TVP Kultura - Program TV na niedzielę 19 maja 2024

Zapraszamy do uczestniczenia w liturgii świętej w zabytkowej cerkwi, która położona jest na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej. Niedziela ta nazywana jest świętem Świętych Niewiast Niosących wonności.

Auguste Renoir uznawany jest za jednego z twórców impresjonizmu zrywającego z wielowiekową tradycją. Ten nowy styl malarstwa, a także nowe motywy wydają się współczesnej publiczności radykalnie odmienne. Jednak sam Renoir postrzega swoje obrazy jako echa dawno minionej epoki. Film jest portretem zmieniających się czasów, jest kroniką tego, jak młody Renoir inspiruje się obrazami z epoki rokoka, pracując jako malarz porcelany w zmieniającym się społeczeństwie. Jak współpracuje z innymi studentami kierunków artystycznych, aby znaleźć nowy sposób malowania na te nowe czasy. I jak jego miłość do starych mistrzów będzie nadal wpływać na jego twórczość. Zarówno sposób malowania Renoira jest wystarczająco szokujący dla ówczesnych artystów, jak i przedmiot jego zainteresowań, nie szlachta społeczna ani bogowie z mitologii, lecz zwykli paryżanie spędzający miłą niedzielę na bulwarach Montmartre lub wzdłuż brzegów Sekwany. Impresjonistyczne obrazy Renoira są pomnikami współczesnego życia w Paryżu lat 70. XIX wieku i przedstawiają czas wkrótce po wojnie domowej oraz rewolucyjną przemianę od Drugiego Cesarstwa do Trzeciej Republiki Francuskiej. W porównaniu z obrazami z okresu francuskiego rokoka z XVIII wieku, wydają się one jednocześnie echem dawno minionej epoki. W filmie poznamy rewolucyjnego malarza, który w obliczu wielkich przewrotów artystycznych i społecznych nawiązuje do starych francuskich tradycji. Obraz przenosi nas w korzenie arcydzieł Renoira, szuka w nim nawiązań do rokoka i zestawia jego twórczość z perspektywą współczesnych fotografii, by w pełni uchwycić impresjonizm. Jak później napisał jego syn, Renoir uwielbiał bajki. Podobnie jak wyimaginowany, baśniowy świat rokoka, malarstwo impresjonistyczne Renoira nie jest przedstawieniem rzeczywistości, lecz fikcją ponadczasowego piękna.

Krótki film animowany.
Wędrowny grajek zostaje wyrzucony z miasta przez królową zniesmaczoną
jego oszpeconą twarzą. Muzyk znajduje schronienie w lesie.

Zabawny krótki film animowany o rywalizacji o najpiękniejsze wąsy w mieście.

Dwóch szpiegów Du Guesclina zostaje schwytanych przez ludzi Bucha. Thierry podejmuje próby, by ich uratować. Jeden z nich powitany w obozie towarzyszy kilkakrotnie próbuje zabić Thierry’ego i poinformować Florenta o położeniu obozu.

Do zamku Bueil docierają ciężko załadowane wozy z tajemniczym ładunkiem. W gospodzie pojawia się sekretarz królowej Anglii Jean Froissart, który szczerze wyznaje, że wozy przewoziły 40 bombard. Anglicy zamierzają wykorzystać je do oblężenia Pontorson.

Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Spotykają się w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie i budzą w nich sentyment.
Dzisiaj spotkamy się ze Sławomirą Łozińską, jedną z najbardziej rozpoznawalnych polskich aktorek. Opowie nam o swoim dzieciństwie w powojennej Warszawie, o roli, jaką w życiu jej rodziny odegrała Szkoła Główna Handlowa oraz o najbardziej istotnych kreacjach aktorskich. Aktorka podzieli się z nami wspomnieniami z planu kultowego serialu "Daleko od szosy".

Jak to by było być Norwidem? Bo wszyscy mówią, że geniusz, ale że dziwak, że samotnik, że nieszczęśnik, że nikt go
nie rozumiał, że z życiem niespecjalnie dał sobie radę, że skazany na zły los, że kochał w uniesieniu bez wzajemności,
zmarł w biedzie w przytułku, a i po śmierci pochowano go obok tych, których specjalnie nie lubił. A co jeśli to mit?
Co jeśli Norwid był towarzyski, lubiany, współpracował z Polonią na emigracji? Co jeśli się stylizuje, bo jego wybór
wynika z obserwacji życia? Żeby zrozumieć Norwida, trzeba pójść za nim, podążyć za jego azymutami (Niemcy, Włochy,
Francja, Stany Zjednoczone), trzeba popatrzeć na tamten świat w kontekście czasów, w których żył i poprzez wybrane
teksty wierszy, listów, dramatów, prozy z perspektywy jego jako filozofa, indywidualisty, artysty wszechstronnego.
Film to próba artystycznego odtworzenia spojrzenia Norwida na współczesne mu czasy, próba zrozumienia jego sposobu
myślenia, postrzegania świata i sztuki. To próba stworzenia bohatera, z którym widzowie będą współodczuwali, którego
portret będzie na miarę najbardziej fascynującego bohatera filmowego, któremu wszyscy sekundują, podziwiają go albo
który wręcz wywołuje politowanie, ale wobec którego ma się intensywne emocje, którego się żałuje, ale jednocześnie
z ciekawością podąża za jej losem.

W 1956 roku, będąc u szczytu kariery, Marilyn Monroe przebywała w Anglii na zdjęciach do romantycznej komedii "Książę i aktoreczka", w której grała u boku Laurence’a Oliviera. Hollywoodzka gwiazda poznała wówczas młodego asystenta reżysera, Colina Clarka. Colin napisał pamiętnik o powstawaniu tego filmu i na podstawie jego wspomnień został właśnie nakręcony "Mój tydzień z Marilyn", odtwarzający wydarzenia z pobytu aktorki w Londynie, widziane oczami autora książki. Clark towarzyszył aktorce przez cały tydzień. Pamięta dokładnie tamten czas, to była jego pierwsza praca i od razu na planie "Księcia i aktoreczki" z doborową obsadą. Otarł się wówczas o wielki filmowy świat, który dotychczas podziwiał tylko w kinie. Był zakochany w filmach, a jego bohaterami byli Alfred Hitchcock, Orson Welles, Laurence Olivier.
Świeżo upieczony absolwent uniwersytetu i początkujący filmowiec, 23-letni Clark, opuszcza rodzinny dom i wyjeżdża do Londynu. Dzięki determinacji i uporowi dostaje się do biura samego Laurence’a Oliviera, który, pod wpływem swojej żony, Vivien Leigh, postanawia w końcu zatrudnić Clarka przy swoim najnowszym filmie "Książę i aktoreczka". Latem 1956 r. do Londynu przylatuje Marilyn Monroe, a zadaniem młodego asystenta jest znalezienie odpowiedniego lokum poza Londynem dla aktorki i jej niedawno poślubionego męża, dramaturga Arthura Millera. Hollywoodzką gwiazdę na lotnisku witają tłumy reporterów. Najnowszy film z jej udziałem wzbudza wielkie zainteresowanie. Rozpoczynają się zdjęcia, a Marilyn Monroe, ku rozpaczy producentów i Laurence’a Oliviera, sprawia same kłopoty na planie, ma problemy z koncentracją, jest kapryśna, niezdecydowana, zagubiona. Zachowuje się jak gwiazda, tymczasem gwiazdorem miał tu być Olivier. Pewnego dnia Marilyn nie pojawia się na planie, jej mąż wyjechał do Paryża. Wzywa do siebie Colina Clarka, który ma jej pomóc przezwyciężyć samotność i nudę. Od początku widać, że świetnie się rozumieją, znajdują wspólny język, śmieją się, żartują, przechadzają po parku, kąpią w Tamizie. Colin zabiera aktorkę do Zamku Windsor, gdzie w Królewskiej Bibliotece pracuje jego chrzestny, który ułatwia im zwiedzanie obiektu. Potem Colin pokazuje Monroe swoją starą szkołę, słynny Eaton College. Według wspomnień Clarka doszło też między nimi do bardziej intymnego zbliżenia. Tydzień z Colinem Clarkiem pozwala aktorce odprężyć się i doznać całkiem nowych przeżyć, zachłystnąć się odrobiną swobody i szczęścia z dala od hollywoodzkiego blichtru. Wspólnie spędzony, niezwykły czas zapadnie głęboko w serca tych dwojga. W rolę Marilyn Monroe z powodzeniem wcieliła się Michelle Williams, która za swoją kreację dostała nagrodę Złotego Globu oraz nominację do Oscara.

W odcinku pokazujemy projektowanie miasta w skali urbanistycznej, nietuzinkowe i funkcjonalne przestrzenie publiczne
oraz budynki związane z codziennym życiem miasta. Znajdzie się tu opowieść o projektowaniu nowej dzielnicy mieszkaniowej,
rewitalizacji zabytkowej hali targowej czy nadrzecznych bulwarach.
Przedstawimy:
- Dzielnicę Nowe Żerniki we Wrocławiu: inspirowana projektem WUWA, pionierska i bardzo udana próba zaprojektowania
wzorcowej dzielnicy, w oparciu o master plan przygotowany przez urząd miasta i we współpracy z czołowymi pracowniami
architektonicznymi Wrocławia,
- Halę Koszyki w Warszawie (JEMS): doskonała rewitalizacja legendarnej hali targowej połączona ze zmianą funkcji oraz
uzupełnieniem przestrzeni historycznej miejskiej pierzei ultranowoczesnymi budynkami biurowymi,
- Bulwary Dunikowskiego we Wrocławiu (Piotr Żuraw): bodaj najlepszy przykład całościowego rozwiązania wielkomiejskiego
bulwaru nad rzeką, z maksymalnym wykorzystaniem walorów Odry oraz bliskości Starego Miasta,
- Wieżę widokową w parku Na Szachtach w Poznaniu (Toya Design): ciekawy przykład nowego zjawiska w polskiej
przestrzeni, wieża widokowa stanowiąca lokalną atrakcję i dominantę nowego miejskiego parku,
- Dworzec w Solcu Kujawskim (RYSY Architekci): zintegrowane centrum komunikacyjne funkcjonalnie łączące dworzec
kolejowy i autobusowy a jednocześnie tworzące nową, atrakcyjną dla mieszkańców miasta, przestrzeń publiczną,
- Plac Wolności w Świnoujściu (Federacyjne Biuro Architektoniczne): znakomite rozwiązanie trudnego problemu centralnego
miejskiego placu, łączącego funkcje rekreacyjne z przestrzenią sprzyjającą integracji mieszkańców.
O swoich projektach opowiadać będą: Piotr Fokczyński (Nowe Żerniki), Rafał Sieraczyński (dworzec w Solcu Kujawskim).

Właściciele Koborowa witają Nikodema Dyzmę jak męża opatrznościowego. Administrator majątku, dumny, że udało mu się tak wspaniale rozwiązać problem przydziału drzewa dla koborowskich tartaków, chełpi się swoim sukcesem i stopniowo wyzbywa się obaw, że mógłby utracić wygodną posadkę u pana Kunickiego. Cieszy się życiem i powodzeniem, których nie skąpi mu los. Martwi go jedynie Kasia zazdrosna o panią Ninę. Gdy dziewczyna robi Dyzmie awanturę, ojciec natychmiast wysyła ją za granicę. Nieoczekiwanie nadchodzi telegram z Warszawy. Premier wzywa pilnie pana Nikodema w związku z jego genialnym projektem gospodarczym, proponuje mu prezesurę Banku Zbożowego. Dyzmę ogarniają wątpliwości, czy da sobie radę na tak odpowiedzialnym stanowisku. Wierzy jednak w swoją szczęśliwą gwiazdę, więc przyjmuje ofertę. Gdy wraca do Koborowa pożegnać się, pan Kunicki wręcz błaga go, by zechciał zachować posadę administratora majątku.

Gościem programu "Niedziela z..." jest Marta Lipińska.

"Podczas seansów rozlegają się gwizdy i tupanie, zaś z drugiej strony oklaski zwolenników. Słyszy się zarzuty, że film jest "osobisty, prywatny, tyczy własnych kompleksów autora i nie powinien być finansowany przez instytucję publiczną", na co inni odpowiadają, że przeciwnie, "Salto" sięga głęboko w życie polskie i właśnie dlatego wzrusza, jak może żaden inny film, i to od dawna" - komentował recepcję utworu Konwickiego jeden z krytyków. Trzeci po "Ostatnim dniu lata" i "Zaduszkach" film autora "Rojstów" wywołał wiele kontrowersji. Jedno wszak nie ulegało wątpliwości. Konwicki po raz kolejny zmierzył się w nim z własnymi obsesjami, fascynacjami i urazami. Znalazły się wśród nich zarówno wojna, romantyczno-martyrologiczna tradycja polskiej kultury, jak i utracony świat dzieciństwa na Wileńszczyźnie. "Salto" było też interpretowane jako polemika ze "szkołą polską" i dzieło autotematyczne - wyraz wahań i niepewności artysty, dotyczących możliwości i pułapek sztuki. Reżyserowi udało się zgromadzić na planie czołówkę polskich aktorów, co może nieco dziwić w wypadku filmu z założenia trudnego i niekasowego. "Salto" bowiem najbliższe jest kinu poetyckiemu, nastrojowemu, obfitującemu w zagadki i niedomówienia. Akcja posuwa się wolno, wielką wagę odgrywa słowo. Po latach owa literackość może nieco razić. Współczesny widz przyzwyczajony do tempa kina akcji uzna "Salto" za przegadane.
Akcja filmu rozgrywa się w prowincjonalnym miasteczku, bardzo podobnym do tego, które Konwicki opisywał w wydanej dwa lata wcześniej powieści "Sennik współczesny". Podobnie jak tam, także i tu sprawia ono wrażenie położonego na pograniczu jawy i snu, surrealistycznej fantazji i rzeczywistości. Pewnego dnia w miasteczku pojawia się tajemniczy mężczyzna. Przedstawia się jako Kowalski - Malinowski. Zdumionym mieszkańcom przedstawia różne wersje swej biografii. Jednym mówi, że walczył na wojnie, innym, że się ukrywa i grozi mu niebezpieczeństwo. Niepostrzeżenie jego fałszywa legenda burzy senne życie odludnej osady. Kowalski - Malinowski obejmuje "rząd dusz" nad mieszkańcami. Jego żałosne kabotyństwo i mitomańskie skłonności trafiają na podatny grunt. Każdy z miejscowych jest bowiem groteskowym ucieleśnieniem jakiegoś polskiego stereotypu - niestrudzonego, wiernego przysiędze wojaka (Rotmistrz), Żyda (Blumenfeld), wieszcza (Poeta). Wszystkich cechuje niezmierna podatność na górnolotne frazesy i romantyczne zaklęcia. Ich kwintesencją staje się finałowe "salto" - rodzaj dziwacznego tańca, którego rodowód sięga do "Wesela". Jednak podobnie jak u Wyspiańskiego, tak u Konwickiego następuje przebudzenie. Nie ma w nim jednak tragizmu, jest szyderstwo.Dyplom Honorowy na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Edynburgu.

Film otrzymał trzy nominacje do nagrody Oscara: za najlepszą rolę pierwszoplanową dla Natalie Portman oraz za muzykę i kostiumy. Fabuła koncentruje się wokół przeżyć Jacqueline Bouvier Kennedy bezpośrednio po zamachu w 1963 roku na jej męża, Johna F. Kennedy'ego, 35. prezydenta Stanów Zjednoczonych. Kiedy mąż Jackie zostaje wybrany na prezydenta, ona ma 34 lata. Zachwyca urodą, elegancją i wspaniałym stylem. Szybko staje się jedną z najbardziej znanych kobiet na świecie. Bajkowe życie rozpada się jednak jak domek z kart 22 listopada 1963 roku. Podczas wyborczej podróży do Dallas, John F. Kennedy ginie od kul zamachowca. Próby ratowania postrzelonego prezydenta nie przyniosły rezultatu. Umiera w szpitalu na stole operacyjnym. Pogrążona w żałobie Jacqueline, na pokładzie Air Force One, powraca do Waszyngtonu. Mierząc się z tragedią, postanawia kontynuować dzieło męża. O przeżyciach i cierpieniu Jackie widz dowiaduje się z wywiadu przeprowadzonego z wdową. Rozmowa toczy się nie tylko na temat historycznej spuścizny jej męża. W filmie została również pokazana rola szwagra Jackie, Roberta F. Kennedy'ego, który po zamachu mocno ją wspiera, dzieli z nią ból i żal po stracie męża. Pomaga w długich przygotowaniach do państwowego pogrzebu, opiekuje się rodziną, próbuje ulżyć dzieciom pogrążonym w smutku po stracie ojca. W tym trudnym czasie Jackie cierpi na bezsenność, jest pod wpływem środków uspokajających. Targają nią wyrzuty sumienia, że nie zrobiła nic, by ochronić męża. Miała nawet myśli samobójcze.

Tytułowym człowiekiem bez twarzy jest bohater tej czarnej komedii Rafał, który zdaje się wyznawać w życiu jedną zasadę spełnia oczekiwania innych wobec swojej osoby i oszukuje wszystkich dokoła. Uwodzi pracownicę banku, w którym pragnie zaciągnąć duży kredyt dla swej firmy tylko dlatego, że wyczuwa, że ta tego pragnie. Oszukuje żonę, a gdy ta odkrywa jego zdradę, stara się ratować swe małżeństwo tylko dlatego, że tak wypada. Niezmiennie posługuje się kłamstwem także w działalności biznesowej - prowadzi firmę sprzedająca przez internet buble zamiast markowych towarów, bo uważa, że klienci chcą być oszukiwani, płacąc połowę ceny i wierząc, że kupują pełnowartościowy produkt. I wszystko może trwałoby nadal na niezmiennych zasadach, gdyby nie pojawiła się pewna niewygodna okoliczność: ciało Rafała buntuje się i bohater mdleje zawsze wtedy, gdy kłamie. Ta przypadłość staje się z jednej strony źródłem komicznych sytuacji, z drugiej jednak skłania bohatera do refleksji nad swym dotychczasowym, opartym na kłamstwie, życiem.

W 1970 roku Luchino Visconti szukał w różnych krajach młodego chłopca, który mógłby wcielić się w rolę Tadzia w ekranizacji "Śmierci w Wenecji" Tomasza Manna. Po castingu w Sztokholmie angaż otrzymał 15 - letni Bjorn Andresen. Visconti okrzyknął go "najpiękniejszym chłopcem na świecie". Ten przydomek przykleił się do Bjorna na resztę życia i stał się jego przekleństwem. Film ukazuje kulisy powstania legendarnego dzieła oraz odsłania struktury władzy w przemyśle filmowym i proces wykorzystywania słabszych.
(Źródło: Against Gravity)

Krótki film animowany.
"Colaholic" to dziennik osoby, która pije stanowczo za dużo słodkich napojów gazowanych,
dokument i komedia romantyczna w jednym. Film wyróżniony m. in. nagrodą publiczności
podczas 25. MFF Etiuda & Anima w Krakowie.

Krótki film animowany.
Młodej kobiecie bezustannie towarzyszy krokodyl - symbol jej ogromnej nieśmiałości.
Skutecznie uprzykrza jej życie, więc bohaterka na wszelkie sposoby stara się go pozbyć.
Dopiero pojawienie się przystojnego sąsiada daje nadzieję na okiełznanie stwora.

(STEALING BEAUTY/IO BALLO DA SOLA)

Film psychologiczno-obyczajowy, 119 min, Włochy/Wielka Brytania/Francja 1996
Reżyseria: Bernardo Bertolucci
Scenariusz: Susan Minot
Zdjęcia: Darius Khondji
Muzyka: Richard Hartley
Występują: Liv Tyler, Jeremy Irons, Sinead Cusack, Donal McCann,
Stefania Sandrelli, Jean Marais, D.W. Moffett, Rachel Weisz, Joseph
Fiennes, Jason Flemyng, Francesca Siciliano, Roberto Zibetti i inni

Urodzony w 1940 roku w Parmie Bernardo Bertolucci, jeden z najwybitniejszych światowych reżyserów filmowych, jest synem znanego włoskiego
poety Attilio Bertolucciego. Jako reżyser zdobył uznanie w 1971 roku, 10 lat po debiutanckim filmie "Sekutnica", przenosząc na ekran głośną
powieść Alberto Moravii "Konformista". Każdy jego kolejny film budził zainteresowanie i wywoływał liczne kontrowersje. Jest twórcą skandalizującego "Ostatniego tanga w Paryżu", epickiego przedsięwzięcia "Wiek XX", a także słynnej trylogii orientalnej: obsypany Oscarami "Ostatni cesarz", "Pod
osłoną nieba", "Mały Budda". Na początku lat 80. Bertolucci wyjechał z Włoch, a gdy powrócił po kilkunastu latach emigracji do kraju,nakręcił
jedno ze swoich najbardziej kameralnych dzieł - "Ukryte pragnienia", urzekające klimatem i lekkością, wysmakowanymi plastycznie zdjęciami.
Przepiękny poetycki film, opowiadający o miłości i przyjaźni, młodości i nieuchronnym przemijaniu. To wyjątkowy obraz pełen zadumy nad sensem
życia, ludzkimi słabościami, marzeniami i pragnieniami, ukazujący prawdziwą sztukę i szarą codzienność. Bohaterką jest bardzo młoda dziewczyna,
która podczas wakacyjnego pobytu w malowniczej Toskanii zmienia się w dojrzałą kobietę. W tej niezapomnianej roli, obok całej plejady znanych
gwiazd, wystąpiła początkująca aktorka Liv Tyler, córka słynnego muzyka rockowego, Stevena Tylera, lidera amerykańskiej grupy Aerosmith.
19-letnia Amerykanka, Lucy Harmon, przyjeżdża na letnie wakacje do słonecznej Toskanii. Pragnie spotkać swego dawnego znajomego Włocha,
Nicolo (Roberto Zibetti), sympatię z lat dziecięcych, z którym onegdaj wymieniła kilka pierwszych ukradkowych pocałunków, a potem parę
miłosnych listów. Za ocean przywiodły ją również dzienniki jej zmarłej niedawno tragicznie matki - poetki, która popełniła samobójstwo.
Dziewczyna zamierza rozwikłać rodzinną tajemnicę z przeszłości i jednocześnie odnaleźć swego biologicznego ojca.
Lucy zatrzymuje się u znajomych matki, angielskiego małżeństwa - rzeźbiarza Iana Graysona (Donal McCann) i jego żony Diany (Sinead Cusack), mieszkających w malowniczo położonej posiadłości wśród soczystej zieleni i łagodnych wzgórz okolic Sieny. Nagłe pojawienie się niedoświadczonej
i ślicznej dziewczyny całkowicie burzy harmonijną egzystencję gospodarzy i goszczących u nich przyjaciół. 19-latka wprowadza w spokojne życie
świeży powiew, ale i potworny chaos. Wśród gości jest umierający na leukemię pisarz Alex Parrish (Jeremy Irons), który spędza tu swoje ostatnie dni,
i w którym Lucy odnajduje oddanego powiernika i mentora. Jest również stary ekscentryczny handlarz antykami, Guillaume (Jean Marais).
Wkrótce pojawia się wraz z Niccolo i jego bratem Osvaldo przybyły z Turcji mąż córki gospodarzy. Lucy nawiązuje bliższą znajomość z Michele,
którego kiedyś zupełnie nie dostrzegała. Pobyt Lucy odmieni wszystkich mieszkańców posiadłości, odmieni również samą dziewczynę, która w końcu rozwikła rodzinną zagadkę, a także przeżyje pierwsze prawdziwe miłosne uniesienie, choć nie z tym, o którym marzyła.

Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina. W tym odcinku przyglądamy się twórczości Stevena Spielberga, reżysera m.in. filmów: "Lista Schindlera", "Kolor purpury" czy "Szeregowiec Ryan".

Radosław Kotarski rusza do Anglii w towarzystwie polskich rycerzy, którzy będą bronili honoru Rzeczpospolitej na Turnieju Rycerskim o Jubileuszowy Róg Królowej i Miecz Honoru. W 2015 roku polscy reprezentaci okazali się najlepsi! Czy powtórzą sukces w 2016 roku? Przy okazji widzowie poznają tajemnice turniejów rycerskich organizowanych w przeszłości i dzisiaj. Jakie zwyczaje z nimi związane przetrwały do dzisiaj? Jaką rolę pełniły dawniej?