TVP Kultura - Program TV na poniedziałek 20 maja 2024

Bogato ilustrowany archiwaliami cykl krótkich etiud, oparty na rozmowach z artystami związanymi z tańcem i muzyką. Głównym motywem rozmów są wspomnienia bohaterów i refleksje dotyczące ich działalności artystycznej. Trochę sentymentalna, lecz przede wszystkim merytoryczna podróż do przeszłości. Bohaterką odcinka jest Alicja Haszczak, choreografka, wybitna specjalistka folkloru tanecznego Rzeszowszczyzny.

Dwóch szpiegów Du Guesclina zostaje schwytanych przez ludzi Bucha. Thierry podejmuje próby, by ich uratować. Jeden z nich powitany w obozie towarzyszy kilkakrotnie próbuje zabić Thierry’ego i poinformować Florenta o położeniu obozu.

Do zamku Bueil docierają ciężko załadowane wozy z tajemniczym ładunkiem. W gospodzie pojawia się sekretarz królowej Anglii Jean Froissart, który szczerze wyznaje, że wozy przewoziły 40 bombard. Anglicy zamierzają wykorzystać je do oblężenia Pontorson.

Pierwsza część benefisu Zbigniewa Wodeckiego - wokalisty, muzyka, kompozytora.
Spotkanie w Teatrze Stu, zorganizowane z okazji 25 - lecia pracy twórczej Zbigniewa
Wodeckiego, prowadzi Krzysztof Jasiński.

Druga część benefisu Zbigniewa Wodeckiego - wokalisty, muzyka, kompozytora.
Spotkanie w Teatrze Stu, zorganizowane z okazji 25 - lecia pracy twórczej Zbigniewa
Wodeckiego, prowadzi Krzysztof Jasiński.

Gośćmi Kataryny Sanockiej i Krzysztofa Grzybowskiego są Jan Elbanowski - o najlepszej powieści europejskiej 2020 roku wg magazynu literackiego Transfuge. "Złota dziewczynka z Jassów" Ctlina Mihuleaca - to powieść zarówno smutna, jak i zabawna, współczesna i historyczna, niezwykle wciągająca w swoją podwójną narrację; oraz Tomasz Duszyński, autor powieści "Człowiek z Celuloidu" - to kontynuacja bestsellerowego "Fenomenu z Warszawy" fresku z epoki, w której życie elit miesza się z historiami prosto z gangsterskiego półświatka i szczegółami biografii przedwojennych celebrytów.

Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina. W tym odcinku przyglądamy się twórczości Stevena Spielberga, reżysera m.in. filmów: "Lista Schindlera", "Kolor purpury" czy "Szeregowiec Ryan".

Nagrodzona Złotą Nimfą dla najlepszego serialu i Srebrną Nimfą
za rolę żeńską dla Marie - Christine Barrault na Festiwalu Filmowym
w Monte Carlo w 1991 r. adaptacja książki Franoise Giroud o jednej
z najsłynniejszych i najwybitniejszych kobiet XX w.
Maria Skłodowska - Curie, dwukrotna laureatka Nagrody Nobla,
nie tylko zrewolucjonizowała naukę, ale także wywarła istotny wpływ
na zmianę obyczajów, torując kobietom drogę do działalności naukowej.
Była pierwszą kobietą, która otrzymała tytuł profesora i prowadziła
wykłady w katedrze fizyki na Sorbonie, jako pierwsza kobieta w historii
została też przyjęta do Akademii Francuskiej, a za swoje zasługi została
pochowana w Panteonie. Przy tym wszystkim była kobietą skromną
i szlachetną, oddaną mężowi i córkom.
Młodziutka Maria Skłodowska, panna z szanowanej, ale niezbyt
zamożnej rodziny, pracuje jako guwernantka w majątku szlacheckim.
Rodzice zakochanego w niej panicza nie wyrażają jednak zgody na
małżeństwo syna z dziewczyną niższego stanu. Odrzucona Maria
przenosi się do Warszawy, a trzy lata później, korzystając
z zaproszenia siostry Broni, która skończyła studia medyczne
w Paryżu i tam wyszła za mąż, udaje się do Francji. Zapisuje się
na wydział fizyki na Sorbonie, później także na wydział matematyczny.
Po następnych trzech latach 27 - letnia panna Skłodowska może się
już pochwalić dwoma dyplomami.
Na przyjęciu u prof. Kowalskiego Maria poznaje Piotra Curie,
młodego francuskiego nauczyciela fizyki i chemii, człowieka prawego,
lecz nieśmiałego i roztargnionego, bez tytułu naukowego, mającego
za to żywy umysł i ogromny szacunek dla nauki. Młodzi od razu
przypadają sobie do gustu i w 1895 r. biorą ślub. Na świat przychodzi
ich córka, Irenka. Maria marzy o własnym laboratorium, gdzie
mogłaby prowadzić badania nad zjawiskiem, które określiła mianem
radioaktywności. Przypisuje je istnieniu nowego pierwiastka, który
proponuje nazwać radem. Jego uzyskanie w czystej postaci okazuje się
jednak katorżniczą pracą. Zainteresowany wynikami badań żony Piotr
włącza się do jej pracy.
Złe warunki w zimnym, wilgotnym laboratorium, brak pieniędzy,
złe samopoczucie wywołane napromieniowaniem obojga sprawiają,
że po kilku miesiącach Piotr jest gotów się poddać i przyjąć propozycję
objęcia katedrę fizyki w Genewie. Zostaje jednak w Paryżu ze względu
na żonę. Dostaje pracę na Sorbonie, Maria zaś w Ecole Normale.
Po dwóch latach pracy, w 1903 r. , udaje im się wreszcie
wyodrębnić czysty rad i określić jego właściwości. Maria, będąca
drugi raz w ciąży, traci dziecko wskutek poronienia. W tym samym
czasie małżonkowie otrzymują wiadomość o przyznaniu im, wespół
z Henrim Becquerelem, Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki.


(MARIA CURIE - UNE FEMME HONORABLE)

Film biograficzny, 82 min, 3 odc. , Francja/Polska 1990
Reżyseria: Michel Boisrond
Scenariusz na podstawie własnej powieści: Franoise Giroud
Zdjęcia: Witold Adamek
Muzyka: Jean - Marie Senia
Występują: Marie - Christine Barrault, Jean - Luc Moreau, Roger Van
Hool, Wanda Neumann, Andrzej Szczepkowski, Aleksander Bardini,
Piotr Pawłowski i inni

Dyskusja, gdzie punkiem wyjścia jest aktualne wydarzenie kulturalne, wzbudzające emocje i kontrowersje oraz mogące być pretekstem do przeniesienia rozmowy na płaszczyznę społeczną i obyczajową.
Nowatorska realizacja w hali zdjęciowej, z umowną scenografią sugerującą, że znajdujemy się w mieszkaniu, lofcie lub w squacie oraz swobodna atmosfera sprzyjają wygłaszaniu niebanalnych i ekstrawaganckich sądów.

Marlena Dietrich i Greta Garbo to zjawiskowe ikony kina pochodzące z Europy, których największa kariera i sława przypadają
na pierwszą połowę XX wieku w USA. Najpierw hollywoodzką gwiazdą została Garbo, wkrótce dołączyła do niej Dietrich.
Gretę Garbo zatrudniła wytwórnia MGM, zaś Marlenę Dietrich Paramount Pictures. Ich rywalizacja na ekranie została wymyślona
i rozkręcona przez obie wytwórnie. Wytwórniom również obie zawdzięczają swój oficjalny image. Greta - boska, niedostępna,
tajemnicza, nieudzielająca wywiadów i unikająca plotek na swój temat. Marlena - ekspresyjna kobieta fatalna w męskim stylu,
władcza, wyemancypowana i zmysłowa. Dokument ukazuje ich rywalizację na ekranie i w życiu.

Cykl programów poświęconych kradzieżom dzieł sztuki.
Sztandar Szwoleżerów został podarowany przez hrabiego Krasińskiego do puławskich zbiorów księżnej Czartoryskiej.
Był to sztandar bojowy pierwszego lekkokonnego pułku polskiego gwardii francuskiej. Został wpisany na listę strat
wojennych Muzeum Wojska Polskiego.

Dramat "Błąd systemu" ma na swym koncie wiele prestiżowych wyróżnień i nagród. W 2019 roku na festiwalu w Berlinie Nora Fingscheidt została uhonorowana Srebrnym Niedźwiedziem. Bohaterką jej filmu 9 - letnia Benni, która szukając rozpaczliwie miłości i zrozumienia, staje się coraz bardziej zła i agresywna, sprawia poważne problemy wychowawcze. Próby zwrócenia na siebie uwagi, objawiają się skandalicznym zachowaniem, co powoduje, że dziewczynka zraża do siebie wszystkich. Zostaje nawet wyrzucona ze specjalnej szkoły, bezradni są opiekunowie społeczni, rezygnują kolejne rodziny zastępcze. Nikt nie umie okiełznać wcielonego potwora. Benni pragnie wrócić do swojej matki, która wyrzekła się jej. Teraz wychowuje dwoje małych dzieci i żyje z nowym partnerem, brutalnym Jensem, który nigdy nie zaakceptował Benni. Dziewczynka czuje się nieszczęśliwa i odtrącona. Próba zbliżenia się do rodziny, kończy się dla niej dramatycznie. Nie wytrzymuje napięcia i znowu wpada w szał. W końcu matka wzywa policję.

(SYSTEMSPRENGER/SYSTEM CRASHER)

Historia białoruskiego opozycjonisty w realiach kraju zmagającego się z dyktaturą Łukaszenki. Twórcy filmu starają się odtworzyć rzeczywistą sytuację we współczesnej Białorusi: fałszowanie wyborów, rozpędzanie wieców, kontrola internetu, wpływ na kształtowanie poglądów młodych opozycjonistów w wojsku, brutalne rozprawianie się ze wszelkimi przejawami niepodporządkowania się władzy. Scenariusz napisany przez reżysera Krzysztofa Łukaszewicza i Franaka Wiaczorkę, 24 - letniego działacza opozycyjnego, na którego losach została oparta znaczna część przedstawionej na ekranie historii. Główny bohater filmu to białoruski muzyk rockowy, Miron. W odwecie za otwarte kontestowanie systemu prześladującego jego rodaków, zwłaszcza tych, którzy mają odwagę mówić po białorusku, artysta i jego zespół zostają wpisani na czarną listę, co skutkuje zakazem publicznych występów. Sam Miron przypłaca krytykę władzy przymusowym wcieleniem do wojska i ostrymi represjami ze strony dowódców. Zbulwersowany kolejnymi doświadczeniami żołnierskiej fali, Miron wywołuje prawdziwą burzę w antysystemowych mediach, wspomagany przez swoją piękną i równie niepokorną dziewczynę, Wierę. Przy jej pomocy prowadzi dziennik internetowy, w którym ujawnia najbardziej mroczne strony życia w reżimowych koszarach. Gdy jego wpisy powodują internetową rewolucję, władze postanawiają zniszczyć niezłomnego buntownika, uderzając w najczulszy punkt.

W kolejnym odcinku "Sceny muzycznej" wystąpi Kwaśny Deszcz. Zespół jest jednym z laureatów konkursu Jazz Juniors 2019; muzycy zdobyli 3. miejsce oraz nagrodę specjalną TVP, której częścią jest koncert w TVP Kultura. Kwaśny Deszcz to trio, w skład którego wchodzą przedstawiciele młodej, niezależnej sceny jazzowej. Zespół tworzą muzycy z Poznania: Kacper Krupa (saksofon tenorowy), Piotr Cienkowski (kontrabas) oraz Stanisław Aleksandrowicz (perkusja). Grają muzykę przeciwstawiającą się mainstreamowi, kreując własne charakterystyczne brzmienie.

Film otrzymał trzy nominacje do nagrody Oscara: za najlepszą rolę pierwszoplanową dla Natalie Portman oraz za muzykę i kostiumy. Fabuła koncentruje się wokół przeżyć Jacqueline Bouvier Kennedy bezpośrednio po zamachu w 1963 roku na jej męża, Johna F. Kennedy'ego, 35. prezydenta Stanów Zjednoczonych. Kiedy mąż Jackie zostaje wybrany na prezydenta, ona ma 34 lata. Zachwyca urodą, elegancją i wspaniałym stylem. Szybko staje się jedną z najbardziej znanych kobiet na świecie. Bajkowe życie rozpada się jednak jak domek z kart 22 listopada 1963 roku. Podczas wyborczej podróży do Dallas, John F. Kennedy ginie od kul zamachowca. Próby ratowania postrzelonego prezydenta nie przyniosły rezultatu. Umiera w szpitalu na stole operacyjnym. Pogrążona w żałobie Jacqueline, na pokładzie Air Force One, powraca do Waszyngtonu. Mierząc się z tragedią, postanawia kontynuować dzieło męża. O przeżyciach i cierpieniu Jackie widz dowiaduje się z wywiadu przeprowadzonego z wdową. Rozmowa toczy się nie tylko na temat historycznej spuścizny jej męża. W filmie została również pokazana rola szwagra Jackie, Roberta F. Kennedy'ego, który po zamachu mocno ją wspiera, dzieli z nią ból i żal po stracie męża. Pomaga w długich przygotowaniach do państwowego pogrzebu, opiekuje się rodziną, próbuje ulżyć dzieciom pogrążonym w smutku po stracie ojca. W tym trudnym czasie Jackie cierpi na bezsenność, jest pod wpływem środków uspokajających. Targają nią wyrzuty sumienia, że nie zrobiła nic, by ochronić męża. Miała nawet myśli samobójcze.

Film o Józefie Czapskim - malarzu, rysowniku publicyście, współzałożycielu i współredaktorze paryskiej "Kultury".
Hrabia Józef Czapski herbu Leliwa urodził się w roku 1896 w Pradze, zmarł zaś w 1993 w Maisons - Laffitte, we
Francji. Malarz, rysownik, pisarz, eseista, krytyk, ale też i wielki człowiek czasów, w których przyszło mu żyć.
Żołnierz, odznaczony Orderem Virtutti Militari za udział w wojnie polsko - bolszewickiej, więzień obozów jenieckich
ZSRR podczas II wojny światowej, żołnierz Armii Andersa, major Wojska Polskiego poszukujący "zaginionych"
polskich oficerów, ofiar katyńskiej zbrodni. Współtwórca paryskiej "Kultury", intelektualista, który na swej drodze
spotkał wybitne postaci swoich czasów: Andersa, de Gaulle ' a, Achmatową, Camusa czy Malraux.
Swoją pasję artystyczną realizował, studiując najpierw w Warszawie, a później na krakowskiej Akademii Sztuk
Pięknych, gdzie dołączył do grupy tzw. kapistów - pełnych entuzjazmu i otwartych na świat młodych malarzy,
którzy w 1924 r. założyli tzw. Komitet Paryski, który umożliwił im artystyczną ekskursję do światowej stolicy
sztuki. Wraz z Janem Cybisem, Zygmuntem Waliszewskim i Arturem Nacht - Samborskim zamieszkał na kilka lat
w Paryżu, chłonąc francuski postimpresjonizm, by później przenieść te doświadczenia na polski grunt. Do Francji
powrócił w 1946 r. , stając się znaczącą postacią paryskiej "Kultury", z którą związany był aż do śmierci, również
przez fakt zamieszkania w domu w Maisons - Laffitte przy Avenue de Poissy 9, gdzie mieściła się redakcja pisma.
Jego eseje były publikowane w znaczących tytułach francuskich, jak "Le Figaro Litteraire", "Preuves", "Gavroche"
czy "Nova et Vettera". Jego twórczość to niezliczone portrety, pejzaże, kompozycje kwiatowe, martwe natury,
studia postaci. W swojej pracowni na piętrze domu - redakcji przetwarzał w skupieniu najprostsze motywy z życia
codziennego, poszukując dramatyzmu i ekspresji poprzez niezwykle sugestywną grę świateł i kontrastowych barw.
Choć jego prace oglądać można było na wystawach we Francji, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Brazylii, Belgii i Polsce,
był właściwie nieznany jako malarz, ale również jako eseista i dopiero po roku 1989 możliwe stało się zaprezentowanie
jego bogatego dorobku. Jego "świadectwa" to liczne książki wspomnieniowe, ale także eseje na temat sztuki, religii
i polityki.

Cykl programów poświęconych kradzieżom dzieł sztuki.
Sztandar Szwoleżerów został podarowany przez hrabiego Krasińskiego do puławskich zbiorów księżnej Czartoryskiej.
Był to sztandar bojowy pierwszego lekkokonnego pułku polskiego gwardii francuskiej. Został wpisany na listę strat
wojennych Muzeum Wojska Polskiego.

Radosław Kotarski przybywa do średniowiecznej osady, aby w niej prześledzić procesy, które dały początek naszym, współczesnym nazwiskom. Stara się także znaleźć odpowiedź na pytanie, kiedy przydomki zamieniły się w pełnoprawne nazwiska i jakimi drogami się to stało. Odpowiada również na pytanie, czy faktycznie nazwiska z końcówką na - ski świadczą o pochodzeniu szlacheckim.