TVP Kultura - Program TV na czwartek 02 maja 2024

Skąd wzięły się nazwy polskich miast i miasteczek? Jak to się stało, że dzisiaj mieszkamy na terenie zwanym Warszawą, Lublinem czy Szczecinem? Co o tym zdecydowało? Na te pytanie stara się odpowiedzieć Radosław Kotarski. Rusza w podróż po Polsce, aby odkryć historie stojące za nazwami, którymi posługujemy się na co dzień.

"Bohaterowie-nieudacznicy nie pasują na protagonistów seriali, zauważa krytyk filmowy. - Potwierdza to kilkudziesięcioletnia historia gatunku. Bohaterem bywa tu zwykle człowiek silny, zwycięski, obdarzony jeśli nie nadzwyczajną inteligencją, to przynajmniej intuicją i sprytem, a najczęściej jednym i drugim (...)"Jan Serce" ma całkowicie odmiennego bohatera. Safanduła, nieudacznik, naiwny idealista, ktoś, komu się nieustannie nie wiedzie, ale jest tak szlachetny, tak prawy i czysty, że może aż nazbyt dosłownie autorzy scenariusza nadali mu tożsamość: Serce". Serial Radosława Piwowarskiego wywołał burzę. Zebrał więcej opinii krytycznych, nawet złośliwych, niż pochlebnych. "Jest on "przeciwko" widzom. Ma antybohatera zamiast bohatera. Jest refleksyjny, a nie widowiskowy" - przyznał reżyser po obejrzeniu serialu z pozycji widza, po paru latach od ukończenia realizacji. Zastrzegł jednak, że nic - poza ewentualnym dopracowaniem poszczególnych scen - w swoim filmie by nie zmienił. "Bo serial w zamyśle Zbyszka Kamińskiego i moim taki właśnie miał być. My w roku 1978 wymyśliliśmy sobie bohatera "na przekór" ówczesnym wzorcom. Człowieka, który się nie przepycha łokciami do kariery. Nie ma sukcesów, a wprost przeciwnie: przegrywa i głęboko przeżywa swoje porażki. Mnie taki człowiek zawsze będzie interesował bardziej niż typ zwycięzcy". Dziesięcioodcinkowy serial koncentrujący się wokół sercowych perypetii kanalarza z Woli
dla jednych był bajką osadzoną w realiach lat 70., ckliwym melodramatem dla naiwnych, spragnionych uczuć i szlachetnych uczynków w życiu szarym, smutnym i trudnym. Inni uznali, że "Jan Serce" w gruncie rzeczy jest moralitetem odwołującym się do niezmiennych ludzkich tęsknot: za spokojnym życiem, dobrem, uczciwością. Te pragnienia uosabiał przede wszystkim główny bohater. Rola Jana Serce, napisana specjalnie z myślą o Kazimierzu Kaczorze, przysporzyła aktorowi sympatyków, choć wielu widzom kojarzy się on bardziej z postacią Leona Kurasia z "Polskich dróg". Przychylność telewizyjnej widowni zdobyła też Jadwiga Kuryluk jako filmowa matka Janka, wiecznie zatroskana o jego przyszłość. Atutem serialu była także muzyka Seweryna Krajewskiego.
Jan Serce dobiega czterdziestki. Jest człowiekiem bardzo nieśmiałym, zwłaszcza w kontaktach z kobietami. Matka postanawia więc wyswatać syna. Odwiedza swoją dawną koleżankę i jej córkę, nieśmiałą i zakompleksioną starą pannę. Wygląda na to, że Janek i Lusia przypadli sobie do gustu. Podczas rewizyty Lusi w Warszawie Janek zdobywa się na odwagę. Oświadcza się dziewczynie i ku radości obu matek zostaje przyjęty.

Pierwszy pełnometrażowy, kolorowy polski film. Mimo propagandowego wydźwięku dokumentuje jednak entuzjazm towarzyszący odbudowie Warszawy. Młoda dziewczyna, Hanka Ruczajówna, przyjeżdża z wycieczką do Warszawy. Stolica podoba się jej ogromnie, a jeszcze bardziej przystojny murarz Janek. Spędza z nim wieczór podczas zabawy na Mariensztacie. Wraca do rodzinnej wsi, lecz bardzo tęskni i wkrótce
powtórnie przyjeżdża do Warszawy. Podejmuje tu naukę i pracę. Spotyka przypadkowo Janka, przodownika pracy, który przyjmuje ją do swojej "trójki murarskiej". Niechęć majstra Ciepielewskiego do kobiet
powoduje, że między młodymi dochodzi do konfliktu. Hanka przenosi się na inną budowę i z koleżankami murarkami rzuca wyzwanie brygadom męskim. Trwa ożywiony ruch współzawodnictwa pracy, a Hanka i Janek po wielu perypetiach godzą się i rozpoczynają wspólnie nowe życie.

100 najlepszych polskich projektów na 100 - lecie Niepodległości!
W 9. odcinku prezentujemy niezapomniany duet - czajnik Crystal i krajalnicę Alexis. Te produkty AGD, inspirowane serialem "Dynastia", były jednymi z najbardziej popularnych przedmiotów lat 90. O tym, że zostały dobrze zaprojektowane, niech świadczy fakt, że wciąż się świetnie sprzedają zarówno w kraju jak i za granicą.
Cykl TVP Kultura to propozycja przyjrzenia się krajowej sztuce projektowania. Będzie to zarówno odpowiedź na obserwowaną od jakiegoś czasu modę na przedmioty vintage, jak i promocja najciekawszych nowych rozwiązań projektowych. Choć polski design w ostatnich latach staje się jednym z naszych eksportowych hitów, to wciąż zbyt mało się o nim mówi. Program ma opowiadać o konkretnych przedmiotach, rekonstruując historię ich powstania, pokazując ich funkcję w przestrzeni, przedstawiając twórców i projektantów. Ta opowieść o rzeczach stanie się również opowieścią o najnowszej historii Polski.

Floren Władysława Łokietka to pierwsza polska złota moneta. Jest jednym z najcenniejszych numizmatów polskiego
średniowiecza. Zachowany egzemplarz został znaleziony przypadkowo w Bochni w 1847 roku. W 1896 roku Emeryk
Hutten - Czapski nabył go w zamian za 4500 złotych reńskich i obraz Jana Matejki. Był to ostatni przed śmiercią zakup
kolekcjonera i właściciela okazałego gabinetu monet. Znajduje się dziś w kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie,
a dokładnie w jednym z oddziałów Muzeum, które mieści się w dawnym domu Huttena - Czapskiego.
O monecie opowie Mateusz Woźniak.

Atrakcją tej lekkiej komedii muzycznej są gwiazdy przedwojennego kina i kabaretu. Bohater filmu Wincenty Poziomka prowadzi szkołę rewiowo - filmową, która jednak nie przynosi większych dochodów. Aby dorobić do skromnej pensji, para się pisaniem kucharkom liścików miłosnych do narzeczonych. Niespodziewanie wszystko się zmienia w życiu Wincentego Poziomki. Wygląda na to, że zła passa może się w końcu odwrócić, bowiem otrzymuje on wiadomość o spadku. Jak się okazuje odziedziczył połowę sklepu spożywczego po stryju, dzieląc majątek ze swoją kuzynką, trzyletnią Basią. Darczyńca postawił mu jednak warunek, ma obowiązek się zaopiekować jego małą wnuczką. Tymczasem na drodze Wincentego pojawia się śliczna Helenka, która jest asystentką notariusza. Zakochuje się w niej, ale nie ma odwagi wyznać jej swego uczucia, wiedząc, że nie będzie mógł zapewnić jej godnej przyszłości. Postanawia więc najpierw rozwinąć swój sklep i zaczyna działać z iście artystyczną fantazją, co doprowadza go na skraj bankructwa. Jednocześnie Wincenty nie rezygnuje ze swych marzeń i usilnie zabiega o pracę w teatrze, którą w końcu dostaje dzięki protekcji swego sąsiada i idola, znanego artysty Krupkowskiego. Niestety, sceniczny debiut okazuje się całkowitą klapą. Na szczęście, dramatyczną sytuację ratuje mała Basia, która niespodziewanie robi karierę filmową. Wszystko dobrze się kończy. Helenka i Wincenty wyznają sobie miłość i odtąd mogą wspólnie prowadzić sklep i opiekować się Basieńką.

Przypomnienie koncertu piosenek Seweryna Krajewskiego na festiwalu
w Opolu 2007.

Od przekazów ustnych starożytnej Grecji po książkę w miękkiej okładce kupioną na lotnisku - nic nie pobudza wyobraźni dzieci i dorosłych bardziej niż wspaniała powieść przygodowa. Opowieści o zawadiackich bohaterach w odległych krainach nadal inspirują najbardziej wizjonerskich reżyserów kina. Film opowiada o najsłynniejszych ekranizacjach i adaptacjach filmowych powieści przygodowych.

Janek Serce załatwia formalności związane ze ślubem, choć ma poważne wątpliwości, czy na pewno kocha Lusię. Narzeczona przyjeżdża na zakupy, a ponieważ spóźniła się na ostatni pociąg, obydwoje spędzają
noc w hotelu. Nocna rozmowa uświadamia im, że się nie kochają. Chcieli się pobrać przede wszystkim z lęku przed samotnością. Łączy ich przyjaźń, poczucie bliskości, ale to za mało. Lusia ciągle kocha mężczyznę, na którym kiedyś się zawiodła, a Janek marzy o prawdziwej, wielkiej miłości. Nad ranem rozstają się więc - na zawsze.

Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Spotykają się w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie i budzą w nich sentyment.
Dzisiaj spotkamy się z Dorotą Kolak. Opowie nam o Krakowie swojego dzieciństwa i przełomie w podejściu do życia, który przeżyła w szkole teatralnej. Przypomnimy m.in. jej rolę w filmie "Vinci", gdzie wcieliła się w Barbarę Sykalską.

Program z udziałem zaproszonych gości - artystów, twórców, naukowców i ekspertów, poruszający bieżące zagadnienia, kulturalne i społeczne

Kolejna po "Kwiecie wiśni i czerwonej fasoli" azjatycka strawa dla ducha. "Ramen. Smak wspomnień" to inspirujący oraz
wzruszjący film dla nienasyconych smakoszy i nieuleczalnych romantyków.
Masato jest młodym kucharzem specjalizującym się w ramenach. Po nagłej śmierci swojego oschłego ojca, chłopak pakuje
walizkę i przeprowadza się z japońskiego Takasaki do Singapuru, gdzie ma nadzieję odkryć tajemnicę związku swoich
rodziców.
Bohater ma przy sobie czerwony notatnik pełen refleksji i starych zdjęć pozostawiony przez swoją singapurską matkę,
która zmarła, gdy Masato miał zaledwie dziesięć lat.
W Singapurze kucharz poznaje Miki, japońską blogerkę i samotną matkę, która pomaga mu odnaleźć wuja Wee ze strony
matki, właściciela restauracji Bak Kut Teh. Przy okazji Masato odkrywa, że jego babka Lee wciąż żyje i posiada klucz do
tyleż romantycznej, co burzliwej historii miłosnej rodziców chłopaka.
Masato wraz babcią spróbują wzajemnie wyleczyć swoje skołatane dusze w kuchni, gdzie wspólnie przygotowywane posiłki
staną się czymś więcej niż sumą składników.

Oficerowie CBŚ rozpracowują "układ". Patrzą na niego niczym na talię kart: jeśli Doenitz i Grand to walety, Mond to król, a Bogdanowicz - dama, to kim jest as, a przede wszystkim kim jest as atutowy? Podejrzenia padają na Zenona Kalińskiego - najbogatszego Polaka. Rozpracowując Kanibala, policjanci odkrywają, że służy on w legii cudzoziemskiej. Tymczasem Rita, odwiedzająca Granda w więzieniu, informuje męża, że niebawem wyjdzie on na wolność na mocy międzyrządowego porozumienia o przekazaniu Francji obywateli tego kraju przebywających w polskich więzieniach. W mieszkaniu Ali ojciec Kruszona spotyka Zenona Kalińskiego, który próbuje wyjaśnić mu pewną sprawę z ich wspólnej konspiracyjnej przeszłości. Mówi jednak dość zagadkowo, w dodatku Kruszyński mu nie dowierza. Podczas brawurowej akcji konwojowany Grand zostaje odbity przez Ritę i jej pomocników. Jadącemu tą samą więzienną furgonetką Kanibalowi Grand darowuje życie, mężczyzna ucieka. Grand ma bowiem znacznie ważniejsze porachunki z kim innym. Jego celem jest Kruszon.

Wielka włoska rodzina spotyka się w okazałej willi na wyspie z okazji złotych godów seniorów rodu: babci Alby i dziadka Pietro. Uroczystość przebiega w radosnej atmosferze, jest dużo jedzenia, wina, wspólnych śpiewów, rozmów, wspomnień. Niestety, z powodu nagłego załamania pogody pobyt gości na wyspie musi się nieco przedłużyć. To sprawia, że atmosfera zaczyna się psuć. Na jaw coraz intensywniej wychodzą wzajemne pretensje i żale.
Komediodramat.

ZŁODZIEJ
Dramat, 125 min, Polska 1988
Scenariusz i reżyseria: Wiesław Helak
Zdjęcia: Jacek Kruczkowski
Scenografia: Andrzej Przedworski
Muzyka: Krzesimir Dębski
Występują: Franciszek Pieczka, Halina Gryglaszewska, Ryszard
Kotys, Jerzy Bończak, Robert Lebioda, Jerzy Obrazcow i inni

"Oto przychodzę jak złodziej..." - mówi Objawienie św. Jana.
Słowa te mogłyby stanowić motto filmu Wiesława Helaka i zarazem
sztuki Wiesława Myśliwskiego, która posłużyła za kanwę scenariusza
"Złodzieja".
Akcja filmu toczy się w rządzonej patriarchalnie wiejskiej rodzinie.
Pewnego dnia ojciec do spółki z synami łapie w pobliżu chałupy
mężczyznę, którego podejrzewa o systematyczne kradzieże jabłek.
Nieznajomy szokuje swoim wyglądem. Ma na sobie kilka starych,
brudnych i podartych marynarek oraz śmierdzący płaszcz.
Już samo to wprowadza element chaosu w uświęcone wieloletnią
tradycją życie chłopskiej rodziny. Na tym wszakże nie koniec.
Z chwilą pojawienia się obcego w izbie, podważone zostają
dotychczasowe relacje między ojcem a synami. To samo dotyczy
zasad i wartości, w które nigdy wcześniej nie ośmielali się wątpić...
Film Helaka to współczesny moralitet religijny, poszukujący
odpowiedzi na pytanie o aktualność przykazań dekalogu. "Złodziej",
podobnie jak dramat Myśliwskiego, zbudowany jest z dwóch
warstw: realnej, czyli wydarzeń rozgrywających się w izbie
i fantastycznej, którą tworzą sny, wyobrażenia i przywidzenia
bohaterów. Nawet tytułowy "złodziej" wydaje się postacią
o niejasnej proweniencji. Czy istnieje rzeczywiście, czy może został
wymyślony przez ojca, chcącego poddać próbie swoich synów?
Czy bliżej mu do anioła, czy do diabła? Odpowiedź na te pytania
Helak pozostawia widzowi.

Radosław Kotarski rusza do Anglii w towarzystwie polskich rycerzy, którzy będą bronili honoru Rzeczpospolitej na Turnieju Rycerskim o Jubileuszowy Róg Królowej i Miecz Honoru. W 2015 roku polscy reprezentaci okazali się najlepsi! Czy powtórzą sukces w 2016 roku? Przy okazji widzowie poznają tajemnice turniejów rycerskich organizowanych w przeszłości i dzisiaj. Jakie zwyczaje z nimi związane przetrwały do dzisiaj? Jaką rolę pełniły dawniej?