TVP Historia - Program TV na środę 22 maja 2024

1906 - bracia Wright otrzymali patent na mechaniczne urządzenie latające;
1911 - we Lwowie i Kołomyi powstało polskie harcerstwo;
1943 - zamach Jana Krysta, żołnierza AK na "Adrię";
1998 - Wystawa Światowa w Lizbonie;

9 - odcinkowy, reportażowy przewodnik po Lwowie śladami wybitnych Polaków.

Odcinek 8 "Lwów każdemu zdrów"
Klub Sportowy Pogoń, Kazimierz Górski, naftusia w Truskawcu, wycieczka w Gorgany
to sportowe i turystyczne atrakcje przedwojennych mieszkańców Lwowa. O tym opowiada
kolejny odcinek z serii reportaży.

Cykl o pięciu Polkach: Halinie Szwarc, Władysławie Macieszynie, Helenie Marusarzównie, Wandzie Gertz, Halinie Szymańskiej, których młodość i dojrzewanie przypadły na czasy wojenne. Filmowe opowieści o poświęceniu, walce, determinacji i bezinteresownym oddaniu Ojczyźnie. To historie bohaterek, o których nie wspominają szkolne podręczniki, a które tym bardziej zasługują na przybliżenie ich dokonań. Wanda Gertz (1896 - 1958) w męskim przebraniu wzięła udział w I wojnie światowej, a następnie kontynuowała karierę wojskową walcząc w wojnie polsko - bolszewickiej (1920) i zostając zaufaną sekretarką Józefa Piłsudskiego. W II wojnie światowej odpowiadała za sformowanie i szkolenie oddziału DYSK (Dywersja i Sabotaż Kobiet), wraz z którym wzięła udział w powstaniu warszawskim. Zmarła na emigracji, nie mogąc wrócić do kraju, gdzie najprawdopodobniej czekałby ją wyrok śmierci.

Irka, Ewka i Marysia biorą udział w akcji wysadzenia pociągu, którym jedzie ze Wschodu niemiecki generał.
Sukces operacji byłby wielkim osiągnięciem propagandowym dla polskiego podziemia. Wszystko idzie
zgodnie z planem do momentu, gdy Nitka odkrywa, że do pociągu został dołączony wagon z małymi dziećmi.
Leokadia i Kruk podejmują natychmiastową decyzję o odwołaniu akcji, ale Ewka i Marysia są już na wiadukcie,
gdzie podłożyły ładunki wybuchowe, mają tylko kilka chwil by je usunąć.
Uciekając z wiaduktu dziewczyny się rozdzielają. Ewka trafia w ręce niemieckiego żołnierza. Ratuje ją Sońka,
brat bliźniak jej ukochanego Ażura, który zginął na początku okupacji.

Serial wojenny,

Program poświęcony postaci generała Władysława Sikorskiego
przedstawiający przebieg jego kariery wojskowej i politycznej.
W programie m. in. działalność generała w okresie międzywojennym.
Wybuch II wojny światowej i wyjazd generała do Francji - odtwarzanie
Polskich Sił Zbrojnych. Wojna francusko - niemiecka, ewakuacja wojsk
polskich do Anglii. Organizacja Polskich Sił Zbrojnych w Anglii. Parada
wojskowa przed Churchillem. Udział polskich żołnierzy w bitwie o Anglię.
Kierunki polityki Sikorskiego. Projekt konfederacji polsko - czechosłowackiej,
podróże do USA i Kanady, Układ Sikorski - Majski, utworzenie w ZSRR
Armii Polskiej. Sikorski w Kujbyszewie, ujawnienie zbrodnii katyńskiej
- zerwanie stosunków dyplomatycznych ZSRR z rządem londyńskim,
front zachodni - powstanie brygady pancernej gen. Maczka. Podróż
gen. Sikorskiego na środkowy wschód - Kair, Irak, katastrofa w Gibraltarze
- pogrzeb generała.
W filmie wykorzystano mat. archiwalne Instytutu Polskiego i Muzeum
im. gen. Sikorskiego w Londynie, archiwum WFDiF, ze zbiorów CBW.

Tajemnica śmierci Adolfa Hitlera w dalszym ciągu pozostaje niewyjaśniona, choć minęło ponad pół wieku.
Najnowsze badania i ustalenia wskazują, że nasza dotychczasowa wiedza na ten temat oparta jest na
fałszerstwach, ale nie wiemy, kto ich dokonał: Niemcy w czasie ostatnich dni istnienia III Rzeszy, aby zatrzeć
wszystkie ślady umożliwiające wyjaśnienie losu Hitlera, czy władze ZSRR, których wojska zajęły bunkier
i przejęły wszystkich świadków.
Program przedstawia wydarzenia ostatnich miesięcy II wojny światowej (od grudnia 1944 - ofensywę
w Ardenach i tajne rokowania z aliantami), które mogą być kluczem do wyjaśnienia tajemnicy bunkra.

Tajemnica śmierci Adolfa Hitlera w dalszym ciągu pozostaje niewyjaśniona, choć minęło ponad pół wieku.
Najnowsze badania i ustalenia wskazują, że nasza dotychczasowa wiedza na ten temat oparta jest na
fałszerstwach, ale nie wiemy, kto ich dokonał: Niemcy w czasie ostatnich dni istnienia III Rzeszy, aby zatrzeć
wszystkie ślady umożliwiające wyjaśnienie losu Hitlera, czy władze ZSRR, których wojska zajęły bunkier
i przejęły wszystkich świadków.
Program przedstawia wydarzenia ostatnich miesięcy II wojny światowej (od grudnia 1944 - ofensywę
w Ardenach i tajne rokowania z aliantami), które mogą być kluczem do wyjaśnienia tajemnicy bunkra.

W 2020 roku, w Mauzoleum rodu Schaffgothów, w Kopicach na Dolnym Śląsku została ponownie złożona w rodzinnym grobowcu
hrabina Joanna von Schaffgotsch z domu Gryczik von Schomberg - Godula i jej mąż Hans Ulrych. Joanna, która zmarła równo
110 lat temu, spoczęła w mauzoleum rodzinnym w Kopicach. W 1945 roku grobowiec został splądrowany, a zwłoki jej i jej męża
porzucone w okolicznym parku. Dzięki staraniom lokalnej społeczności, wolontariuszy, osób pragnących zachować pamięć o tej
niezwykłej postaci w 2020 roku odbył się ponowny, uroczysty pochówek. Mauzoleum w Kopicach odrestaurowano dzięki pomocy
MKiDN. Uroczystości odbyły się 20 czerwca 2020 roku w Kopicach. Wzięli w nich udział m.in. potomkowie Schaffgotschów,
którzy w prostej linii są spadkobiercami piastów śląskich linii legnicko - brzeskiej.
To doskonały moment, by opowiedzieć o niezwykłym życiu niezwykłej kobiety jaką była Joanna Gryczik - uboga sierota, która
została hrabiną. Historia, która wydarzyła się naprawdę, wydaje się być bajką. Historia w której siła dobra odmieniła życie
biednej, małej, osieroconej dziewczynki, przekształcając je w pasmo zaszczytów, splendorów bogactwa i osobistego szczęścia.
Czy to możliwe? Tak. Historia ta wydarzyła się w XIX wieku na Górnym Śląsku. Być może splot tak wielu nieprawdopodobnych
i korzystnych zdarzeń mógł zaistnieć po to, by szerzyć dobro i aby pokazywać, że życie można przeżyć pięknie i z pożytkiem
dla innych. Do dzisiaj na Górnym Śląsku funkcjonują, ufundowane jeszcze przez Joannę szkoły, szpitale i zakłady. Materialne
ślady jej aktywnego życia widoczne są w wielu miejscach od Bytomia, przez Rudę Śląską, Chebzie, Zabrze po Gliwice.
Ta kobieta zmieniła nie tylko los wielu ludzi, ale także oblicze przemysłowe Górnego Śląska.
Historia Śląskiego Kopciuszka, jak nazywano hrabinę Joannę Gryzik von Schomberk - Godula Schaffgotsch, jest historią
niezwykłego awansu społecznego ubogiej półsieroty, pochodzącej z gminu, na tle XIX - wiecznego procesu uprzemysławiania
Górnego Śląska. Joanna pomnożyła odziedziczony majątek, rozwinęła osady robotnicze, m.in. Rudę Śląską, Chebzie,
Orzegów na Górnym Śląsku, dbając o równy rozwój swoich licznych zakładów, jak i o edukację i zabezpieczenie socjalne,
pracujących w nich robotników. Wspaniałe dzieła, które pozostawiła po sobie i które możemy oglądać do dziś, wypływały
zarówno z jej charakteru, jak i ze sposobu, w jaki została wychowana.

W styczniu 1863 roku na ziemiach nieistniejącego formalnie od prawie siedemdziesięciu lat polskiego państwa, wybuchło powstanie. Było ono najdłużej trwającym niepodległościowym zrywem okresu porozbiorowego. Stoczono wówczas 1200 bitew i potyczek, a jedna z nich miała miejsce 18 marca na Mazowszu, pod Łucznicą.

Zbliża się koniec I wojny światowej - niepodległość Polski jest coraz
bardziej realna. W zaborze pruskim rozwija sie konsiracja. Frankowscy
i Gieruszowie uczestniczą w tym ruchu. Wkrótce wybucha powstanie.
Jednym z przywódców jest Wojciech Korfanty.
W Poznaniu odbywają się wybory Polskiej Rady Ludowej i delegatów
na sejm dzielnicowy.
Michał Połturzycki pomaga Polakom w zdobyciu koszar i przystępuje
do oddziałów powstańczych.
Giną Bogumił i Katarzyna Frankowska.
Przemówienie Korfantego pod ratuszem w Poznaniu, wywieszenie
flagi z orłem.


Serial historyczny, 91 min, Polska 1981
Reżyseria: Jerzy Sztwiertnia
Scenariusz: Stefan Bratkowski
Zdjęcia: Andrzej Ramlau
Muzyka: Adam Sławiński
Aktorzy: Krzysztof Kolberger, Henryk Machalica, Marek Siudym,
Zdzisław Kozień, Mariusz Benoit, Joanna Sobieska, Beata Tyszkiewicz,
Mieczysław Voit, Wiesław Rudzki, Kazimierz Kaczor, Piotr Machalica,
Anna Nehrebecka, Joanna Źiółkowska i inni

Duszą i twarzą tej niezwykłej podróżniczej serii jest brytyjski podróżnik Levison Wood, który próbuje odpowiedzieć na pytanie, czym dzisiaj jest Arabia. Okazuje się krainą kontrastów, nie tylko krajobrazowych. Kraje pogrążone w chaosie sąsiadują z dobrze prosperującymi, enklawy nowoczesności ze średniowieczem. Bijące w oczy bogactwo z ludźmi, którzy stracili wszystko i żyją na śmietniskach. Film jest po trosze etnograficzny, bo naszego podróżnika interesuje wszystko. Zachwyca się naturą, ale nie arabskim stylem rządzenia. Zagaduje młodych, a nawet kobiety (po uzyskaniu zgody ich mężów lub ojców). Nie rezygnuje z pomocy miejscowych przewodników. W pierwszym odcinku Wood w dwa tygodnie przemierza Irak, a raczej to, co z niego zostało po amerykańskiej interwencji i serii wojen domowych - od północnej części, kontrolowanej przez Kurdów po rozlewiska Szatt al - Arab. Nie jest to bezpieczna podróż, na drogach są gęsto ustawione blokady i posterunki kontrolne, spać można tylko w militarnych bazach. Oprócz żołnierzy regularnych armii Anglik spotyka oddziały ochotników. Jest świadkiem strzelaniny i zdobywania wioski opanowanej przez ISIS. Często filmuje z ukrycia. Podczas przechadzki po ruinach starej części Mosulu znajduje nieużywaną kamizelkę terrorysty samobójcy, rozmawia ze snajperem, który ma na koncie 343 zabitych wrogów (tydzień później sam zostaje odstrzelony), zagląda do piwnicy, w której ukrywał się Saddam Husajn. Drugi odcinek ma zupełnie inny charakter. Przemknąwszy przez Kuwejt, Brytyjczyk objeżdża Półwysep Arabski. Zwiedza Oman, zwany klejnotem Arabii. Robi zakupy na targowiskach, przebiera się za Beduina, wspina się na najwyższą górę, częściowo na wielbłądzie, częściowo na własnych nogach przemierza 250 kilometrów przez pustynię. Granicę ogarniętego wojną domową Jemenu przekracza nieoficjalnie, jednak droga na zachód jest zamknięta. W trzecim odcinku Wood omija tereny kontrolowane przez zwaśnione plemiona, gangi kryminalistów i Al - Kaidę drogą morską, na zaszczurzonym statku z hinduską załogą, lękliwie wyglądającą piratów. Nieplanowany wcześniej tranzyt przez Róg Afryki - Somalię i Dżibuti kończy w Arabii Saudyjskiej - kolebce arabskiej cywilizacji. Rząd przydziela mu opiekuna, który czujnie przysłuchuje się jego rozmowom. Podróżnik zagląda do wiosek, gdzie nawet dzieci noszą sztylety - symbole prestiżu i niezależności. Gościnni gospodarze częstują go mlekiem wielbłąda, kultywują dawne obyczaje, równocześnie są aktywni na Instagramie. Wood spotyka młodych ludzi, zafascynowanych Zachodem i pielgrzymów, zmierzających do Mekki. Wizytuje opuszczone miasteczko, którego mieszkańcy przenieśli się do nowoczesnych wieżowców i stację kolejową, gdzie słynny Lawrence z Arabii, dokonał pierwszego sabotażu. W Jordanii przemierza malowniczą skalistą pustynię Wadi Rum.

Produkcja: Blackmane Media Ltd.

Trzyczęściowy film dokumentalny BBC o terroryzmie. Powrót do wydarzeń z nocy 2017 r. Pięć ataków terrorystycznych,
36 zabitych, dziesiątki rannych. Ale Wielka Brytania nie jest sama. W ciągu 10 lat liczba ofiar terroru drastycznie wzrosła
na całym świecie. W obliczu tych wydarzeń pytamy, dlaczego tak się dzieje, że w Manchesterze, Syrii, Paryżu i całych
Stanach Zjednoczonych dochodzi do rozprzestrzeniania się terroryzmu. Jak możemy przetrwać?

Kolejny odcinek cyklu poświęcony jest wydarzeniom związanym z prowadzonymi przez Niemców
przygotowaniami do wojny. Omówiono między innymi współpracę Hitlera z Mussolinim oraz działania
prowadzące do aneksji Austrii. Program bogato ilustrowany archiwalnymi materiałami filmowymi.

Geneza, przebieg i następstwa bitwy o Monte Cassino ze szczególnym uwzględnieniem
roli 2. Korpusu Polskiego pod dowództwem generała Władysława Andersa.
Bitwę przedstawiono z podziałem na jej poszczególne fazy. Główną część filmu poprzedza
krótka charakterystyka przebiegu kampanii włoskiej - od lądowania na Sycylii w lipcu 1943 roku,
aż po walki z przełomu 1943/44.
W filmie wykorzystano bogate materiały archiwalne m. in. ze zbiorów prywatnych, z Instytutu
gen. Sikorskiego w Londynie. Także zdjęcia wykonane przez Niemców, dokumentujące
wywiezienie skarbu klasztoru do Rzymu, pokazujące kolumny wziętych do niewoli w pierwszym
okresie bitwy żołnierzy angielskich i amerykańskich.

Bal u senatora opisywany w III części "Dziadów" Adama Mickiewicza to ostry, jaskrawy portret biorącego rosyjskie pieniądze "salonu" i prześladowanego obozu patriotycznego. Gdzie mieścił się, również znany z Dziadów "salon warszawski"? Czy rzeczywiście mówiono tam po francusku? A po jakiemu jadano? Kuchnia generała Wincentego Krasińskiego.

Odkrycie w 2019 rokiu szczątków ludzkich obok katedry w Częstochowie może być przełomem, jeśli chodzi
o ujawnienie nieznanej do tej pory historykom mogiły lub też mogił ofiar prawdopodobnie największej masakry
ludności cywilnej w Polsce podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku, dokonanej przez Niemców.

Irka jest przesłuchiwana na Szucha. Dziewczyny mają pomysł jak mogą ją wydostać.
W tej sytuacji nie pomogą już żadne pieniądze, postanawiają skorzystać z kontaktu
Sońki i szantażować Schneidera. Nadal mają zdjęcia wykonane podczas porwania
oficera, na których mężczyzna narkotyzuje się morfiną.
Sońka ustawia w swoim mieszkaniu nad teatrem spotkanie Meiera z Ewką i Marysią.
Siostrzeniec Schneidera nie chce się zgodzić na warunki dziewczyn. Stawia ultimatum,
najpierw negatywy, potem uwolnienie Irki. Nagle do teatru wpada oddział żandarmów
i sprawy zaczynają się komplikować.

Serial wojenny,

Seria odpowiada na zasadnicze pytanie: jak doszło do tego, że rządy w Niemczech przejęli faszyści. Te filmy to spojrzenie
od wewnątrz na drogę Hitlera do władzy. Historia zostaje opowiedziana z punktu widzenia osób z jego najbliższego otoczenia,
tych, którzy utorowali mu drogę do władzy, i tych, którzy próbowali go powstrzymać. Od politycznych intryg, które zamieniły
niemiecki parlament w prawdziwy "House of Cards", po demontaż demokracji, który uczynił z Hitlera wszechmocnego Fuhrera.
W cyklu dokonana zostanie analiza, czy taki rozwój zdarzeń był nieunikniony, jakie pojawiły się znaki ostrzegawcze, jakie
podjęto decyzje, jakich szans nie wykorzystano i jakie błędne oceny sformułowano, które mogły powstrzymać Hitlera i zmienić
bieg historii.
Episode 1: Politics
Episode 2: The First Six Months in Power
Episode 3: Night of the Long Knives

Tajemnica śmierci Adolfa Hitlera w dalszym ciągu pozostaje niewyjaśniona, choć minęło ponad pół wieku.
Najnowsze badania i ustalenia wskazują, że nasza dotychczasowa wiedza na ten temat oparta jest na
fałszerstwach, ale nie wiemy, kto ich dokonał: Niemcy w czasie ostatnich dni istnienia III Rzeszy, aby zatrzeć
wszystkie ślady umożliwiające wyjaśnienie losu Hitlera, czy władze ZSRR, których wojska zajęły bunkier
i przejęły wszystkich świadków.
Program przedstawia wydarzenia ostatnich miesięcy II wojny światowej (od grudnia 1944 - ofensywę
w Ardenach i tajne rokowania z aliantami), które mogą być kluczem do wyjaśnienia tajemnicy bunkra.

Tajemnica śmierci Adolfa Hitlera w dalszym ciągu pozostaje niewyjaśniona, choć minęło ponad pół wieku.
Najnowsze badania i ustalenia wskazują, że nasza dotychczasowa wiedza na ten temat oparta jest na
fałszerstwach, ale nie wiemy, kto ich dokonał: Niemcy w czasie ostatnich dni istnienia III Rzeszy, aby zatrzeć
wszystkie ślady umożliwiające wyjaśnienie losu Hitlera, czy władze ZSRR, których wojska zajęły bunkier
i przejęły wszystkich świadków.
Program przedstawia wydarzenia ostatnich miesięcy II wojny światowej (od grudnia 1944 - ofensywę
w Ardenach i tajne rokowania z aliantami), które mogą być kluczem do wyjaśnienia tajemnicy bunkra.

Autorzy dokumentu, na podstawie zgromadzonego materiału faktograficznego, próbuja ustalić prawdę
o okolicznościach śmierci Stanisława Pyjasa. Zaprezentowano bogatą dokumentację tamtych wydarzeń,
w tym rozmowy z przyjaciółmi ofiary, rozmowy z esbekami, członkami rodziny Staszka.

Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej.
Odcinek poświęcony roli, jaką odegrały w czasie walk morskich torpedy
i okręty niszczyciele.