TVP Nauka - Program TV na piątek 24 maja 2024

W tym odcinku o powietrzu. Wiele organizmów - w tym ludzie - potrzebuje powietrza do przeżycia. Bez niego życie, jakie znamy, byłoby niemożliwe. Powietrze ma wiele ciekawych właściwości, które Radek Brzózka zaprezentuje, odwiedzając niezwykłą wystawę w Centrum Nauki Kopernik. Ale opowie także o śmieciach, którymi, niestety, oddychamy. W wielu miejscach powietrze zanieczyszczone jest substancjami, które szkodzą naszemu zdrowiu i życiu. Radek pokaże, jak bada się zanieczyszczenie powietrza i co zrobić, aby się go pozbyć.

Liczba pacjentów geriatrycznych wciąż rośnie. W ciągu 20 lat liczba osób po 80 roku życia ma ulec podwojeniu. Opieka geriatryczna wymaga cierpliwości i szerokiej wiedzy między innymi na temat stosowania leków. W programie o farmakoterapii u osób starszych, a także o dzieciach uzależnionych od komputerów i smartfonów oraz o nowej Poradni Onkologicznej dla młodych dorosłych.

Domy ze słomy i gliny, wpatrzone w słońce i przez nie ogrzewane. I oświetlane przez słońce nawet w pochmurny dzień. Ciepła woda darmo. Za darmo ciepłe słowo. Weranda, która jest szklarnią i ogrodowa szklarnia, która jest kopułą. Ogród, obfitujący w zioła wszelkie. Wewnętrzny obieg wody i ciepła. Szkolenia z dziedziny zielonej energii i naturalnego rolnictwa. Kontakty z całym światem. W takiej to zielonej enklawie żyje i pracuje Jadwiga Łopata, założycielka i prezeska ICPPC. W jej ogrodzie, pełnym tradycyjnych odmian drzew owocowych, lądują dziś łase na owoce sójki i kwiczoły, ale kiedyś wylądował też tutaj swym śmigłowcem zafascynowany ekologicznym rolnictwem i zieloną energetyką, książę Karol.

Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz-odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury.

Nowe spojrzenie na wszechświat i pochodzenie życia, które umieściło nas w samym środku rewolucji kopernikańskiej. W tej trzyczęściowej serii przyjrzymy się największym odkryciom w kosmosie: czarnym dziurom, meteorytom i egzoplanetom. Czarne dziury zostały uznane za jeden z fundamentalnych warunków istnienia życia. Dzięki nim życie jest możliwe w nieskończonej liczbie miejsc w kosmosie. Dowiemy się, jak meteoryty przyniosły na naszą planetę podstawowe substancje niezbędne do życia, umożliwiając powstanie Ziemi, a także popatrzymy na egzoplanety jako na miejsca możliwe do zamieszkania przez człowieka.
Filmy omawiają najnowsze odkrycia w sferze wydarzeń kosmicznych w odniesieniu do pochodzenia życia, ukazując niezwykłą perspektywę, co sprawia, że może istnieć życie.
Science Film Festival 2021; nominacja: Official Selection odc. 1

Ukryte głęboko w naszych jelitach 100 000 miliardów bakterii utrzymuje nas w zdrowiu, wytwarzając szereg cząsteczek. Choć są niewidoczne gołym okiem, mogą zrewolucjonizować przyszłość medycyny. Pod warunkiem, że nasz nowoczesny styl życia najpierw ich nie zniszczy.

Cykl filmów przyrodniczych prezentujący piękne zakątki, dzikie zwierzęta i ludzi, którzy je chronią. W tym odcinku wizyta w Wigierskim Parku Narodowym. Poszukiwanie naturalnych kolektorów słonecznych.

Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. Higiena to temat tego odcinka serii. Dowiemy się, jakie popełniamy błędy; jednym z nich jest zbyt częste mycie ciała. Odbędziemy także lekcję skutecznego szczotkowania zębów oraz zachowania czystości toalety i po toalecie.

Liczba pacjentów geriatrycznych wciąż rośnie. W ciągu 20 lat liczba osób po 80 roku życia ma ulec podwojeniu. Opieka geriatryczna wymaga cierpliwości i szerokiej wiedzy między innymi na temat stosowania leków. W programie o farmakoterapii u osób starszych, a także o dzieciach uzależnionych od komputerów i smartfonów oraz o nowej Poradni Onkologicznej dla młodych dorosłych.

Domy ze słomy i gliny, wpatrzone w słońce i przez nie ogrzewane. I oświetlane przez słońce nawet w pochmurny dzień. Ciepła woda darmo. Za darmo ciepłe słowo. Weranda, która jest szklarnią i ogrodowa szklarnia, która jest kopułą. Ogród, obfitujący w zioła wszelkie. Wewnętrzny obieg wody i ciepła. Szkolenia z dziedziny zielonej energii i naturalnego rolnictwa. Kontakty z całym światem. W takiej to zielonej enklawie żyje i pracuje Jadwiga Łopata, założycielka i prezeska ICPPC. W jej ogrodzie, pełnym tradycyjnych odmian drzew owocowych, lądują dziś łase na owoce sójki i kwiczoły, ale kiedyś wylądował też tutaj swym śmigłowcem zafascynowany ekologicznym rolnictwem i zieloną energetyką, książę Karol.

Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz-odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury.

Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. W tym odcinku uczestniczymy w śledztwie u boku policji kryminalnej, która bada fragmenty skóry, włosów, odciski palców, aby ustalić tożsamość człowieka. Okazuje się, że do stworzenia profilu genetycznego wystarczy zaledwie 10 komórek organizmu. Dowiadujemy się też, jak rozpoznać mowę ciała naszego rozmówcy, aby wiedzieć, czy mówi prawdę, czy kłamie. A także - jak nauka przywraca twarz zaginionym.

Nowe spojrzenie na wszechświat i pochodzenie życia, które umieściło nas w samym środku rewolucji kopernikańskiej. W tej trzyczęściowej serii przyjrzymy się największym odkryciom w kosmosie: czarnym dziurom, meteorytom i egzoplanetom. Czarne dziury zostały uznane za jeden z fundamentalnych warunków istnienia życia. Dzięki nim życie jest możliwe w nieskończonej liczbie miejsc w kosmosie. Dowiemy się, jak meteoryty przyniosły na naszą planetę podstawowe substancje niezbędne do życia, umożliwiając powstanie Ziemi, a także popatrzymy na egzoplanety jako na miejsca możliwe do zamieszkania przez człowieka.
Filmy omawiają najnowsze odkrycia w sferze wydarzeń kosmicznych w odniesieniu do pochodzenia życia, ukazując niezwykłą perspektywę, co sprawia, że może istnieć życie.
Science Film Festival 2021; nominacja: Official Selection odc. 1

Natura nie przestaje nas zaskakiwać - co rusz odkrywamy kolejne dziwne zjawiska przyrodnicze czy niezwykłe zachowania zwierząt. Jaki jest wpływ słońca na muzykę klasyczną? Co łączy kozy i pająki? Czy z pajęczego jedwabiu da się zbudować kuloodporną skórę? Skąd małpy znają zasady reanimacji? To tylko kilka z wielu pytań, na które odpowiedź znajdziemy w kolejnych odcinkach cyklu "Nasz dziwaczny świat". Dzięki fascynującym eksperymentom, ciekawym i przystępnym wyjaśnieniom naukowców, niesamowitym opowieściom świadków i wyjątkowym materiałom filmowym odkryjemy tajemnice niezwykłych zjawisk, dziwnych zachowań, anomalii pogodowych czy medycznych cudów.

Hodują króliki popielniańskie białe i kury zielononóżki kuropatwiane, sadzą drzewa owocowe. EKO Szkoła Życia w Wandzinie to największy w Polsce ośrodek dla ludzi uzależnionych od narkotyków, zakażonych wirusem HIV i chorych na AIDS. Od 15 lat ludzie wyrzuceni poza nawias leczą się, pracują, zdobywają zawód. Uczą się szacunku do siebie i życia na zewnątrz. Podwaliny pod Wandzin położył Marek Kotański. Pierwsi bezdomni zjawili się tam jesienią 1992 roku. W grudniu tegoż roku w zrujnowanym pałacu - bez prądu, wody, ogrzewania, łóżek i jakichkolwiek mebli - zamieszkało 130 osób. Usytuowanie ośrodka było dogodne: w pięknym lesie, 5 km od najbliższej wsi. Można więc było uniknąć protestów miejscowej społeczności obawiającej się, że mają pod bokiem narkomanów. Mieszkańcy Wandzina pracowali ciężko. Sami kopali fundamenty, budowali, robili pustaki i zdobywali niezbędne materiały. Jednocześnie hodowali świnie, krowy, kury, uprawiali ziemię, zakładali tunele foliowe. Dziś Wandzin jest kwitnącym przedsiębiorstwem. W ramach opracowanego przez ONZ programu ochrony bioróżnorodności hoduje się tam zagrożonego wyginięciem królika białego, popielańskiego, a także mrozoodporne odmiany drzew owocowych. Z Programu Małych Dotacji Globalnego Funduszu Środowiska ośrodek dostał środki na wprowadzenie systemu ogrzewania biomasą, m. in. na wymianę kosztownej w eksploatacji instalacji. Dzięki temu koszty ogrzewania zmniejszyły się do symbolicznej złotówki, także dzięki współpracy z nadleśnictwem. Pacjenci zbierają odpady drewna, które dostają za darmo, nadleśnictwo także na tym zyskuje, nie musi płacić za czyszczenie lasu.

Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. Z tego odcinka, dzięki sekretom chemików i ich eksperymentom, dowiemy się, jak skutecznie usunąć z odzieży plamy po sosie, winie, makijażu czy ołówku. Kiedy do prania stosować proszek, a kiedy płyn? W jakiej temperaturze pranie jest najbardziej skuteczne? I dlaczego zmywarka jest bardziej efektywna od ręcznego zmywania naczyń?

Gwiazdy zrośnięte niczym kosmiczne bliźnięta syjamskie. Zdumiewające obiekty, które o dziwo okazują się niezwykle powszechne. Właśnie tak wyglądają gwiazdy kontaktowe. To jedne z najbardziej zagadkowych gwiazd w naszej Galaktyce. W tym odcinku "Astronarium" pokażemy, jakie tajemnice kryją te dziwaczne twory. A także jak wielką rolę w ich poznaniu odegrali polscy naukowcy.

Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat.

Odcinek poświęcony metodom operacji przepukliny. Pokażemy w nim dwie metody usuwania tego samego schorzenia: metodę klasyczną, czyli z otwarciem pacjenta oraz mało inwazyjną metodę laparoskopową. Porównamy te dwie metody, wskazując w jakich przypadkach która z nich powinna być stosowana przez chirurgów.
Gospodarzem programu jest doktor Łukasz Grabarczyk, jedyny polski neurochirurg operujący w wojennych szpitalach w Ukrainie, wieloletni szef kliniki Budzik w Olsztynie, absolwent Uniwersytetu we Freiburgu, który swoje umiejętności doskonalił w USA i Japonii. Poprowadzi widzów przez tajniki nowatorskich operacji dokonywanych w polskich szpitalach, pokazując pracę lekarzy, nowoczesne technologie medyczne i procedury umożliwiające sprawny przebieg zabiegów.

Jeszcze kilka lat temu diabeł mówił tu dobranoc. Dziś nawet zachodzące słońce nie mówi, bo choć znika za górami, jego energia pozostaje w akumulatorach. Właściciel gospodarstwa gościnnego o wdzięcznej nazwie Ranczo Eko - Frontiers, biolog dr Andrzej Czech nie bez dumy zapewnia, że w ogóle nie jest ono podłączone do sieci energetycznej. Ale na surowość zimy nie narzeka. Do wyjątków należą chwile, gdy musi się ratować agregatem spalinowym. Założeniem gospodarza zawsze było zgodne współdziałanie z przyrodą, a ta jest mu, jako badaczowi bieszczadzkich bobrów, bardzo bliska. Początki gospodarstwa nie były łatwe, musieli walczyć z trudnym terenem, mieszkając początkowo w namiotach, a gdy ostra zima przycisnęła, w niewykończonym domu. Już to samo nauczyło ekipę Andrzeja Czecha myślenia o racjonalnym wykorzystaniu energii. W 2004 roku postawili pierwszy, niewielki wiatrak. Dziś gospodarstwo korzysta na przemian z energii wiatru i słońca. Ogniwa fotogalwaniczne pozwalają skutecznie wykorzystywać światło naszej gwiazdy, zaś akumulatory tę naturalną energię zgromadzić. Nawet gdyby wciąż było pochmurno i nie wiało, starczy jej na dobre trzy tygodnie. Jednak taka sytuacja się nie zdarza, bo jak są chmury, to przeważnie jest i wiatr - zauważa gospodarz przyrodnik.

W tym odcinku przyjrzymy się sieci powiązań, która jest charakterystyczna dla zwierząt związanych z dużymi rzekami. Jest to tylko mały wycinek ich skomplikowanych relacji. Przetrwanie rybitw żyjących w Polsce jest w pełni uzależnione od działań jakie podejmuje człowiek. Dowiemy się również co łączy rybitwę z człowiekiem i jak połączeni są oni z meszką.

W drugim odcinku profesor fizyki Jim Al-Khalili odkrywa, w jaki sposób ujarzmiliśmy moc symboli od pierwszego alfabetu, przez telegraf elektryczny, po współczesną erę cyfrową. Jednak podczas tej podróży dowiaduje się, że informacje dotyczą nie tylko komunikacji międzyludzkiej, ale są bardzo głęboko wplecione w tkankę rzeczywistości.

Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat.

Hodują króliki popielniańskie białe i kury zielononóżki kuropatwiane, sadzą drzewa owocowe. EKO Szkoła Życia w Wandzinie to największy w Polsce ośrodek dla ludzi uzależnionych od narkotyków, zakażonych wirusem HIV i chorych na AIDS. Od 15 lat ludzie wyrzuceni poza nawias leczą się, pracują, zdobywają zawód. Uczą się szacunku do siebie i życia na zewnątrz. Podwaliny pod Wandzin położył Marek Kotański. Pierwsi bezdomni zjawili się tam jesienią 1992 roku. W grudniu tegoż roku w zrujnowanym pałacu - bez prądu, wody, ogrzewania, łóżek i jakichkolwiek mebli - zamieszkało 130 osób. Usytuowanie ośrodka było dogodne: w pięknym lesie, 5 km od najbliższej wsi. Można więc było uniknąć protestów miejscowej społeczności obawiającej się, że mają pod bokiem narkomanów. Mieszkańcy Wandzina pracowali ciężko. Sami kopali fundamenty, budowali, robili pustaki i zdobywali niezbędne materiały. Jednocześnie hodowali świnie, krowy, kury, uprawiali ziemię, zakładali tunele foliowe. Dziś Wandzin jest kwitnącym przedsiębiorstwem. W ramach opracowanego przez ONZ programu ochrony bioróżnorodności hoduje się tam zagrożonego wyginięciem królika białego, popielańskiego, a także mrozoodporne odmiany drzew owocowych. Z Programu Małych Dotacji Globalnego Funduszu Środowiska ośrodek dostał środki na wprowadzenie systemu ogrzewania biomasą, m. in. na wymianę kosztownej w eksploatacji instalacji. Dzięki temu koszty ogrzewania zmniejszyły się do symbolicznej złotówki, także dzięki współpracy z nadleśnictwem. Pacjenci zbierają odpady drewna, które dostają za darmo, nadleśnictwo także na tym zyskuje, nie musi płacić za czyszczenie lasu.

Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat.

Odcinek poświęcony metodom operacji przepukliny. Pokażemy w nim dwie metody usuwania tego samego schorzenia: metodę klasyczną, czyli z otwarciem pacjenta oraz mało inwazyjną metodę laparoskopową. Porównamy te dwie metody, wskazując w jakich przypadkach która z nich powinna być stosowana przez chirurgów.
Gospodarzem programu jest doktor Łukasz Grabarczyk, jedyny polski neurochirurg operujący w wojennych szpitalach w Ukrainie, wieloletni szef kliniki Budzik w Olsztynie, absolwent Uniwersytetu we Freiburgu, który swoje umiejętności doskonalił w USA i Japonii. Poprowadzi widzów przez tajniki nowatorskich operacji dokonywanych w polskich szpitalach, pokazując pracę lekarzy, nowoczesne technologie medyczne i procedury umożliwiające sprawny przebieg zabiegów.

W tym odcinku przyjrzymy się sieci powiązań, która jest charakterystyczna dla zwierząt związanych z dużymi rzekami. Jest to tylko mały wycinek ich skomplikowanych relacji. Przetrwanie rybitw żyjących w Polsce jest w pełni uzależnione od działań jakie podejmuje człowiek. Dowiemy się również co łączy rybitwę z człowiekiem i jak połączeni są oni z meszką.

W drugim odcinku profesor fizyki Jim Al-Khalili odkrywa, w jaki sposób ujarzmiliśmy moc symboli od pierwszego alfabetu, przez telegraf elektryczny, po współczesną erę cyfrową. Jednak podczas tej podróży dowiaduje się, że informacje dotyczą nie tylko komunikacji międzyludzkiej, ale są bardzo głęboko wplecione w tkankę rzeczywistości.

Jeszcze kilka lat temu diabeł mówił tu dobranoc. Dziś nawet zachodzące słońce nie mówi, bo choć znika za górami, jego energia pozostaje w akumulatorach. Właściciel gospodarstwa gościnnego o wdzięcznej nazwie Ranczo Eko - Frontiers, biolog dr Andrzej Czech nie bez dumy zapewnia, że w ogóle nie jest ono podłączone do sieci energetycznej. Ale na surowość zimy nie narzeka. Do wyjątków należą chwile, gdy musi się ratować agregatem spalinowym. Założeniem gospodarza zawsze było zgodne współdziałanie z przyrodą, a ta jest mu, jako badaczowi bieszczadzkich bobrów, bardzo bliska. Początki gospodarstwa nie były łatwe, musieli walczyć z trudnym terenem, mieszkając początkowo w namiotach, a gdy ostra zima przycisnęła, w niewykończonym domu. Już to samo nauczyło ekipę Andrzeja Czecha myślenia o racjonalnym wykorzystaniu energii. W 2004 roku postawili pierwszy, niewielki wiatrak. Dziś gospodarstwo korzysta na przemian z energii wiatru i słońca. Ogniwa fotogalwaniczne pozwalają skutecznie wykorzystywać światło naszej gwiazdy, zaś akumulatory tę naturalną energię zgromadzić. Nawet gdyby wciąż było pochmurno i nie wiało, starczy jej na dobre trzy tygodnie. Jednak taka sytuacja się nie zdarza, bo jak są chmury, to przeważnie jest i wiatr - zauważa gospodarz przyrodnik.