teleturniej
- 07.12.2023 14:05- TVP Polonia Żony królów Polski
Ludowe przysłowie głosi, że "dobra ...
Ludowe przysłowie głosi, że "dobra żona - męża korona". To porzekadło sprawdza się, kto wie, czy nie najpełniej, w przypadku monarchów. Pierwszą, której mąż przyozdobił skronie polską koroną, była - według zapisków Jana Długosza - Oda Miśnieńska, czwarta żona Bolesława Chrobrego. Tytuł totius Poloniae regina otrzymała Jadwiga Kaliska, pomagając uprzednio mężowi Władysławowi Łokietkowi w scaleniu kraju, zdobyciu korony i sprawowaniu rządów. Ich syn Kazimierz Wielki wiązał się więzami małżeńskimi czterokrotnie, trzy żony obdarzając monarchicznym tytułem. Epoka dynastii Jagiellonów to czas ambitnych mariaży i prawdziwie wielkich osobowości na tronie królowych. Do nich należą obwołana świętą patronką Polski Jadwiga Andegaweńska, pełna żywiołowej, politycznej inwencji Bona Sforza, czy inspirująca potomnych Barbara Radziwiłłówna. Gdy nastał czas wolnej elekcji, u boku polskich królów pojawiły się przedstawicielki najznakomitszych dynastii ówczesnej Europy.
- 07.12.2023 14:10- TVP Historia Polska kawaleria w XX wieku
Tradycje polskiej kawalerii sięgają wczesnego ...
Tradycje polskiej kawalerii sięgają wczesnego średniowiecza. Zaczątkiem była elitarna drużyna u boku księcia Mieszka I. W XVII wieku jazda stała za największymi zwycięstwami I Rzeczypospolitej. Była symbolem chwały i dumy polskiego oręża. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości po 123 latach zaborów weszła w nowy okres rozbudowy, który był związany z koniecznością walki o niemal wszystkie granice odrodzonego państwa. Zalążkiem konnicy Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej by patrol Beliny. Kawaleria pokazała swoją siłę podczas wojny polsko - bolszewickiej. W późniejszych latach, mimo rozwoju nowoczesnej techniki wojskowej, kawaleria zapisała się bohatersko w czasie Wojny Obronnej 1939 roku.
- 09.12.2023 08:20- TVP Rozrywka Polska Big Bitowa
To będzie bardzo muzyczny odcinek! ...
To będzie bardzo muzyczny odcinek! Zaczęło się w Gdańsku, ale młodzieżowa gorączka z lat 60. szybko zaczęła rozlewać się na cały kraj. Muzyka, która była wyrazem buntu młodości i dążenia do wolności. O władzy, która "grożąc palcem, przymykała oko", radości tworzenia i walce o ideały. Polska bigbitowa to temat tego odcinka teleturnieju "Giganci historii".
- 09.12.2023 19:05- TVP Historia Polska kawaleria w XX wieku
Tradycje polskiej kawalerii sięgają wczesnego ...
Tradycje polskiej kawalerii sięgają wczesnego średniowiecza. Zaczątkiem była elitarna drużyna u boku księcia Mieszka I. W XVII wieku jazda stała za największymi zwycięstwami I Rzeczypospolitej. Była symbolem chwały i dumy polskiego oręża. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości po 123 latach zaborów weszła w nowy okres rozbudowy, który był związany z koniecznością walki o niemal wszystkie granice odrodzonego państwa. Zalążkiem konnicy Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej by patrol Beliny. Kawaleria pokazała swoją siłę podczas wojny polsko - bolszewickiej. W późniejszych latach, mimo rozwoju nowoczesnej techniki wojskowej, kawaleria zapisała się bohatersko w czasie Wojny Obronnej 1939 roku.
- 10.12.2023 08:25- TVP Rozrywka Zamek Królewski w Warszawie
Nad Zamkiem Królewskim w Warszawie ...
Nad Zamkiem Królewskim w Warszawie góruje Wieża Zegarowa, nazywana też Zygmuntowską. Ma blisko 60 metrów wysokości. Na każdej ze ścian, tuż pod wieńczącym ją hełmem umieszczono zegar. Wybija on godziny i kwadranse. Wewnątrz wieży znajdują się dwa dzwony zegarowe. Ten kwadransowy waży 440 kilogramów, zaś godzinowy - 860 kilogramów. Pierwszy zegar pojawił się na wieży w 1622 roku, za panowania Zygmunta III Wazy, króla który przeniósł stolicę z Krakowa do Warszawy. Zegar - podobnie jak cały Zamek i Warszawa - ucierpiał podczas potopu szwedzkiego w 1656 roku. Ale już w następnym roku został odbudowany. Otoczony opieką warszawskich zegarmistrzów odmierzał czas. Także wtedy, kiedy Polska straciła niepodległość. Wybijał także godzinę wolności. Wieżę zegarową i zegar zniszczono 17 września 1939 roku, podczas jednego z największych niemieckich bombardowań stolicy. Wskazówki zegara zatrzymały się na godzinie 11.15 i tak zostało do czasu powstania warszawskiego. Po wojnie, w gruzach zamku znaleziono jedną z tarcz zegara, parę zniszczonych wskazówek i jedną z czterech przekładni wskazówkowych. Nie znaleziono żadnych fragmentów głównego mechanizmu zegara. Kiedy przystąpiono do odbudowy zamku w 1971 roku, zdecydowano, że trzeba było zbudować nowy zegar. 19 lipca 1974 roku, o godzinie 11.15 zegar został uruchomiony. Jakie tajemnice kryje Zamek Królewski w Warszawie? Co o Zamku Królewskim w Warszawie wiedzą uczestnicy teleturnieju Giganci historii? - 10.12.2023 14:50- TVP Rozrywka Leopold Tyrmand i jego epoka
Urodził się w 1920 roku ...
Urodził się w 1920 roku w Warszawie. Rok 2020 został ogłoszony jego rokiem, bo jego książki, jego styl
ukształtowały pokolenia Polaków. Jego znakiem firmowym były kolorowe skarpetki i jazz.
Życie i twórczość Leopolda Tyrmanda - wybitnego dziennikarza i pisarza jest tematem tego odcinka
"Gigantów historii". - 10.12.2023 16:10- TVP Historia Pearl Harbor i II wojna światowa na Pacyfiku
Atak na Pearl Harbor był ...
Atak na Pearl Harbor był jednym z najważniejszych momentów zwrotnych, który z wojny toczącej się głównie na kontynencie europejskim, uczynił konflikt globalny. Był niedzielny poranek 7 grudnia 1941 roku. Dokonując ataku na bazę floty i lotnictwa w Pearl Harbor na Hawajach, Japonia bez wypowiedzenia wojny wciągnęła w światowy konflikt Stany Zjednoczone Z ośmiu pancerników cumujących w porcie, w wyniku japońskiego ognia, pięć zostało zatopionych. Zginęło blisko 2 i pół tysiąca żołnierzy i cywilów. Nazajutrz Kongres USA ogłosił stan wojny z Japonią. Trzy dni później Niemcy i Włochy wypowiedziały wojnę Ameryce. Teatr działań wojennych na Pacyfiku objął swoim zasięgiem przestrzeń od Birmy, Hongkongu i Malajów aż po Nową Gwinee, Wyspy Salomona i Morze Koralowe. Wojna w tych zakątkach globu trwała jeszcze, gdy III Rzesza podpisywała akt bezwarunkowej kapitulacji. Zakończyła się dopiero 2 września 1945 roku. Niespełna miesiąc wcześniej Amerykanie zrzucili bombę atomową na Hiroszimę i Nagasaki.
- 14.12.2023 14:05- TVP Polonia Rozbicie dzielnicowe w Polsce
"Dla zabieżenia przeto domowym wojnom, ...
"Dla zabieżenia przeto domowym wojnom, zwadom i rozterkom, mogącym po jego zgonie wybuchnąć, Królestwo Polskie, którego dotąd sam jeden książęciem był i monarchą, między synów podzielił" - tak kronikarz Jan Długosz opisywał przyczyny sukcesji jaka wywarła decydujący wpływ na dzieje Polski. Jej inicjator - Bolesław Krzywousty miał już za sobą doświadczenia konfliktu z bratem Zbigniewem, jaki nastąpił po śmierci Władysława Hermana. Miał temu zaradzić testament będący próbą znalezienia równowagi między sprawiedliwym podziałem kraju a troską księcia o utrzymanie jedności państwa. Na jego mocy Krzywousty, opiewany przez wielu sobie współczesnych, jako ideał władcy, ustanowił z pryncypialnej części kraju tzw. dzielnicę senioralną. W zamierzeniu nie podlegała ona dziedziczeniu, a rządy miał tu sprawować zawsze najstarszy z rodu. Po śmierci księcia na konflikt między niezadowolonymi braćmi nie trzeba było długo czekać.
- 14.12.2023 14:25- TVP Historia Pearl Harbor i II wojna światowa na Pacyfiku
Atak na Pearl Harbor był ...
Atak na Pearl Harbor był jednym z najważniejszych momentów zwrotnych, który z wojny toczącej się głównie na kontynencie europejskim, uczynił konflikt globalny. Był niedzielny poranek 7 grudnia 1941 roku. Dokonując ataku na bazę floty i lotnictwa w Pearl Harbor na Hawajach, Japonia bez wypowiedzenia wojny wciągnęła w światowy konflikt Stany Zjednoczone Z ośmiu pancerników cumujących w porcie, w wyniku japońskiego ognia, pięć zostało zatopionych. Zginęło blisko 2 i pół tysiąca żołnierzy i cywilów. Nazajutrz Kongres USA ogłosił stan wojny z Japonią. Trzy dni później Niemcy i Włochy wypowiedziały wojnę Ameryce. Teatr działań wojennych na Pacyfiku objął swoim zasięgiem przestrzeń od Birmy, Hongkongu i Malajów aż po Nową Gwinee, Wyspy Salomona i Morze Koralowe. Wojna w tych zakątkach globu trwała jeszcze, gdy III Rzesza podpisywała akt bezwarunkowej kapitulacji. Zakończyła się dopiero 2 września 1945 roku. Niespełna miesiąc wcześniej Amerykanie zrzucili bombę atomową na Hiroszimę i Nagasaki.
- 16.12.2023 08:25- TVP Rozrywka Kongres wiedeński
Kiedy Napoleon Bonaparte został pozbawiony ...
Kiedy Napoleon Bonaparte został pozbawiony tronu i odesłany wiosną 1814 roku na Elbę, na dworach europejskich odetchnięto z ulgą. Na gruzach imperium napoleońskiego miała powstać nowa Europa. Na miejsce obrad konferencji pokojowej wybrano Wiedeń. Jesienią 1814 roku zaczęły zjeżdżać tu koronowane głowy z całej Europy. Przewidywane na kilka tygodni negocjacje przekształciły się w swoisty, wielomiesięczny karnawał, zakłócony jednak wiadomością o ucieczce Napoleona z Elby i jego marszu na Paryż. Wśród tańców, intryg, skandali politycznych i towarzyskich, wykreślono nową mapę świata. 9 czerwca 1815 roku podpisano Akt Końcowy Kongresu. Na straży nowego porządku europejskiego miało stać tak zwane Święte Przymierze, czyli porozumienie zawarte przez cesarza Aleksandra I, Franciszka I i Fryderyka Wilhelma III. Co o roztańczonym kongresie wiedzą uczestnicy teleturnieju Giganci historii? - 16.12.2023 19:00- TVP Historia Pearl Harbor i II wojna światowa na Pacyfiku
Atak na Pearl Harbor był ...
Atak na Pearl Harbor był jednym z najważniejszych momentów zwrotnych, który z wojny toczącej się głównie na kontynencie europejskim, uczynił konflikt globalny. Był niedzielny poranek 7 grudnia 1941 roku. Dokonując ataku na bazę floty i lotnictwa w Pearl Harbor na Hawajach, Japonia bez wypowiedzenia wojny wciągnęła w światowy konflikt Stany Zjednoczone Z ośmiu pancerników cumujących w porcie, w wyniku japońskiego ognia, pięć zostało zatopionych. Zginęło blisko 2 i pół tysiąca żołnierzy i cywilów. Nazajutrz Kongres USA ogłosił stan wojny z Japonią. Trzy dni później Niemcy i Włochy wypowiedziały wojnę Ameryce. Teatr działań wojennych na Pacyfiku objął swoim zasięgiem przestrzeń od Birmy, Hongkongu i Malajów aż po Nową Gwinee, Wyspy Salomona i Morze Koralowe. Wojna w tych zakątkach globu trwała jeszcze, gdy III Rzesza podpisywała akt bezwarunkowej kapitulacji. Zakończyła się dopiero 2 września 1945 roku. Niespełna miesiąc wcześniej Amerykanie zrzucili bombę atomową na Hiroszimę i Nagasaki.
- 17.12.2023 08:20- TVP Rozrywka Potop szwedzki
W lipcu 1655 roku Szwedzi ...
W lipcu 1655 roku Szwedzi wkroczyli z dwóch stron w granice Rzeczypospolitej. Uwikłana w wojnę z Moskwą i Kozakami Rzeczpospolita wydawała się łatwym łupem dla spragnionych nowych zdobyczy Szwedów. Początkowo Szwedzi kroczyli od sukcesu do sukcesu, zajmując Rzeczpospolitą. W tej sytuacji Jan Kazimierz schronił się na Śląsku. Kolejne miasta kapitulowały. Wydawało się, że szwedzki "potop" doszczętnie zaleje Rzeczpospolitą. Rozpoczęła się bezprzykładna grabież i bezprawie. Wkrótce jednak losy wojny zaczęły się odwracać. Co o potopie szwedzkim wiedzą uczestnicy teleturnieju Giganci historii? - 17.12.2023 14:55- TVP Rozrywka Bitwa pod Kłuszynem
Tematem tego odcinka jest Bitwa ...
Tematem tego odcinka jest Bitwa pod Kłuszynem, w której ledwie trzy tysiące polskiej husarii
pod wodzą hetmana Stanisława Żółkiewskiego pokonało 30 - tysięczną armię rosyjską, a polski
król został osadzony na carskim tronie. - 17.12.2023 16:00- TVP Historia Historia polskich skoków narciarskich
Według zapisków holenderskiego kapitana Corneliusa ...
Według zapisków holenderskiego kapitana Corneliusa de Jonga z końca XVIII wieku, norwescy żołnierze ćwiczyli swoją sprawność, skacząc na nartach z dachu ośnieżonego szałasu. Na rok 1808 datuje się pierwszy rekord w długości skoku wynoszący całe 9, 5 metra. Wykonał go norwesko - duński wojskowy Oskar Rye. W ten sposób kraina fiordów została ojczyzną sportu, który jako pierwszy wcielił marzenia ludzkości o oderwaniu się od ziemi i swobodnym szybowaniu. Być może to dzięki tym cechom dyscyplina znalazła nad Wisłą niezliczone rzesze wielbicieli. Pierwszy pokaz skoków mający miejsce w 1907 roku w Parku Kilińskiego we Lwowie przyciągnął tłumy widzów. W 1910 roku obok skoczni na terenie Galicji, powstał obiekt na zakopiańskich Kalatówkach. Trzy lata później student politechniki Jan Jarzyna, jako pierwszy Polak, odniósł zwycięstwo w międzynarodowym konkursie odbywającym się w Austrii. Po odzyskaniu przez nasz kraj niepodległości skoki na dobre podbiły serca polskiej publiczności. W Zakopanem wyrosła kolejna skocznia na Jaworzynce, a polscy sportowcy zaznaczali coraz silniej swą obecność na międzynarodowych imprezach, aż wreszcie przeszedł rok 1937 i upragniony medal dla Stanisława Marusarza. Nasze kolejne, powojenne sukcesy znaczyły wielkie nazwiska, między innymi Wojciecha Fortuny, Adama Małysza i Kamila Stocha.
- 21.12.2023 14:05- TVP Polonia Wielkie odkrycia geograficzne w XV i XVI wieku
Wielkie odkrycia geograficzne zmieniły oblicze ...
Wielkie odkrycia geograficzne zmieniły oblicze świata. Wywołały rewolucyjne zmiany we wszystkich dziedzinach życia i przyczyniły się do narodzin nowoczesnej cywilizacji. Wpłynęły między innymi na rozwój chrześcijaństwa, wymianę handlową czy codzienny jadłospis. Niestety, niosły też negatywne skutki. Utrwaliły niewolnictwo i handel ludźmi, doprowadziły do wielu konfliktów, które z czasem zyskały charakter globalny. Europejczycy doskonalili się w budowie okrętów i sztuce nawigacji. Gdy nastały czasy Henryka Żeglarza, docierano już do Kamerunu i Zatoki Gwinejskiej, by rozwijać handel z plemionami Afryki Zachodniej. Zanim morską drogę do Indii wyznaczył Vasco Da Gama, na jej poszukiwanie wypłynęły okręty dowodzone przez Krzysztofa Kolumba. Po trwającym nieco ponad 3 miesiące rejsie, załoga odkryła archipelag Bahama przekonana, że znalazła się w kraju bogów Wisznu i Siwy. W ślad za Kolumbem wyruszyli z Europy kolejni śmiałkowie wabieni sławą i bogactwami, jakie skrywały nowe kontynenty.
- 21.12.2023 14:20- TVP Historia Historia polskich skoków narciarskich
Według zapisków holenderskiego kapitana Corneliusa ...
Według zapisków holenderskiego kapitana Corneliusa de Jonga z końca XVIII wieku, norwescy żołnierze ćwiczyli swoją sprawność, skacząc na nartach z dachu ośnieżonego szałasu. Na rok 1808 datuje się pierwszy rekord w długości skoku wynoszący całe 9, 5 metra. Wykonał go norwesko - duński wojskowy Oskar Rye. W ten sposób kraina fiordów została ojczyzną sportu, który jako pierwszy wcielił marzenia ludzkości o oderwaniu się od ziemi i swobodnym szybowaniu. Być może to dzięki tym cechom dyscyplina znalazła nad Wisłą niezliczone rzesze wielbicieli. Pierwszy pokaz skoków mający miejsce w 1907 roku w Parku Kilińskiego we Lwowie przyciągnął tłumy widzów. W 1910 roku obok skoczni na terenie Galicji, powstał obiekt na zakopiańskich Kalatówkach. Trzy lata później student politechniki Jan Jarzyna, jako pierwszy Polak, odniósł zwycięstwo w międzynarodowym konkursie odbywającym się w Austrii. Po odzyskaniu przez nasz kraj niepodległości skoki na dobre podbiły serca polskiej publiczności. W Zakopanem wyrosła kolejna skocznia na Jaworzynce, a polscy sportowcy zaznaczali coraz silniej swą obecność na międzynarodowych imprezach, aż wreszcie przeszedł rok 1937 i upragniony medal dla Stanisława Marusarza. Nasze kolejne, powojenne sukcesy znaczyły wielkie nazwiska, między innymi Wojciecha Fortuny, Adama Małysza i Kamila Stocha.
- 23.12.2023 08:25- TVP Rozrywka Powstanie Stanów Zjednoczonych Ameryki
USA to kraj mityczny dla ...
USA to kraj mityczny dla wielu narodów. Kraj zbudowany przez imigrantów - to wiedzą wszyscy, że to tam uchwalono pierwszą na świecie konstytucję - też jest jasne. Ale czy powszechnie wiemy jak duży wpływ na kształtowanie się państwowości USA mieli Polacy? To między innymi Tadeusz Kościuszko i Kazimierz Pułaski mieli wpływ na kształt Stanów Zjednoczonych Ameryki. Co jeszcze powinniśmy wiedzieć o powstaniu Stanów Zjednoczonych Ameryki? O tym w kolejnym odcinku teleturnieju "Giganci historii".
- 23.12.2023 19:00- TVP Historia Historia polskich skoków narciarskich
Według zapisków holenderskiego kapitana Corneliusa ...
Według zapisków holenderskiego kapitana Corneliusa de Jonga z końca XVIII wieku, norwescy żołnierze ćwiczyli swoją sprawność, skacząc na nartach z dachu ośnieżonego szałasu. Na rok 1808 datuje się pierwszy rekord w długości skoku wynoszący całe 9, 5 metra. Wykonał go norwesko - duński wojskowy Oskar Rye. W ten sposób kraina fiordów została ojczyzną sportu, który jako pierwszy wcielił marzenia ludzkości o oderwaniu się od ziemi i swobodnym szybowaniu. Być może to dzięki tym cechom dyscyplina znalazła nad Wisłą niezliczone rzesze wielbicieli. Pierwszy pokaz skoków mający miejsce w 1907 roku w Parku Kilińskiego we Lwowie przyciągnął tłumy widzów. W 1910 roku obok skoczni na terenie Galicji, powstał obiekt na zakopiańskich Kalatówkach. Trzy lata później student politechniki Jan Jarzyna, jako pierwszy Polak, odniósł zwycięstwo w międzynarodowym konkursie odbywającym się w Austrii. Po odzyskaniu przez nasz kraj niepodległości skoki na dobre podbiły serca polskiej publiczności. W Zakopanem wyrosła kolejna skocznia na Jaworzynce, a polscy sportowcy zaznaczali coraz silniej swą obecność na międzynarodowych imprezach, aż wreszcie przeszedł rok 1937 i upragniony medal dla Stanisława Marusarza. Nasze kolejne, powojenne sukcesy znaczyły wielkie nazwiska, między innymi Wojciecha Fortuny, Adama Małysza i Kamila Stocha.
- 24.12.2023 08:25- TVP Rozrywka Polscy medaliści olimpijscy
Dostarczali wielkich sportowych emocji, święcili ...
Dostarczali wielkich sportowych emocji, święcili triumfy w wyjątkowych momentach historii, reprezentowali nasz kraj na światowych arenach. Irena Szewińska, Robert Korzeniowski, Otylia Jędrzejczak, Kamil Stoch to tylko niektórzy z wybitnych polskich olimpijczyków, których biografie to gotowy materiał na filmową opowieść. Ich kariery, dramaty, wzloty i upadki. W tym odcinku teleturnieju zapytamy o najpiękniejsze momenty w historii polskiego olimpizmu.
- 28.12.2023 14:05- TVP Polonia Polska kawaleria w XX wieku
Tradycje polskiej kawalerii sięgają wczesnego ...
Tradycje polskiej kawalerii sięgają wczesnego średniowiecza. Zaczątkiem była elitarna drużyna u boku księcia Mieszka I. W XVII wieku jazda stała za największymi zwycięstwami I Rzeczypospolitej. Była symbolem chwały i dumy polskiego oręża. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości po 123 latach zaborów weszła w nowy okres rozbudowy, który był związany z koniecznością walki o niemal wszystkie granice odrodzonego państwa. Zalążkiem konnicy Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej by patrol Beliny. Kawaleria pokazała swoją siłę podczas wojny polsko - bolszewickiej. W późniejszych latach, mimo rozwoju nowoczesnej techniki wojskowej, kawaleria zapisała się bohatersko w czasie Wojny Obronnej 1939 roku.
- 30.12.2023 08:25- TVP Rozrywka Najsłynniejsze bitwy morskie XX w.
Najbardziej spektakularne bitwy XX wieku ...
Najbardziej spektakularne bitwy XX wieku rozegrały się na morzach. Częstokroć w jednym miejscu dziesiątki okrętów, setki samolotów, tysiące żołnierzy
i często tylko dwóch admirałów stawało przeciw sobie, aby wpłynąć na losy świata. Ten odcinek Gigantów historii poświęcamy morzom, oceanom i bitwom, które na wodzie i pod wodą rozegrały się w XX wieku. - 31.12.2023 08:25- TVP Rozrywka Mitologia grecka
Herosi, tytani, bogowie i boginie ...
Herosi, tytani, bogowie i boginie - ich historie przetrwały wieki. Mitologia grecka jest jednym z najstarszych systemów mitologicznych na świecie i obfituje w opowieści pełne dramatów, intryg oraz zwrotów akcji. Dzieje mitycznych wojen i starożytnych wierzeń. Motywy zaczerpnięte z mitologii greckiej wciąż są obecne w kulturze i języku. To właśnie bohaterom mitów, a także ich uniwersalnemu i aktualnemu wymiarowi poświęcimy ten odcinek programu.