telenowela dokumentalna 2023
- 23.03.2023 16:00- TVP Polonia odc. 4
Króla podróże małe i dużeW ...
Króla podróże małe i duże
W średniowieczu władcy dużo podróżowali. Taka metoda rządów miała swoje podłoże zarówno w kwestiach logistycznych, jak i dyplomatycznych. Regularne objazdy kraju nie były niczym dziwnym, choć w Polsce zarzuconym w okresie rozbicia dzielnicowego. Przywrócił ją Władysław Jagiełło, który wprowadził regularne objazdy całego państwa i to zarówno Korony, jak i Litwy.
Nazywano go rex ambulans, czyli władca podróżujący.
Za królewskie objazdy płacił król ze swego skarbca. W podróży towarzyszyło Jagielle kilkaset osób, poza jego dworem
towarzyszyli mu bowiem możni ze swoimi dworami, co znacząco zwiększało orszak i powodowało, że taki objazd był
prawdziwym wyzwaniem logistycznym. Władca nocował we własnych dobrach na zamku, a dwór lokowano w domach
prywatnych i gospodach. Przy tej liczbie osób można było przebyć maksymalnie 30 - 40 kilometrów dziennie. - 25.03.2023 16:20- TVP1 odc. 10
"Gesty i słowa, czyli jak ...
"Gesty i słowa, czyli jak król wyrażał swoje zdanie w średniowieczu".
Przyjeżdżając w 1386 roku do Polski, Jogaiła na pewno nie znał polskiego. Znał natomiast język elit litewskich,
czyli staroruski oraz naturalnie litewski. Posługiwał się też zapewne niemieckim i z pewnością nauczył się polskiego.
Język dyplomacji to jednak nie tylko mowa, a przede wszystkim gesty, czym Jagiełło posługiwał się perfekcyjnie.
Mimika twarzy, podanie dłoni - to wszystko znaczyło o wiele więcej niż dziś i miało swoją odpowiednią wymowę.
Ale najważniejszą, iście królewską metodą wyrażania swojego zdania - było królewskie milczenie. - 30.03.2023 16:00- TVP Polonia odc. 5
Mikołaj Trąba: niezawodny przyjaciel. Mikołaj ...
Mikołaj Trąba: niezawodny przyjaciel.
Mikołaj Trąba był spowiednikiem króla Władysława Jagiełły. I osobą, której chyba najbardziej ufał.
Był niewłaściwego urodzenia, czyli ze związku pozamałżeńskiego. Jego ojcem był ksiądz. Aby zostać
arcybiskupem, dostał dyspensę papieża Innocentego VII, o którą starał się sam król. To Trąba starał się
w Rzymie o zgodę na zawarcie ślubu z Jadwigą Andegaweńską i na chrzest Litwy. Uczestniczył także
w bitwie pod Grunwaldem, wystawiając własnym sumptem chorągiew. Reprezentował króla na soborze
w Konstancji, zaangażował się w spór z dominikaninem Falkenbergiem i odprawił specjalną mszę
po spaleniu Jana Husa. Zmarł w czasie pełnienia misji, którą zlecił mu król w 1422 roku. - 01.04.2023 16:20- TVP1 odc. 11
Morowe powietrze. Doktor plagi... Tak ...
Morowe powietrze. Doktor plagi... Tak nazywano medyków, którzy w południowych krajach Europy zajmowali się
chorymi w miastach podczas zarazy. Nosili maski z ptasimi dziobami. Wypełniały je zioła i wonne olejki, które
miały chronić przed morowym powietrzem. Dżuma, która zdziesiątkowała populację Europy w latach 50. XIV w.
zapewne dotarła i do ziem polskich, nie wyrządziła tu jednak znaczących szkód. Nie omijały jednak ziem polskich
inne zarazy, średnio zmagano się z jedną w roku. Jak dwory królewskie radziły sobie z zarazą? Wyjeżdżano
z miasta, królowie chowali się w lasach, królewicze znajdowali schronienie w klasztorach. Ważny był król i następcy
tronu. W miastach, po ogłoszeniu zarazy, zamykano bramy, izolowano chorych, domy oznaczano białą farbą. Nie wolno
było chodzić do karczmy ani korzystać z łaźni. Starano się utrzymywać czystość na ulicach. - 06.04.2023 15:35- TVP Polonia odc. 6
Rzecz o sztuce dyplomacjiKról był ...
Rzecz o sztuce dyplomacji
Król był samodzielnym kierownikiem zarówno polityki wewnętrznej jak i zagranicznej. On i tylko on! Miał oczywiście
doradców w radzie królewskiej, ale nie musiał ich słuchać, ponadto niejednokrotnie potrafił zrzucić na nich winę
za własne nietrafione decyzje.
Najważniejszą instytucją na dworze w prowadzeniu polityki była kancelaria królewska, na której czele stali kanclerz
oraz podkanclerzy, czyli dzisiejsi ministrowie spraw wewnętrznych i spraw zagranicznych. To w kancelarii przygotowywano
pisma dyplomatyczne, sporządzano listy, instrukcje dla posłów i wystawiano pełnomocnictwa. Tutaj także archiwizowano
stare dokumenty i księgi, w których zapisywano wzorce pism, żeby móc je wykorzystać ponownie. W kancelarii pracowali
pisarze potrafiący czytać i napisać pisma w języku łacińskim, niemieckim, ruskim, a później nawet włoskim. Przygotowywano
tam także najważniejsze dokumenty, czyli traktaty pokojowe. Część z powstałych tutaj dokumentów była przewożona
przez samych pracowników, którzy na potrzeby chwili stawali się posłańcami. Posłowie nierzadko organizowali także
spotkania władców, choć najczęściej, zasobni w odpowiednie pełnomocnictwa, sami prowadzili pertraktacje z posłami
innych krajów. Jeśli jednak dochodziło do spotkań samych monarchów to najczęściej na pograniczach państw. Podróże
w głąb innego państwa były rzadkością, bo były... drogie. - 08.04.2023 16:20- TVP1 odc. 12
- 13.04.2023 16:00- TVP Polonia odc. 7
- 15.04.2023 16:20- TVP1 odc. 13