TVP Kultura - Program TV na czwartek 16 maja 2024

Cykl "Ukraińska czytanka" przedstawi 16 współczesnych ukraińskich autorów, którzy w lipcu 2015 roku uczestniczyli w festiwalu Miesiąc spotkań autorskich. Miesiąc spotkań autorskich to największy festiwal literacki w Europie Środkowej, które do Czech (Polski, Słowacji i na Ukrainę) co roku zaprasza autorów literatury z innego kraju (gość honorowy festiwalu). Jest to telewizyjna antologia ukraińskich autorów, która oczyma czeskich, słowackich i polskich dokumentalistów zobrazowała nie tylko konkretnego autora i jego dzieła, ale też mapę danej literatury.

Janek razem z Małgosią jedzie nad morze po jej córki. Są zaprzyjaźnieni od wielu lat, ale po raz pierwszy znajdują się ze sobą sam na sam. Mężczyzna zdaje sobie sprawę, że od wielu lat kochał się właśnie w Małgosi, że to ona jest jego ideałem. Małgosia, porzucona przez Piotra, byłaby skłonna zostać panią Serce. Wtedy właśnie Piotr decyduje się wrócić do żony. Janek odwiedza matkę. Dowiaduje się, że pan Julian przegrał na wyścigach wszystkie jej oszczędności. Janek wszczyna awanturę, matka wyrzuca go z domu. Bohater z wrażenia dostaje ataku serca.

Dorobek pisarski Jarosława Iwaszkiewicza (1894 - 1980) należy do najbogatszych
we współczesnej literaturze polskiej. W toku przeszło 60 lat trwającej twórczości
Iwaszkiewicz interesował się wieloma dziedzinami i gatunkami literatury. Uprawiał
przez całe życie lirykę, pisał powieści i opowiadania, dramaty, eseje, biografie,
reportaże i recenzje. Opowiadania zajmują w jego twórczości miejsce bardzo
eksponowane. Jedną z ich wspólnych cech jest realizm ujmowany w kategoriach
psychologicznych. Podstawowe dla każdego człowieka problemy, zagadnienia życia
i śmierci, sprawy uczuć, miłości są oglądane przez pryzmat mijającego czasu. Nie ma
powrotu do zdarzeń sprzed lat. Obraz świata, który przed laty uważaliśmy za jedynie
prawdziwy, w świetle późniejszych doświadczeń wydaje się prosty, często banalny.
Natura tych prawd jest kluczowym problemem "Panien z Wilka". Wiktor Ruben,
główny bohater, wraca do miejsca swych młodzieńczych uniesień, miłości i flirtów.
Usiłuje wskrzesić rzeczywistość sprzed kilkunastu lat. Zapisana jest ona w jego pamięci
jako najbardziej pogodny epizod życia. Ta próba okazuje się iluzją. Nie wystarczą te same
słowa, gesty, miejsca. W ciągu 15 lat wydarzyło się zbyt wiele. Czas odcisnął piętno
na każdym z bohaterów. Piękne dziewczyny to dziś podstarzałe, zgorzkniałe kobiety.
Dawne związki już nie wrócą. Tracą sens.
Film Andrzeja Wajdy w sposób mistrzowski przedstawia prozę Jarosława Iwaszkiewicza.
W 1979 r. na FPFF w Gdańsku dostał Nagrodę Specjalną. W 1980 r. uzyskał nominację
do Oscara.

Dramat psychologiczno - obyczajowy, 112 min, Polska 1979
Reżyseria: Andrzej Wajda
Scenariusz: Zbigniew Kamiński
Zdjęcia: Edward Kłosiński
Muzyka: Karol Szymanowski
Występują: Daniel Olbrychski, Anna Seniuk, Maja Komorowska, Krystyna
Zachwatowicz, Stanisława Celińska, Christine Pascal, Tadeusz Białoszczyński,
Zofia Jaroszewska, Andrzej Łapicki, Paul Guers, Krystyna Wolańska, Zbigniew
Zapasiewicz, Andrzej Grzybowski, Kazimierz Orzechowski i inni

"Lokomotywa PM 36" była jednym z największych sukcesów polskiego designu w okresie międzywojennym. Ta aerodynamiczna konstrukcja parowozu projektu Kazimierza Zembrzuskiego była częścią inwestycji niepodległego państwa w kolej, która po latach rozbiorów i nierównomiernego rozwoju w poszczególnych częściach ziem polskich, wymagała reformy niezbędnej do scalenia kraju. Nowoczesny projekt zakładał, że pociąg będzie mógł rozpędzić się do prędkości 140 km/h. W 1937 roku w Paryżu podczas Wystawy Światowej, która była symbolicznym pokazem sił europejskich mocarstw w przededniu II Wojny Światowej, lokomotywa otrzymała złoty medal dla najlepszego projektu. Odcinek opowiada o transporcie w międzywojennej Polsce (Czy kolej była luksusem? Kogo było stać na taką podróż?), a zarazem o staraniach niepodległego kraju do bycia postrzeganym jako nowoczesne państwo śmiałych reform gospodarczych. To również historia inżyniera Kazimierza Zembrzuskiego, który po 1948 roku objął Katedrę Budowy Lokomotyw Politechniki Warszawskiej oraz jego naśladowców. Odwiedzimy także bydgoskie zakłady firmy PESA, by pokazać jak dziś wygląda przemysł kolejowy w Polsce. Zastanowimy się, czy pociągi zaczną zastępować podróże samolotem w celu ograniczenia zanieczyszczenia środowiska.

Francisco Goya, hiszpański malarz i grafik uważany za najważniejszego twórcę przełomu XVIII i początku XIX wieku,
stworzył serię rycin zatytułowaną "Okropności wojny". Grafiki powstały w latach 1810 - 1820 pod wpływem wojen
napoleońskich, toczących się na terytorium Hiszpanii od 1808 do 1814 roku. Cykl jest realistyczny, pełen drastycznych
szczegółów. Jest pierwszym w sztuce europejskiej tak jednoznacznie antywojennym dziełem. O kilku wybranych
grafikach opowie Lucyna Lencznarowicz.

Film opowiada niesamowitą historię pierwszego cyrku stworzonego przez ofiary handlu dziećmi.

Komediodramat,

Piotr pracuje w sklepie samoobsługowym - pracę tę załatwił mu ojciec, który chce, żeby syn zaczął zarabiać na swoje
utrzymanie, poznał świat i ludzi. Kierownik SAM - u powierza mu pierwsze zadanie: ma śledzić złodziei sklepowych.
Piotr zachowuje się nieporadnie: chodzi po sklepie, wpatruje się znacząco w twarze klientów. Kamera obserwuje każdy
jego krok, każdy gest, nawet drgnienie powiek. Z tych luźnych obserwacji wyłania się portret bohatera. Jest to chłopak
nieśmiały, niezdecydowany, nie bardzo jeszcze wie, kim chciałby być w życiu. Praca zupełnie go nie interesuje, woli
zabawy i spacery nad wodą z młodą przyjaciółką, Pavlą.

Po wyjściu ze szpitala Janek trafia do sanatorium. Czuje się kiepsko, ale na wieść, że jego matka w ciężkim stanie znajduje się w szpitalu, wyrusza w drogę. Dowiaduje się, że najlepszym lekarstwem dla mamy byłyby owoce kaliny. Szuka więc krzewu kaliny z pełnym poświęceniem, nie bacząc na stan swego zdrowia. Kiedy je znajduje, przynosi owoce do szpitala. Nie zastaje matki w pokoju, jest przerażony, że umarła. Tymczasem okazuje się, że poczuła się lepiej i wyszła na spacer. Janek z wrażenia mdleje. Kiedy odzyskuje przytomność, widzi koło siebie "Mgiełkę" spotkaną na balu samotnych, której długo i bezskutecznie poszukiwał. Dziewczyna ma na imię, nomen - omen, Kalina i jest pielęgniarką opiekującą się matką Janka.

Marta Perchuć-Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Spotykają się w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie i budzą w nich sentyment.
Dzisiaj spotkamy się z Izabelą Trojanowską, jedną z najbardziej utalentowanych polskich aktorek. Opowie nam o swoim dzieciństwie spędzonym w Olsztynie i swoich pierwszych artystycznych występach. Wspólnie wspomnimy rolę Kasi Kunickiej, w którą wcieliła się w kultowym serialu "Kariera Nikodema Dyzmy".

Wyjątkowa podróż po Europie tropem zabytkowych organów i ich budowniczych z historią rozwoju technicznego instrumentów i próbkami repertuaru organowego od średniowiecza po czasy współczesne w tle.

Program z udziałem zaproszonych gości - artystów, twórców, naukowców i ekspertów, poruszający bieżące zagadnienia, kulturalne i społeczne

Katarzyna Borowiecka rozmawia z Tomaszem Kolankiewiczem o filmie "Kwiat wiśni i czerwona fasola" (2015) w reż. Naomi Kawase.

Sentaro (Masatoshi Nagase) prowadzi małą piekarnię, w której serwuje dorayaki - japoński deser składający się z naleśników przekładanych słodką pastą z czerwonej fasoli ("an"). Sentaro szuka kogoś do pomocy w kuchni, jednak gdy zgłasza się starsza pani, Tokue(Kirin Kiki), niechętnie przyjmuje ją do pracy. Tokue szybko udowadnia, że jej ręce potrafią czynić cuda, gdy chodzi o przygotowywanie "an". Dzięki jej sekretnej recepturze mały biznes wkrótce rozkwita... Z czasem, Sentaro i Tokue otwierają przed sobą swoje serca i odsłaniają stare rany.

Po próbie przesłuchania byłego premiera Trojana oficerowie przekonują się, że w grupie trzymającej władzę naprawdę podjęto decyzję o zamordowaniu Rysia, Kruszona i Aldony. Grand, Rita i nowa "drużyna pierścienia" przygotowują porwanie. Ala konsekwentnie staje po stronie ojca. Jego żona wnosi sprawę o rozwód - holding TV MAX ma zostać podzielony na pół. Życzliwy dotąd Zenonowi teść, Pieczur, również przestaje go bronić. Rozwód jest, jego zdaniem, najlepszym wyjściem w zaistniałej sytuacji. Tymczasem w TV MAX organizowana jest konferencja prasowa. Wszyscy radzą Zenonowi, żeby stanowczo zaprzeczał zarzutom. Grand i jego ludzie porywają Alę. W porwaniu uczestniczy Kosma.

Opowieść o życiu Violety Parry, słynnej chilijskiej pieśniarki, daleka jednak od konwencjonalnej biografii. Andrés Wood podąża śladem najważniejszych faktów z życia Violety, pokazując, jak utalentowana dziewczynka z biednej rodziny z czasem staje się międzynarodową sensacją i ikoną muzyki folk. Reżyser wędruje po wydarzeniach, które ukształtowały Parrę i uczyniły jej sztukę tak szczerą i prawdziwą, że poruszała tłumy. Śledzi sukcesy oraz dramaty Violety: jej zmagania z alkoholizmem ojca muzyka i walkę o jego godność, śmierć córeczki, burzliwy romans z młodszym muzykiem, niepowodzenie jej folkowego uniwersytetu, starzenie się. Wyjawia jej sekrety, lęki, frustracje i radości. A wszystkiemu towarzyszą poruszające serca piosenki twórczyni Nueva Cancion. (Filmweb)

Kto sprawił, że zamiast polskiego kościoła wybudowano siermiężny dom handlowy? Dlaczego z zabytku zrobiono magazyn soli rozbijanej dynamitem? Skąd pomysł, aby obiekt sakralny zamienić w kino? Radosław Kotarski odkrywa burzliwą historię kresowych miast. Przy okazji odnajduje miejsca najbliższe sercom polskich królów i magnatów oraz odwiedza najlepszą szkołę w historii Rzeczpospolitej. Przedstawia także, w jaki sposób na wschodnich krańcach Polski współistniały różne narody i kultury.