TVP Rozrywka - Program TV na poniedziałek 06 maja 2024

Namysłów: miasto założone w XIII wieku do dziś zachowało 90 proc. średniowiecznych fortyfikacji. Historia tutejszego osadnictwa jest znacznie dłuższa, sięga nawet V w. p.n.e. , czego dowody - liczne artefakty - można zobaczyć w Izbie Regionalnej - miejskim muzeum, które mieści się w budynku dawnej szkoły ewangelickiej. Interesującą lekcję historii można zobaczyć w namysłowskiej Izbie Techniki Młynarskiej. W 600 - letnim, wciąż sprawnym, choć obecnie nieaktywnym młynie można obejrzeć niezwykłe stuletnie maszyny - mlewniki, walce, przesiewacze - i prześledzić proces technologiczny powstawania mąki. Wystarczy oddalić się od centrum zaledwie kilka kilometrów, by znaleźć się nad malowniczym Zalewem Michalickim. To miejsce aktywnego wypoczynku - surfing, żeglarstwo, kajakarstwo, liczne trasy piesze i rowerowe - ale także ostoja dzikiej przyrody. Tutaj warto zobaczyć też szlak kościołów drewnianych z najciekawszym - XVII - wiecznym kościołem pod wezwaniem św. Michała Archanioła z barokowymi polichromiami.

W kolejnym odcinku Karol Okrasa opowie widzom o bigosie. To jedna z tych potraw, które uważane są za symbol polskiej kuchni. Choć współczesnych przepisów na to danie jest bardzo dużo, to w powszechnej opinii jest to duszona kapusta, kiszona bądź słodka, z mięsem, wędliną, grzybami i innymi dodatkami. Ale nie zawsze kapusta była obowiązkowym składnikiem bigosu. Jeśli spojrzymy na receptury Stanisława Czernieckiego w jego "Compendium ferculorum" z końca XVII wieku, to zobaczymy, że w żadnej z kilkunastu receptur na bigos czy też "bigosek" nie ma kapusty. W pochodzącej z tego samego okresu rękopiśmiennej książce kucharskiej z dworu Radziwiłłów w przepisie na "Bigos jezuicki" także nie występuje kapusta. Co więcej, nawet u Lucyny Ćwierczakiewiczowej z drugiej połowy XIX wieku w przepisie na "Bigos z pozostałej pieczeni" nie ma w ogóle kapusty, są tylko kwaśne jabłka. Czym więc był bigos naszych przodków? Można powiedzieć, że był to rodzaj gulaszu, z pokrajanych na kawałki mięs, ryb czy raków, mocno doprawionych na kwaśno, ostro i słodko. A służyły do tego zamorskie przyprawy korzenne, drogie cytrusy czy octy winne. Z czasem zamorskie przyprawy starano się zastępować rodzimymi, a zamiast kosztownej cytryny zaczęła się pojawiać swojska kapusta kiszona. Jeszcze w XIX wieku bigos z kapustą nazywano hultajskim. A dziś bez kapusty nie potrafimy sobie wyobrazić bigosu. Opowiadając krótko o historii bigosu, nasz kucharz przygotuje swoje wersje tej popularnej potrawy. Proponowane dania: 1/Bigos z kwaśnych ziemniaków i pieczonej karkówki wieprzowej; 2/Bigos z białej kapusty, grzybów i wędzonego jesiotra; 3/ Korzenny bigos z warzyw korzeniowych podany z pieczonym jesiotrem i konfiturą z kwaśnych jabłek.

W kolejnym odcinku Karol Okrasa zaprosi widzów na szafranowe pole. W dawnej kuchni polskiej szafran był jedną z najbardziej
lubianych przypraw. Istniało nawet powiedzenie, określającą dobrą potrawę "Pieprzno i szafranno, moja mościa panno".
Nadawał piękną złotą barwę i niezwykły aromat babom wielkanocnym czy sosom. Oczywiście występował wyłącznie na stołach
szlachty czy magnatów. Powód? Bo szafran zawsze był niezwykle drogi. Aby uzyskać kilogram, potrzeba zebrać ręcznie około
200 tysięcy kwiatów jednej z odmian krokusa. Z kwiatów tych pozyskuje się pręciki, fachowo mówiąc, znamiona słupka, suszy
je i tak powstaje szafran. Uprawa szafranu kojarzy nam się z Iranem, Hiszpanią, Marokiem czy południem Francji. Ale okazuje
się, że w Polsce, nieopodal Szklarskiej Poręby od kilku lat szafran, a w zasadzie krokusy na szafran, uprawia na tarasowych
polach pan Krzysztof.
Karol Okrasa odwiedzi pana Krzysztofa, aby pokazać, jak powstaje szafran, a potem przygotuje dania pachnące i barwione
szafranem. W malowniczym otoczeniu Gór Izerskich Karol przygotuje trzy potrawy. Pierwszą będzie inspirowana dawną kuchnią
polską - gęś z szafranowym ryżem. Druga propozycja to dorsz w szafranowym sosie. A trzecia to wątróbka drobiowa z konfiturą
z cebuli i szafranu.

Indyjski stan Kerala to przede wszystkim morze i słynne plaże. Ale atrakcją turystyczną są także połączone
z morzem rozlewiska - rozległa i malownicza sieć kanałów, przypominająca deltę Dunaju. Przy brzegu można wynająć
łódź na krótki rejs albo na kilka dni. W niektórych łodziach przycumowanych do brzegu ludzie mieszkają na stałe. Inne
to pływające hotele. Robert Makłowicz postanowił popływać taką łodzią po kanale Backwaters niedaleko Alappuzhy. To
świetna okazja do poznania okolicy. Klimat na rozlewiskach bardzo sprzyja wegetacji roślin, plony zbiera się tu dwa razy
do roku. Ponieważ cały ten teren to depresja, poziom wody musi być regulowany przez człowieka. Służą do tego śluzy
i pompy, które nawadniają i odwadniają leżące obok pola ryżowe.
Po przypłynięciu do Alappuzhy Robert ma okazję zobaczyć miejscowy dom z ogrodem. Domostwo, do którego
został zaproszony, ma ponad 60 lat. Na werandzie urządzono ołtarzyk ze świętymi obrazkami, zapewne mieszkają tu
chrześcijanie. Urządzenie domu - bardzo stylowe - wykonane z drewna. Dla Roberta bardzo ciekawy jest ogród, w którym
rosną miejscowe rośliny: drzewo curry, krzew kawowy, maniok na tapiokę, palmy kokosowe - mała i duża, pieprz
pnący się na drzewie - matce oraz imbir.
W miejscowości Neendakara znajduje się targ rybny. Przybijają tu kutry z połowem i od razu na miejscu odbywa się
handel i sortowanie. Czasem zdarzają się nawet rekiny. Oprócz ryb łowi tu także krewetki i małże, zwłaszcza słodkowodne,
bo choć rozlewiska mają połączenie z morzem, to woda w kanałach jest słodka. To zasługa lasów namorzynowych, które pochłaniają sól.
Rozlewiska są piękne, ale dla niewtajemniczonych mogą być niebezpieczne. Tygrysów i żmij można się tu
nie obawiać, ale bardzo groźne są komary. Ich ukąszenia mogą wywołać malarię lub dengę. Dlatego, jak twierdzi
Robert, trzeba się smarować, najlepiej miejscowymi specyfikami.

Kolega Ronniego, syna Nowaków, dostaje na 15. urodziny żywego aligatora. Zazdroszczą mu wszystkie dzieci w szkole. Ronnie, który też ma wkrótce urodziny, pragnie dostać równie oryginalny prezent. Najlepiej okazałego pytona. Wypatrzył nawet takiego w nocnym klubie, gdzie występuje tancerka z wężem o wdzięcznym imieniu Ozyrys. Właściciel lokalu informuje chłopaka, że odstąpi pytona nie taniej niż za pięć tysięcy złotych i uprzedza, że gadowi trzeba stale podawać środki usypiające, w przeciwnym razie może być groźny. Niezrażony tymi ostrzeżeniami chłopak prosi matkę, by mu sprezentowała pytona, ale prezesowa nie chce nawet o tym słyszeć. Ronnie postanawia więc zdobyć węża swoim sposobem. Tylko skąd wziąć 5 tysięcy? Wraz z siostrą, Kate, dochodzi do wniosku, że najlepiej będzie, jeśli pieniądze wyłoży ojciec jako okup za rzekomo porwaną Kate. Nowak dostaje najpierw jako ostrzeżenie dwa listy podpisane "Ozyrys", informujące go, żeby przygotował się na większy wydatek, a wreszcie któregoś dnia Kate znika. Nie ma wątpliwości, że owym "wydatkiem" miał być okup za córkę. Policja nie bardzo chce się zajmować tą sprawą, Nowakowi nie pozostaje więc nic innego, jak czekać na dyspozycje co do sposobu przekazania pieniędzy.

Po porannym ukrywaniu się przed Ludwikiem Paula robi wyrzuty Kubie. Zosia i Kacper dogryzają sobie. Ludwik oświadcza Kubie, że nie podoba mu się, jak jest traktowany przez Paulę. Rodzinne spotkanie rodziców Magdy i Boskich kończy się dziwnym rozliczeniem zaległych długów zaciągniętych na poczet prezentu dla małej Majeczki.

Ludwik brudzi się przyrządzając śledzie, a następnie orientuje się, że nie ma wody. Natalia, Viola i Maria wyznają sobie miłość. Tomek i Magda po wspólnej kolacji z rodzicami kłócą się. Agata przychodzi do Ludwika i mówi o swoich wątpliwościach co do architektury. Filip skarży się Pauli, że kobiety są okrutne. Natalia martwi się o związek Tomka i Magdy, Ludwik zabiera ją do kina i na zakupy. Wracają w szampańskich nastrojach, ale atmosferę psuje Kacper, który przyznaje się, że miał wypadek. Natalii robi się słabo.

W programie historia piosenki "Mydełko Fa".

W tym odcinku Karol Okrasa zaprasza widzów w okolice Poleskiego Parku Narodowego. Obecnie tylko niewielka, zachodnia część Polesia znajduje się w granicach obecnej Polski. Przed II wojną światową poleskie było jednym z najbiedniejszych województw ówczesnej Rzeczpospolitej. Większą część jego obszaru zajmowały bezkresne błota i bagna, a do wielu wiosek nie było dostępu przez większą część roku. Podczas spisów ludności ponad 60 procent mieszkańców deklarowało, że posługuje się językiem "tutejszym". Bieda Poleszuków była przysłowiowa. Biedna była też miejscowa kuchnia, potrawy były skromne, przyrządzone z najprostszych składników. Przykładem mogą tu być choćby zupa czy kisiel z owsa, najtańszego zboża. W zamożnej Wielkopolsce owsem żywiły się konie, a na Polesiu ludzie. Epokę cyklicznych głodów zakończyło dopiero masowe wprowadzenie uprawy ziemniaka w połowie XIX wieku. I od tego czasu ta smaczna bulwa zaczęła dominować w poleskim jadłospisie. Poleskie potrawy to właśnie ziemniaki, kasza gryczana, pierogi, pyzy, dzikie zioła. A jakie propozycje inspirowane poleską kuchnią przygotuje Karol Okrasa? Dania: 1/ Żeberka wieprzowe zapiekane w ziemniakach z burakami; 2/ Placki z ziemniaków, kaszy gryczanej i kapusty z wędzoną śmietaną; 3/ Słodkie kulki ziemniaczano-serowe z kaszą.

Prawie każdy z nas, będąc w podróży, na wycieczce czy w pracy, korzystał z tzw. chińskich zupek lub podobnych tego
typu gotowych potraw w torebce. Wystarczy je zalać wrzątkiem i można zjeść coś ciepłego. Oczywiście ich smak i jakość
pozostawiają wiele do życzenia, ale głodny człowiek nie wybrzydza.
W tym odcinku Karol Okrasa pokaże widzom, że przy odrobinie wysiłku można sobie przyrządzić pyszny
i wartościowy posiłek, zamknąć go w termos, a potem zabrać ze sobą na wycieczkę lub do pracy. Okazuje się bowiem,
że istnieje wiele produktów takich jak niektóre kasze, mięsa czy ryby, które nie wymagają długiej obróbki cieplnej.
Wystarczy je zalać wrzątkiem, potrzymać w termosie i są gotowe do spożycia.
Zapraszając na obiad w jednym termosie Karol Okrasa zaprezentuje trzy posiłki: 1/ paprykarz z wędzonym
pstrągiem i kaszą z komosy ryżowej; 2/ ciepły gulasz z tofu i ciecierzycy; 3/ szybka zupa rybna z dorsza i tofu.

Robert Makłowicz odwiedza Belfast - stolicę, a zarazem największe miasto Irlandii Północnej, leżące u ujścia
rzeki Lagan do Morza Irlandzkiego. Na nabrzeżu wita spacerowiczów kolorowy ceramiczny posąg wielkiego łososia,
a przed okazałym miejskim ratuszem - zbudowany w 1905 r. - posąg królowej Wiktorii.
Osadnictwo w tych stronach rozwinęło się już w epoce brązu. W epoce nowożytnej miasto najszybciej rozwijało
się w dobie Rewolucji Przemysłowej. W XIX wieku liczba ludności w ciągu dekady wzrastała o połowę. Belfast skutecznie
konkurował z takimi przemysłowymi potęgami jak Manchester czy Liverpool po drugiej stronie morza. Potem przyszedł
wiek XX, bombardowania Lufwaffe podczas II wojny światowej, powojenne zamachy bombowe IRA, odwetowe zamachy
i akty przemocy ze strony protestanckich lojalistów.
Walkę o niepodległość Irlandczycy rozpoczęli na początku XX w. Jednym z jej etapów był podpisany w 1921 r.
podział na brytyjską Północ i republikańską resztę wyspy. Od tego właśnie podziału zaczął się jeden z najdłużej trwających konfliktów nowoczesnej Europy. Po porozumieniu zawartym w Wielki Piątek 1998 roku (Good Friday Agrement) w mieście
nie słychać już strzałów i huku bomb. Do Belfastu powrócił spokój, a w rzece Lagan, dawniej mocno zanieczyszczonej,
pływają jak dawniej łososie. Miasto znów jest dumne i pewne swojej przyszłości. Turyści z całego świata nadrabiają
zaległości poprzednich dekad i ściągają tu tłumnie. Atutem są względnie niskie ceny. Jedną z największych sobotnich
atrakcji jest Targ Świętego Jerzego. Robert zatrzymuje się w dziale rybnym. Pewnie zastanawia się, co wybrać: solę
z Dover, żabnicę, węgorza czy owoce morza, które są atrakcją w miejscowych restauracjach.
Konflikt między unionistami i republikanami znalazł swoje odbicie w sztuce. Protestanci na ścianach swoich
domów malowali murale już 100 lat temu, katolicy zaczęli to robić w latach 80. Dzielnicę protestancką od katolickiej
odgradzał dawniej 8 - kilometrowy wysoki mur. Dziś bramy są otwarte, a wysoka ściana nosi nazwę Muru Pokoju i jest
już tylko atrakcją turystyczną. Belfast jest idealnym przykładem historii z happy endem. Na jednym ze ściennych malowideł
ubrana na zielono dziewczynka, katoliczka, i chłopiec w niebieskim stroju, protestant, podają sobie ręce. Napis głosi:
Nigdy więcej bomb, kul, zabójstw!
Przy Falls Road, na chodniku pod ścianą z muralami Robert gotuje główne danie odcinka: kotlety wieprzowe
z jabłkami w sosie z cydru i musztardy gruboziarnistej. A potem w ramach deseru odwiedza słynny sklep cukierniczy
U Cioci Sandry. Akurat ktoś kupuje cukierki rabarbarowe. Przed sklepem parkuje firmowa ciężarówka, wzbudzająca
entuzjazm najmłodszych mieszkańców miasta. Na zapleczu odbywa się właśnie produkcja lizaków i landrynek. To
najprawdziwsza manufaktura w dawnym stylu.
Z Belfastu pochodził jeden z największych geniuszy piłkarskich wszechczasów, George Best. Reprezentant
Irlandii Północnej, przez 12 lat napastnik MU, strzelił mnóstwo pięknych goli. Hulaka i król życia. Nie zwolnił tempa nawet
po przeszczepie wątroby. Zapytany, co zrobił z wielkimi pieniędzmi, które zarobił, odpowiedział: część wydałem na kobiety,
szybkie samochody i whiskey, a resztę zwyczajnie przepuściłem. Robert ogląda jego dom rodzinny. Po śmierci legendarnego piłkarza do obiegu wszedł banknot 5 - funtowy z jego podobizną. Jego imieniem nazwano też miejscowe lotnisko.

Pierwszego maja przypada 20 rocznica przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Jubileuszowy koncert na placu Piłsudskiego w Warszawie będzie okazją do radosnego świętowania i jednocześnie stanie się miejscem niecodziennego spotkania artystów z różnych pokoleń i światów muzycznych, którzy wystąpią z towarzyszeniem orkiestry pod batutą Jana Stokłosy. Nowe zaskakujące aranżacje znanych przebojów zabiorą publiczność w muzyczną podróż po polskiej muzyce ostatnich dwudziestu lat.
Na przestrzeni tych dwóch dekad zmieniła się nie tylko polska muzyka, ale i Polska, dlatego prowadzący koncert - Sylwia Dekiert i Radosław Brzózka - wskażą namacalne korzyści, jakie daje nam wszystkim obecność w Unii Europejskiej.
W koncercie wezmą udział m.in. Kayah, Brodka, Paulina i Natalia Przybysz, Mela Koteluk, Igor Herburt i Andrzej Piaseczny.
Orkiestra pod dyrekcją Jana Stokłosy przygotuje specjalne aranżacje, w tym fragment IX Symfonii Ludwika van Beethovena. Słynną "Odę do radości" usłyszymy w wykonaniu zespołu Śląsk oraz zaproszonych wokalistów.