Adamek, Aleksander Fogiel, Lech Ordon, August Kowalczyk,
Ryszard Ronczewski, Zygmunt Maciejewski, Leon Niemczyk, Wojciech
Alaborski, Henryk Bista

Trudno uwierzyć, że do tej pory nie powstało ani jedno opracowanie na temat historii polskiej kuchni oraz kuchni na ziemiach polskich, które w systematyczny sposób prezentowałoby istotę i bogactwo kulinarne, jakie otrzymaliśmy do naszych przodków. Jak bogaty jest to świat, niech poświadczą tematy poszczególnych odcinków; odc. 1 Chrzest Polski. Wino, oliwa i post, odc. 2 Kuchnia Jadwigi i Jagiełły, odc. 3 Kuchnia krzyżacka, czyli kiełbasa na Wielki Post, odc. 4 Tajemnica pierwszej polskiej książki kucharskiej, odc. 5 Sprośny sandacz: kuchnia Kopernika, odc. 6 Szczupak po polsku: na podbój Europy.

Serial dokumentalny (6 odcinków). Ludzie od dawna tworzyli listy niezwykłych wyczynów twórczych, od starożytnych siedmiu cudów świata po listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, która obecnie liczy 1121 skarbów. Prawie połowa z tych miejsc jest zagrożona przez klęski żywiołowe, wojny, urbanizację lub rozpad. W serii "Planeta skarbów" historyk sir Christopher Clark zabiera widzów w podróż dookoła świata, aby przybliżyć najbardziej niesamowite pomniki przyrody i przykłady kulturowego dziedzictwa ludzkości. Jego droga prowadzi od Wielkiej Piramidy w Gizie w Egipcie do Parku Narodowego Serengeti w Tanzanii, od Pałacu Wiatrów w Indiach do jordańskiej pustyni, od laguny w Wenecji do meksykańskiego miasta Teotihuacan i miasta Hue w Wietnamie, wraz z wieloma innymi imponującymi miejscami dziedzictwa kultury i pomnikami przyrody.
Odc. 4 - "Ameryka Łacińska". Poznamy obiekty z listy dziedzictwa UNESCO. Oblicze tej ziemi to efekt pracy pradawnych kultur i europejskich konkwistadorów. Poznamy trudną historię Kuby oraz jej mieszkańców nietypowe podejście do życia. W Ekwadorze zbadamy spuściznę epoki kolonializmu. Następnie, półtora tysiąca kilometrów dalej, zajrzymy na Wyspy Galapagos. Odwiedzimy też zabytkową Hawanę, gdzie poznamy historię niewolnictwa. Najpierw Meksyk i starożytne światy Majów oraz Azteków. Tutaj, pośrodku dżungli, wyrastają ruiny Palenque Majów. Hiszpański podbój Ameryki Łacińskiej i Karaibów otwierał nowy rozdział. Miejscami wymierały całe populacje. Opresja i niewolnictwo były na porządku dziennym. Ruchy oporu i zrywy niepodległościowe pojawiały się co raz. Mimo to europejskie podboje dalej kształtowały tutejszą historię.

Seria dokumentalna BBC Worldwide o górach. W kolejnych odcinkach największe, najbardziej monumentalne łańcuchy górskie na naszej planecie: Himalaje, Andy i Góry Skaliste.
Góry Skaliste, majestatyczne, piękne i inspirujące, wywołują zarówno zachwyt jak i strach, bo życie na dużych wysokościach jest trudne. Mieszkańcy gór muszą zmagać się z zimnem, dramatycznymi zmianami pogody. Wysoko ponad chmurami znajduje się inny świat. Niezbadany. Bezlitosny. Nieprzewidywalny. Ale nawet wśród najwyższych szczytów naszej planety istnieje życie. Na przekór wszelkim przeciwnościom nieliczne, wyjątkowe zwierzęta oraz równie niezwykli ludzie odnaleźli tu swój dom. Góry Skaliste to jeden z największych łańcuchów górskich świata. Ciągnie się na długości blisko pięciu tysięcy kilometrów, niczym kręgosłup Ameryki Północnej. By przetrwać w tej nieposkromionej, dzikiej krainie, potrzeba wyjątkowych umiejętności. Kto jednak zdoła podbić ten niegościnny świat, może korzystać z nieograniczonej swobody. W tych górach pory roku zmieniają się w ciągu zaledwie godzin. W tak ekstremalnych warunkach o wszystkim decyduje odpowiednie zgranie w czasie. Niektórzy próbują wykorzystać swoją szansę zimą, inni - w czasie upalnego lata. W Górach Skalistych pewna jest tylko zmiana. Nikt nie ma tu gwarancji przetrwania. Pasmo Gór Skalistych ciągnie się od południowego zachodu na północ przez stany Kolorado, Wyoming, Idaho i Montanę aż po Kolumbię Brytyjską w Kanadzie. W Górach Skalistych jest tak wiele szczytów, że duża ich część nie ma nawet swoich nazw. W tej krainie do dziś nie brak niezbadanych dzikich obszarów. Stada jeleni kanadyjskich, wapiti, wędrują wśród górskich szczytów. Niedźwiedzie grizzly wychowują młode. Wokół swobodnie przemieszczają się bizony. To ostatnia duża ostoja tych słynnych mieszkańców Ameryki Północnej.

Atrakcją tej lekkiej komedii muzycznej są gwiazdy przedwojennego kina i kabaretu. Bohater filmu Wincenty Poziomka prowadzi szkołę rewiowo - filmową, która jednak nie przynosi większych dochodów. Aby dorobić do skromnej pensji, para się pisaniem kucharkom liścików miłosnych do narzeczonych. Niespodziewanie wszystko się zmienia w życiu Wincentego Poziomki. Wygląda na to, że zła passa może się w końcu odwrócić, bowiem otrzymuje on wiadomość o spadku. Jak się okazuje odziedziczył połowę sklepu spożywczego po stryju, dzieląc majątek ze swoją kuzynką, trzyletnią Basią. Darczyńca postawił mu jednak warunek, ma obowiązek się zaopiekować jego małą wnuczką. Tymczasem na drodze Wincentego pojawia się śliczna Helenka, która jest asystentką notariusza. Zakochuje się w niej, ale nie ma odwagi wyznać jej swego uczucia, wiedząc, że nie będzie mógł zapewnić jej godnej przyszłości. Postanawia więc najpierw rozwinąć swój sklep i zaczyna działać z iście artystyczną fantazją, co doprowadza go na skraj bankructwa. Jednocześnie Wincenty nie rezygnuje ze swych marzeń i usilnie zabiega o pracę w teatrze, którą w końcu dostaje dzięki protekcji swego sąsiada i idola, znanego artysty Krupkowskiego. Niestety, sceniczny debiut okazuje się całkowitą klapą. Na szczęście, dramatyczną sytuację ratuje mała Basia, która niespodziewanie robi karierę filmową. Wszystko dobrze się kończy. Helenka i Wincenty wyznają sobie miłość i odtąd mogą wspólnie prowadzić sklep i opiekować się Basieńką.

Sentymentalna podróż po Pradze, dzielnicy Warszawy, która zachowała po wojnie więcej ze starej Warszawy niż Śródmieście. Autor odwiedza stare zaułki Pragi. Odwiedzamy straż pożarną, bazar Różyckiego, stuletnie kamienice, stare zakłady pracy.

Droga męczeństwa i chwały, poświęcenia i umiłowania Ojczyzny. Piosenka "Czerwone maki spod Monte Cassino" była omalże hymnem narodowym. Odcinek "Gigantów historii" poświęcony szlakowi Armii Andersa, jak w skrócie nazywamy II Korpus Polski, odkrywa przed widzami mało znane fakty szlaku bojowego z Rosji Sowieckiej przez Włochy do Wielkiej Brytanii.

Podróż w głąb Morza Czarnego pozwoliła na odnalezienie bardzo wielu starożytnych wraków statków. W 2015 roku międzynarodowy zespół naukowców rozpoczął trzyletnią ekspedycję na tym akwenie, dzięki której dokonał zdumiewających odkryć wraków zachowanych w doskonałym stanie, których historia często sięga 2500 lat wstecz aż do czasów imperium greckiego i rzymskiego. Wśród odnalezionych był też największy wrak w historii archeologii morskiej jednostka z ery dominacji Rzymu, która przetrwała w wodach Morza Czarnego ze względu na występujące w nich niedobory tlenu.

Producent: Black Sea Films

Agentem polskiego wywiadu zamieszkałym w Berlinie ma być rotmistrz Jerzy Osnowski, czterokrotny kawaler Krzyża Walecznych, zdobywca licznych nagród jeździeckich, hulaka na bocznym torze, znany w wojsku jako przeciwnik Piłsudskiego. Po miesiącach intensywnego szkolenia w nowoczesnych technikach wywiadowczych zdobywa I miejsce na międzynarodowym konkursie hipicznym w Sopocie, potem w Berlinie. Uzbrojony w "legendę" proniemieckiego hrabiego Nałęcza obraca się w Berlinie w najlepszych salonach, gdzie tematem kpin staje się właśnie prowincjonalny nacjonalista Hitler. Wkrótce "hrabia" nadsyła Warszawie rewelacyjne materiały.

Duszą i twarzą tej niezwykłej podróżniczej serii jest brytyjski podróżnik Levison Wood, który próbuje odpowiedzieć na pytanie, czym dzisiaj jest Arabia. Okazuje się krainą kontrastów, nie tylko krajobrazowych. Kraje pogrążone w chaosie sąsiadują z dobrze prosperującymi, enklawy nowoczesności ze średniowieczem. Bijące w oczy bogactwo z ludźmi, którzy stracili wszystko i żyją na śmietniskach. Film jest po trosze etnograficzny, bo naszego podróżnika interesuje wszystko. Zachwyca się naturą, ale nie arabskim stylem rządzenia. Zagaduje młodych, a nawet kobiety (po uzyskaniu zgody ich mężów lub ojców). Nie rezygnuje z pomocy miejscowych przewodników. W pierwszym odcinku Wood w dwa tygodnie przemierza Irak, a raczej to, co z niego zostało po amerykańskiej interwencji i serii wojen domowych - od północnej części, kontrolowanej przez Kurdów po rozlewiska Szatt al - Arab. Nie jest to bezpieczna podróż, na drogach są gęsto ustawione blokady i posterunki kontrolne, spać można tylko w militarnych bazach. Oprócz żołnierzy regularnych armii Anglik spotyka oddziały ochotników. Jest świadkiem strzelaniny i zdobywania wioski opanowanej przez ISIS. Często filmuje z ukrycia. Podczas przechadzki po ruinach starej części Mosulu znajduje nieużywaną kamizelkę terrorysty samobójcy, rozmawia ze snajperem, który ma na koncie 343 zabitych wrogów (tydzień później sam zostaje odstrzelony), zagląda do piwnicy, w której ukrywał się Saddam Husajn. Drugi odcinek ma zupełnie inny charakter. Przemknąwszy przez Kuwejt, Brytyjczyk objeżdża Półwysep Arabski. Zwiedza Oman, zwany klejnotem Arabii. Robi zakupy na targowiskach, przebiera się za Beduina, wspina się na najwyższą górę, częściowo na wielbłądzie, częściowo na własnych nogach przemierza 250 kilometrów przez pustynię. Granicę ogarniętego wojną domową Jemenu przekracza nieoficjalnie, jednak droga na zachód jest zamknięta. W trzecim odcinku Wood omija tereny kontrolowane przez zwaśnione plemiona, gangi kryminalistów i Al - Kaidę drogą morską, na zaszczurzonym statku z hinduską załogą, lękliwie wyglądającą piratów. Nieplanowany wcześniej tranzyt przez Róg Afryki - Somalię i Dżibuti kończy w Arabii Saudyjskiej - kolebce arabskiej cywilizacji. Rząd przydziela mu opiekuna, który czujnie przysłuchuje się jego rozmowom. Podróżnik zagląda do wiosek, gdzie nawet dzieci noszą sztylety - symbole prestiżu i niezależności. Gościnni gospodarze częstują go mlekiem wielbłąda, kultywują dawne obyczaje, równocześnie są aktywni na Instagramie. Wood spotyka młodych ludzi, zafascynowanych Zachodem i pielgrzymów, zmierzających do Mekki. Wizytuje opuszczone miasteczko, którego mieszkańcy przenieśli się do nowoczesnych wieżowców i stację kolejową, gdzie słynny Lawrence z Arabii, dokonał pierwszego sabotażu. W Jordanii przemierza malowniczą skalistą pustynię Wadi Rum.

Produkcja: Blackmane Media Ltd.

Jerzy Hoffman i Edward Skórzewski przez lata stanowili nierozłączną parę reżyserską. Ich debiutem był dokument "Uwaga chuligani" nagrodzony w 1955 roku nagrodą Polskiej Krytyki Filmowej jako najlepszy film roku. Wspólnie nakręcili blisko 30 filmów dokumentalnych m.in "Tor", "Patria o muerte", "Aby kwitło życie", "Pamiątka z Kalwarii", "Typy na dziś" oraz kilka filmów fabularnych, m.in "Trzy kroki na ziemi", "Gangsterzy i filantropi" i "Prawo i pięść".
"Prawo i pięść" to filmowa adaptacja powieści Józefa Hena zatytułowanej "Toast". Akcja rozgrywa się w roku 1945. Pełnomocnik rządu ustanawia doktora Mieleckiego burmistrzem jednego z miasteczek na ziemiach odzyskanych. Doktor jedzie tam z kilkoma swoimi ludźmi i przydzielonym mu w ostatniej chwili Andrzejem Koenigiem. Na miejscu okazuje się, że Mielecki i jego ludzie są po części bandytami i szabrownikami. Zamierzają obrabować mieszkania i zakłady z cenniejszych przedmiotów i uciec. Koenig podejmuje nierówną walkę z bandą.
Muzykę do filmu napisał Krzysztof Trzciński - Komeda, balladę "Nim wstanie dzień" śpiewa Edmund Fetting.

Luźna adaptacja bestsellerowej powieści sensacyjnej Jamesa Grady'ego "Sześć dni Kondora", opowiadającej o handlu narkotykami. Pierwsza wersja scenariusza była wierna literackiemu pierwowzorowi. I kiedy według niego powstała już większa część filmu, w Ameryce ujawniono sensacyjne dane na temat działań CIA na Bliskim Wschodzie. Reżyser zdecydował się wówczas zmienić fabułę, by nawiązać do aktualnych wydarzeń. W rezultacie nakręcił pełen niespodziewanych zwrotów akcji polityczny dreszczowiec, który jest oskarżeniem metod CIA. Głównego bohatera, Joego Turnera, gra gwiazdor Hollywoodu Robert Redford, odtwórca pamiętnych ról w "Obławie", "Butch Cassidy i Sundance Kid", "Wielkim Gatsbym", "Żądło", "Pożegnaniu z Afryką", "Niemoralnej propozycji". Aktor sprawdził się również jako reżyser w nagrodzonych Oscarem "Zwykłych ludziach". W roli Kathy partneruje mu Faye Dunaway ("Bonnie i Clyde", "Sieć", "Chinatown"). Autorem interesujących zdjęć jest Owen Roizman, czterokrotnie nominowany do najwyższej nagrody filmowej za "Francuskiego łącznika", "Egzorcystę", "Sieć", "Tootsie". Choć "Trzy dni Kondora" okazały się wielką sensacją, Akademia przyznała nominacje do Oscara jedynie za montaż. Joe Turner pracuje w nowojorskim Towarzystwie Historyczno - Literackim, które w rzeczywistości jest utajnioną sekcją CIA. Do zadań pracowników agendy należy wnikliwa analiza literatury sensacyjno - szpiegowskiej, mająca na celu wykrycie ewentualnych "przecieków", a także zbieranie nowych, ciekawych pomysłów. Pewnego dnia w instytucie dochodzi do masakry, wszyscy pracownicy giną od kul zamachowców. Przy życiu pozostaje jedynie Joe Turner, który akurat wyszedł z firmy na lunch. Postanawia na własną rękę poprowadzić dochodzenie w sprawie tajemniczej śmierci kolegów. Gdy zawiadamia centralę o tragedii, nie podziewa się, że teraz jemu zagraża śmiertelne niebezpieczeństwo. Przybyły na spotkanie szef jego sekcji, Wicks, próbuje go zlikwidować. Joe uciekając terroryzuje nieznajomą młodą kobietę, którą zmusza do udzielenia mu schronienia. Opowiada jej całą historię, coraz bardziej czując do niej sympatię. Listonosz, który dzwoni do drzwi domu przerażonej Kathy, okazuje się nasłanym mordercą. Na szczęście, udaje się go zlikwidować. Polowanie na Joego dopiero się jednak zaczęło.

W tym wydaniu reportaż, który ukazuje problemy moskiewskiej metropolii i przemiany,
jakie zaszły tam w ciągu ostatnich lat. Przedstawia też warunki pracy i życia rosyjskiej
milicji. Tym razem autorka audycji spędza jeden dzień z oficerem operacyjnym Olegiem,
który pracuje w wydziale kryminalnym moskiewskiej milicji.