TVP Historia - Program TV na wtorek 21 maja 2024

1892 - prawykonanie opery Ruggiero Leoncavallo "Pajace";
1921 - w decydujaca fazę weszło III Powstanie Śląskie;
1932 - Amelia Erhart samotnie przeleciała nad Atlantykiem jako pierwsza kobieta;
1981 - prapremiera sztuki Sławomira Mrożka "Pieszo";

Reportażowy przewodnik po Lwowie śladami wybitnych Polaków.
Odcinek 7. "Bo gdzie jeszcze ludziom tak dobrze"
Popularne audycje Szczepcia i Tońcia, 5 - 6 milionów słuchaczy. Kawiarnia Szkocka, restauracja Atlas, Pan Edzio.
Rozrywka przedwojennego Lwowa, a także fragmenty archiwalnych audycji powojennego Radia Lublin z nagraniami
dawnych pracowników.
Maria Pyż, redaktor naczelna Radia Lwów, opowiada o tych przedwojennych czasach i o budynku, który miała
okazję zwiedzać. O pracy współczesnego radia opowiadają redaktor naczelna i prezes stowarzyszenia,
a także dziennikarz Artur Żak. Marian Orlikowski, konsul Rzeczypospolitej Polskiej we Lwowie, podsumowuje wszystko
stwierdzeniem, że to tworzy atmosferę miasta i świadczy o jego duchu to odwołanie do przedwojennej świetności
Lwowa. Rozrywka przedwojennego Lwowa to temat kolejnego odcinka serii reportaży.

Jak głosi oficerski kodeks, oficer nie opuszcza swoich żołnierzy i wraz z nimi oddaje się do niewoli.
Pacaka uwięziono w obozie jenieckim dla oficerów i szeregowych polskich, Oflag II C Woldenberg.
Zorganizował trzy ucieczki, z których każda była niezmiernie pracochłonna. Skuteczna okazała się
jednak ta ostatnia. Mając ze sobą zrobione z drewna karabiny i tekturowe ładownice pomalowane pastą
do butów, wyszedł z obozu przez główną bramę. Po przedarciu się do Warszawy został zastępcą
dowódcy i szefa operacyjnego Komendy Głównej AK "Osa - Kosa".

Ewa jedzie do Hrubieszowa, aby namówić Marysię na udział we wspólnej akcji wysadzenia wiaduktu kolejowego.
Na miejscu jest świadkiem wywózki przez Niemców polskich dzieci w nieznane miejsce. Marysia zastanawia się,
czy wracać do Warszawy. Za jej głowę wciąż wyznaczona jest wysoka nagroda. Jednak w Hrubieszowie też nie
jest bezpieczna. Zostaje rozpoznana przez folksdojcza, który zawiadamia o jej kryjówce gestapo. W ostatniej
chwili dziewczynom udaje się wyjechać. Tymczasem w Warszawie Irka przygotowuje ładunki wybuchowe
do wysadzenia wiaduktu. Spotyka się też z Olkiem, który wyznaje jej miłość. Jednak Irka nie jest jeszcze gotowa
poddać się uczuciu, choć czuje do Olka coś więcej niż sympatię. Dziewczyny znów razem opracowują plan ataku
na wiadukt.

Serial wojenny,

Reportaż przedstawia historię powstawania pieśni "Czerwone maki na Monte Cassino". Przypomina emocje
towarzyszące pisaniu tekstu, tworzeniu muzyki, a także wrażenia towarzyszące pierwszym wykonaniom
tego utworu. Czasy te wspomina, w wywiadzie sprzed 25 lat, autor tekstu Feliks Konarski Ref - Ren. Swoimi
wrażeniami z tamtych lat dzielą się również żyjący uczestnicy bitwy pod Monte Cassino.
W filmie powracają niczym refren przypomnienia dziesiątków wykonań "Czerwonych maków na Monte Cassino".
Zabieg ten pokazuje zarówno w warstwie dźwiękowej, obrazowej oraz emocjonalnej, jak ważne miejsce zajmuje
ten utwór w polskiej historii i w naszej pamięci.

Zabawne i wzruszające anegdoty o Wojtku - niedźwiedziu z Armii Andersa. Po doświadczeniach łagrów, głodu, po utracie najbliższych mały osierocony niedźwiadek, wymagający opieki, i z którym trzeba się bawić, powoduje u żołnierzy 2. Korpusu powrót empatii, choć zdawałoby się, już zapomnieli o takim uczuciu. Polacy byli dumni, że mają Wojtka, którego wszyscy wokół podziwiają.

Po klęsce pod Moskwą, w grudniu 1941 roku Hitler uznał, że wojny wygrać nie może. Wtedy rozpoczęły się
tajne rokowania pomiędzy Niemcami a ZSRR i aliantami zachodnimi. Jest to najbardziej pasjonująca część
historii XX wieku.
Pierwszy z serii programów "Tajna Wojna Adolfa Hitlera" przedstawia kontakty polityków radzieckich, niemieckich
i amerykańskich.

Po klęsce pod Moskwą, w grudniu 1941 roku Hitler uznał, że wojny wygrać nie może. Wtedy rozpoczęły się
tajne rokowania pomiędzy Niemcami a ZSRR i aliantami zachodnimi. Jest to najbardziej pasjonująca część
historii XX wieku.
Pierwszy z serii programów "Tajna Wojna Adolfa Hitlera" przedstawia kontakty polityków radzieckich, niemieckich
i amerykańskich.

Światło i szkło to witraż, czyli ozdobne wypełnienie okna, wykonane z kawałków kolorowego szkła wprawianych w ołowiane ramki osadzone
między żelaznymi sztabami. Witraże stosowano głównie w budownictwie sakralnym. Technika witrażu znana była w starożytności, a jej renesans witrażownictwa nastąpił na przełomie wieków XIX i XX w sztuce secesji. Największy w Europie witraż (212 m2) znajduje się w kościele Najświętszego
Serca Jezusa Chrystusa w Rypi.
W cyklu "Światło i szkło" poznamy najcenniejsze polskie witraże. Odcinek 2 - Wrocław.
W luterańskim kościele św. Krzysztofa we Wrocławiu znajdują się oryginalne renesansowe okna witrażowe. Obecnie w tym obiekcie umieszczone
są kopie, gdyż w 1881 roku oryginały zostały złożone w Muzeum Starożytności Śląska, by po 1945 roku trafić do Muzeum Narodowego, gdzie
znajdują się do dzisiaj. O historii opowiada Elżbieta Gajewska - Prorok, kustosz Muzeum Narodowego we Wrocławiu. W kościele św. Krzysztofa
w okresie renesansu zamontowano witraże herbowe małżeństw wrocławskich patrycjuszy żyjących w tym mieście w drugiej połowie XVI wieku.

Nasz krajobraz zawiera znaki i ukryte wskazówki dotyczące minionych wydarzeń i działalności człowieka. Producenci serii ponownie wznoszą się w niebo, aby pokazać, w jaki sposób działalność człowieka odcisnęła piętno na naszym krajobrazie, zaś krajobraz w rewanżu wpłynął na kształt kultury i cywilizacji. Każdy odcinek przedstawia inny kraj lub region i, wykorzystując zdjęcia lotnicze z helikoptera, drona i satelity, pokazuje drogi jego rozwoju. Unikalna technologia mapowania i obrazy historyczne pomagają ożywić nasz krajobraz. W drugiej serii pokazane zostaną: Islandia, Irlandia, Walia, Szwajcaria, Hiszpania.

Produkcja; Skyworks Production

Morowe powietrze. Doktor plagi... Tak nazywano medyków, którzy w południowych krajach Europy zajmowali się chorymi w miastach podczas zarazy. Nosili maski z ptasimi dziobami. Wypełniały je zioła i wonne olejki, które miały chronić przed morowym powietrzem. Dżuma, która zdziesiątkowała populację Europy w latach 50. XIV w. zapewne dotarła i do ziem polskich, nie wyrządziła tu jednak znaczących szkód. Nie omijały jednak ziem polskich inne zarazy, średnio zmagano się z jedną w roku. Jak dwory królewskie radziły sobie z zarazą? Wyjeżdżano z miasta, królowie chowali się w lasach, królewicze znajdowali schronienie w klasztorach. Ważny był król i następcy tronu. W miastach, po ogłoszeniu zarazy, zamykano bramy, izolowano chorych, domy oznaczano białą farbą. Nie wolno było chodzić do karczmy ani korzystać z łaźni. Starano się utrzymywać czystość na ulicach.

Wicekanclerz Posadowsky zleca poufną misję profesorowi Bernhardowi,
wybitnemu ekonomiście niemieckiemu. Chodzi o zahamowanie i uniemożliwienie
rozwoju polskich spółek kredytowych.


Serial obyczajowy, 57 min, Polska 1981
Reżyseria: Jerzy Sztwiertnia
Scenariusz: Stefan Bratkowski
Zdjęcia: Andrzej Ramlau
Muzyka: Adam Sławiński
Aktorzy: Krzysztof Kolberger, Henryk Machalica, Marek Siudym,
Zdzisław Kozień, Mariusz Benoit, Joanna Sobieska, Beata Tyszkiewicz,
Mieczysław Voit, Wiesław Rudzki, Kazimierz Kaczor, Piotr Machalica,
Anna Nehrebecka, Joanna Źiółkowska i inni

Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i sławne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. W tym odcinku - Patagonia.

Filmowa biografia jednego z najpopularniejszych i lubianych artystów jakim był Zbigniew Wodecki, opowiedziana poprzez wspomnienia zaprzyjaźnionych osób, kolegów z branży, współpracowników, ale też zwykłych ludzi. Bogato ilustrowana i oparta na materiałach archiwalnych - fragmentach koncertów, programów telewizyjnych, a także zarejestrowanych wywiadów z bohaterem - znajdujących się w archiwach TVP. Opowieści tej towarzyszą utwory muzyczne w wykonaniu Zbigniewa Wodeckiego lub te, w których powstaniu brał udział jako muzyk.

Kroniki pokazują codzienność zwykłych ludzi w Europie w latach 1889 - 1945. Stanowi to tło dla szczegółowej relacji z życia Adolfa Hitlera - od jego dojścia do władzy po samobójstwo w berlińskim bunkrze. To najobszerniejsza do tej pory kompilacja materiałów archiwalnych, z których prawie połowa nie była wcześniej publikowana.

Druga część programu o wydarzeniach na Dalekim Wschodzie w 1945 roku. Bogusław Wołoszański
próbuje odpowiedzić na pytanie, czy przystąpienie ZSRR do wojny na Dalekim Wschodzie przeważyło
szalę zwyciestwa i zmusiło Japonię do kapitulacji.
Wojna na Pacyfiku, przygotowania ZSRR do wojny, walki oraz kapitulacja Japonii ilustrowana jest
fragmentami archiwalnych materiałów filmowych.

Program poświęcony postaci generała Władysława Sikorskiego
przedstawiający przebieg jego kariery wojskowej i politycznej.
W programie m. in. działalność generała w okresie międzywojennym.
Wybuch II wojny światowej i wyjazd generała do Francji - odtwarzanie
Polskich Sił Zbrojnych. Wojna francusko - niemiecka, ewakuacja wojsk
polskich do Anglii. Organizacja Polskich Sił Zbrojnych w Anglii. Parada
wojskowa przed Churchillem. Udział polskich żołnierzy w bitwie o Anglię.
Kierunki polityki Sikorskiego. Projekt konfederacji polsko - czechosłowackiej,
podróże do USA i Kanady, Układ Sikorski - Majski, utworzenie w ZSRR
Armii Polskiej. Sikorski w Kujbyszewie, ujawnienie zbrodnii katyńskiej
- zerwanie stosunków dyplomatycznych ZSRR z rządem londyńskim,
front zachodni - powstanie brygady pancernej gen. Maczka. Podróż
gen. Sikorskiego na środkowy wschód - Kair, Irak, katastrofa w Gibraltarze
- pogrzeb generała.
W filmie wykorzystano mat. archiwalne Instytutu Polskiego i Muzeum
im. gen. Sikorskiego w Londynie, archiwum WFDiF, ze zbiorów CBW.

Cykl audycji o tematyce dokumentalno - historycznej, który w kostiumowej formule odsłania ukryte znaczenia, symbole i dzieje ubioru. W odcinku prof. Rotter opowiada o świętach i tradycjach związanych z ubiorem - od Barbórki i św. Łucji, przez Chanukę i św. Mikołaja, aż do Święta Trzech Króli. Z Jackiem Karolczykiem - fotografem - rozmawia o kolędowaniu w mieście i na wsi. W audycji zagości św. Mikołaj - ten prawdziwy i ten przypominający przerośniętego krasnala.

Irka, Ewka i Marysia biorą udział w akcji wysadzenia pociągu, którym jedzie ze Wschodu niemiecki generał.
Sukces operacji byłby wielkim osiągnięciem propagandowym dla polskiego podziemia. Wszystko idzie
zgodnie z planem do momentu, gdy Nitka odkrywa, że do pociągu został dołączony wagon z małymi dziećmi.
Leokadia i Kruk podejmują natychmiastową decyzję o odwołaniu akcji, ale Ewka i Marysia są już na wiadukcie,
gdzie podłożyły ładunki wybuchowe, mają tylko kilka chwil by je usunąć.
Uciekając z wiaduktu dziewczyny się rozdzielają. Ewka trafia w ręce niemieckiego żołnierza. Ratuje ją Sońka,
brat bliźniak jej ukochanego Ażura, który zginął na początku okupacji.

Serial wojenny,

Trzyczęściowy film dokumentalny BBC o terroryzmie. Powrót do wydarzeń z nocy 2017 r. Pięć ataków terrorystycznych,
36 zabitych, dziesiątki rannych. Ale Wielka Brytania nie jest sama. W ciągu 10 lat liczba ofiar terroru drastycznie wzrosła
na całym świecie. W obliczu tych wydarzeń pytamy, dlaczego tak się dzieje, że w Manchesterze, Syrii, Paryżu i całych
Stanach Zjednoczonych dochodzi do rozprzestrzeniania się terroryzmu. Jak możemy przetrwać?

Tytułowy Fotograf to przydomek psychopatycznego seryjnego mordercy, terroryzującego mieszkańców stolicy Rosji.
Za każdym razem zabójca pozostawia przy ofierze tabliczki z numerami, tak jak to robią policyjni technicy, oznaczający
i zabezpieczający miejsce zbrodni. Policja jest bezradna wobec działań mordercy, nie mają konkretnych dowodów
ani świadków. Wygląda na to, że nikt go nie widział i nikt nie przeżył spotkania z nim.
Akcja filmu rozpoczyna się w realiach współczesnej Moskwy, gdzie po raz kolejny uderza nieuchwytny psychopata,
a następnie przenosi się do Polski, do Legnicy. Badający moskiewskie zbrodnie śledczy, odkrywają bowiem, że mogą
one mieć związek z mrocznymi wydarzeniami z lat 70. , kiedy w tym mieście stacjonował garnizon Armii Radzieckiej.
"W filmie pewne postaci są autentyczne, a niektóre wydarzenia sam widziałem, gdy dorastałem w Legnicy" - mówi w jednym
z wywiadów reżyser "Fotografa". Pokazaną w filmie scenę śmierci radzieckiego żołnierza Waldemar Krzystek przeżył
osobiście jako chłopiec, stojąc na ulicy w tłumie gapiów obserwujących tragedię.
Zrealizowany w konwencji thrillera "Fotograf" pokazuje zmagania głównych bohaterów: starego wygi majora Lebiadkina
i młodej, ambitnej funkcjonariuszki Nataszy, prowadzących dochodzenie w sprawie moskiewskich zbrodni. Major włączył
do swego zespołu Nataszę, która, jak się okazuje, jako jedyna zetknęła się z psychopatą i przeżyła to spotkanie.
Podążając tropem Fotografa śledczy, docierają do Legnicy, gdzie blisko pół wieku temu znajdowała się baza wojskowa
żołnierzy radzieckich. To tu doszło do aktu, który zapoczątkował cały ciąg makabrycznych wydarzeń, w które jest
uwikłany Fotograf. Sekret z przeszłości stanie się kluczem do rozwikłania zagadki współczesnych zbrodni.
Tymczasem żmudne dochodzenie tkwi w martwym punkcie, funkcjonariusze na razie bez rezultatów przeszukują
archiwa, zbierają dowody, próbują łączyć różne fakty.
Nagrody Gdynia 2014: Elena Babenko za drugoplanową rolę kobiecą oraz Nagroda Jury Młodzieżowego.


Film kryminalny, thriller, 107 min, Polska, 2014
Reżyseria: Waldemar Krzystek
Scenariusz: Waldemar Krzystek, Krzysztof Kopka
Zdjęcia: Arkadiusz Tomiak
Muzyka: Maciej Zieliński
Aktorzy: Tatiana Arntgolts, Aleksandr Baluev, Agata Buzek, Sonia Bohosiewicz, Tomasz Kot, Adam Woronowicz

Po klęsce pod Moskwą, w grudniu 1941 roku Hitler uznał, że wojny wygrać nie może. Wtedy rozpoczęły się
tajne rokowania pomiędzy Niemcami a ZSRR i aliantami zachodnimi. Jest to najbardziej pasjonująca część
historii XX wieku.
Pierwszy z serii programów "Tajna Wojna Adolfa Hitlera" przedstawia kontakty polityków radzieckich, niemieckich
i amerykańskich.

Po klęsce pod Moskwą, w grudniu 1941 roku Hitler uznał, że wojny wygrać nie może. Wtedy rozpoczęły się
tajne rokowania pomiędzy Niemcami a ZSRR i aliantami zachodnimi. Jest to najbardziej pasjonująca część
historii XX wieku.
Pierwszy z serii programów "Tajna Wojna Adolfa Hitlera" przedstawia kontakty polityków radzieckich, niemieckich
i amerykańskich.

Filmowa podróż po życiu i twórczości Gustawa Herlinga - Grudzińskiego. Głównym narratorem jest sam bohater, jego archiwalne wypowiedzi prowadzą od dzieciństwa na ukochanej kielecczyźnie, poprzez lata młodości, pierwsze literackie fascynacje, dramatyczne przeżycia wojenne, pobyt w radzieckim łagrze, udział w bitwie pod Monte Cassino, trudne lata rzymskie, pracy w "Kulturze", dramatyczne wydarzenia w życiu prywatnym, po trudne, często samotne lata w Neapolu. Film ilustrowany bogatym materiałem archiwalnym i ikonograficznym, fragmenty spektakli Teatru Telewizji. Wśród narratorów córka Marta Herling, literaturoznawcy, biografowie i przyjaciele pisarza.

Część druga audycji, w której Bogusław Wołoszański przedstawia przebieg działań wojennych
prowadzonych przez niemieckie okręty podwodne u - booty. W programie wykorzystano archiwalne
materiały filmowe.
W tym odcinku autorzy skupiają się na początkowym okresie II wojny światowej, kiedy to obie
strony konfliktu doskonaliły swój sprzęt i techniki działań.