TVP Historia - Program TV na piątek 16 czerwca 2023

1898 - w Krakowie odsłonięto pomnik Adama Mickiewicza;
1961 - tancerz radziecki Rudolf Nurejew poprosił o azyl w Paryżu;
1963 - Walentyna Tiereszkowa pierwszą kobietą w kosmosie;
1983 - druga wizyta Jana Pawła II w Polsce;

Andrzej Talar wraca z praktyki w ZSRR. W domu zastaje wezwanie od adwokata prowadzącego sprawę rozwodową. Spotkanie z Basią pozbawia Andrzeja wszelkiej nadziei na odbudowanie ich wspólnego życia. Serii nieszczęść dopełnia ciężka choroba starego Talara. Doktor Lang postanawia rozwieść się z Lidką. Doktor Kazanecki decyduje się uśpić swojego zniedołężniałego psa. Tylko Henio Lermaszewski radzi sobie doskonale, robiąc różnego rodzaju interesy.

Cykl o pięciu Polkach: Halinie Szwarc, Władysławie Macieszynie, Helenie Marusarzównie, Wandzie Gertz,
Halinie Szymańskiej, których młodość i dojrzewanie przypadły na czasy wojenne. To pięć filmowych opowieści
o poświęceniu, walce, determinacji i bezinteresownym oddaniu dla Ojczyzny.
To historie bohaterek z dalszych rzędów, o których nie wspominają szkolne podręczniki, a które zasługują
na przybliżenie ich dokonań.
Helena Marusarzówna (1918 - 1941) w okresie przedwojennym wielokrotna mistrzyni Polski w narciarstwie alpejskim,
w czasie wojny kurierka tatrzańska, aktywna uczestniczka konspiracji. Zamordowana przez gestapo po brutalnym
śledztwie, pomimo tortur nikogo nie wydała.

Czy Hitler, rzucając swoje wojska na Związek Radziecki, wyprzedził radziecką agresję o parę tygodni?
Faktycznie Niemcy uprzedzili Rosjan, ale o kilka lat. Stalin miał zaatakować Zachód w 1943 lub 1944 roku.
Najnowsze odkrycia pozwalają przedstawić dramatyczną grę polityczną i militarną o panowanie nad światem.

Czy Hitler, rzucając swoje wojska na Związek Radziecki, wyprzedził radziecką agresję o parę tygodni?
Faktycznie Niemcy uprzedzili Rosjan, ale o kilka lat. Stalin miał zaatakować Zachód w 1943 lub 1944 roku.
Najnowsze odkrycia pozwalają przedstawić dramatyczną grę polityczną i militarną o panowanie nad światem.

Karol Jaroszyński był jednym z najbogatszych Polaków w historii, geniuszem ówczesnego biznesu i bankowości.
Po odziedziczeniu, na początku XX wieku, majątku po ojcu, traci niemal wszystkie pieniądze w kasynie w Monte Carlo.
Ale w końcu rozbija bank i wygrywa ogromną fortunę. Zaczyna inwestować w przemysł i w krótkim czasie staje się
finansowym potentatem.
Po wybuchu I wojny światowej w 1914 roku, mając poparcie kół rządowych, zaczął organizować w Rosji przemysł wojenny
i uzyskał na ten cel kredyt w Banku Państwa do 400 milionów rubli. W 1917 roku stał na czele wielkiego koncernu,
w skład którego wchodziły kopalnie, huty, fabryki, banki, cukrownie, towarzystwa ubezpieczeniowe, towarzystwa kolejowe,
lasy, a nawet towarzystwa łowieckie i duże hotele. Wszystko stracił po dojściu do władzy bolszewików. Doradca cara
Mikołaja II i Józefa Piłsudskiego. Urodzony i wychowany w Rosji nigdy nie przestał być polskim patriotą. Współzałożyciel
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Odznaczony Wielką Wstęgą Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego, największym
odznaczeniem papieskim, nadawanym osobom świeckim za szczególne zasługi dla Kościoła.

Założenie programu to konfrontacja realiów filmowych, książkowych lub świata gier z realiami historycznymi.
Program Wiktora Świetlika, dziennikarza, publicysty, felietonisty, konfrontujący filmy, książki, gry komputerowe o tematyce
historycznej z historycznymi realiami. Zgodnie z dewizą Marka Twaina, że "prawda tym różni się od fikcji, że fikcja musi
być prawdopodobna. Prawda - nie". Wiktor Świetlik oraz jego goście będą odkrywali tricki i koncepty stosowane przez
autorów popularnych dzieł, które kształtują masową świadomość historyczną. Rozmowie przysłuchują się muzycy, którzy
pointują lub rozpoczynają kolejne wątki rozmowy utworami muzycznymi. To program, który pokazuje, jak bardzo historia
przenika współczesność i próbuje odnaleźć odpowiedź na pytanie, jaka to historia.

W odcinku poświęconym filmowi "300: Początek imperium" widzowie znajdą m.in. odpowiedzi na pytania, kto dowodził
armią grecką pod Maratonem, czy hoplita umiał strzelać z łuku i kim była tajemnicza grecka królowa walcząca po stronie
Persów?

Czorgut nie wraca do domu. Juliusz znajduje go śpiącego na polu.
Damazy czekał na Eugenię, by porównać ją z dziewczyną widzianą
w zaklętym dworze - jego zdaniem są to dwie różne osoby, choć bardzo
podobne.
Komisarz Kraxelhuber przywozi do sędziego Gągolewskiego
schwytanego maziarza. Jednak aresztant ucieka, zanim ktokolwiek zdążył
go przesłuchać. Juliusz każe sędziemu zatuszować całą sprawę.
Czorgut wypytuje arendarza Chaima o maziarza. Dochodzi do wniosku,
że może to być tajemniczy kwestarz, opiekujący się dawniej starościcem
Mikołajem.
W nocy Bulij zakrada się do aresztu, by zabić Horawę. Okazuje się
jednak, że ten uciekł.

Serial przygodowy, historyczny, 52 min, Polska 1976
Reżyseria: Antoni Krauze
Scenariusz: Andrzej Wydrzyński
Zdjęcia: Stefan Pindelski, Maciej Kijowski
Aktorzy: Krzysztof Jasiński, Olgierd Łukaszewicz, Gustaw Lutkiewicz,
Wiesław Wójcik, Danuta Kowalska, Jan Nowicki, Wirgiliusz Gryń,
Krzysztof Różycki, Roman Wilhelmi, Jerzy Binczycki, Wojciech Standełło,
Grażyna Kruk i inni

Film dokumentalny o polskich góralach. Od zarania dziejów, wśród najwyższych szczytów Tatr i żywiołów, żyją ludzie z popadającej w zapomnienie grupy etnicznej z Podhala. Ta grupa jest jedną
z najbardziej wyróżniających się w Europie. Mają niepowtarzalny styl ubioru, ekonomię, metody konstrukcji domów, własną kulturę, architekturę, tradycję i folklor. Film koncentruje się też na
odwiecznych stosunkach człowieka z naturą. Oprócz wspaniałych górskich widoków, poznamy czterech niezwykłych bohaterów. Jarek, który jest specjalistą od drewna; Staszek, który większość
czasu spędza z owcami w bacówce; Jan, który ma warsztat i umie wszystko zrobić oraz Piotr muzyk, dzięki któremu będziemy na góralskim weselu. Przekonamy się, że czas w górach zatrzymał się
wraz z siłą, odwagą, umiejętnościami i miłością do wolności ich mieszkańców.

Dokument przybliża niezwykłą historię brytyjskiego żołnierza, który na zachodni front zabrał aparat fotograficzny. Żołnierzom, walczącym w pierwszej
wojnie światowej, nie wolno było robić zdjęć. Tymczasem kapral George Hackney (1888 - 1977) z Belfastu robił zdjęcia od chwili, gdy w październiku
1915 roku wsiadł na pokład okrętu wiozącego go na front. Korzystając z nieuwagi lub nieobecności oficerów, dokumentował życie w okopach i na
kwaterach, krajobrazy, francuskie i belgijskie wioski oraz miasteczka. Wyszedł cało z bitwy nad Sommą, gdzie straciło życie milion żołnierzy. Miał
zasadę: nie fotografował zabitych kolegów i wrogów. Był dobrym obserwatorem, jak na amatora świetnie komponował kadry. Pamiętnik zniszczył,
lecz albumy ze zdjęciami po jego śmierci trafiły do muzeum i stały się sensacją. Współczesny fotograf na kilku z nich rozpoznał swojego przodka,
sierżanta, który nie wrócił z wojny. Wędrując śladem Hackneya, powtarza ujęcia sprzed stu lat. Historycy próbują ustalić tożsamość innych żołnierzy
z albumu, zrekonstruować biografię fotografa i jego moralne dylematy.

Siostra Wiktora, Jadźka, przynosi z więzienia wiadomość, że Łukasz i Wiktor sądzą, iż siedzą przez Andrzeja. To niesłuszne oskarżenie załamuje go. W przetrwaniu trudnych chwil pomaga mu zakochana w nim Ewa. Doktor Kazanowicz, nie mogąc dłużej patrzeć na męki swojego psa, strzela do niego. Milicja udowadnia, iż z tego pistoletu został zastrzelony były kapo obozu koncentracyjnego, Erwin Szulc. Lokatorzy kamienicy przy ul. Złotej organizują obronę doktora. Mecenas, były więzień obozu, odnosi
sukces i Kazanowicz może wrócić do domu. W FSO sporym echem odbijają się wydarzenia czerwca 1956 w Poznaniu.

Tworzenie Rejonu Umocnionego Hel, strażnicy morskiej II Rzeczpospolitej opowiemy poprzez historię jego infrastruktury, ilustrując wszystko ciekawymi
materiałami archiwalnymi. Osią scenariuszową filmu jest dychotomia: człowiek i jego dzieło. Człowiek to zespół ludzi, którzy obiekty zaprojektowali
i zrealizowali: młodzi inżynierowie i technicy wojskowi i cywilni oraz robotnicy polskich firm, budujących infrastrukturę Rejonu Umocnionego Hel.
To ludzie, dzięki którym w okresie niespełna ośmiu lat powstał zespół budownictwa obronnego, który jest przykładem polskiej myśli inżynierii wojskowej,
tak znakomitej, że po upływie ponad 90 lat i doświadczeniach II wojny światowej, budzi podziw dla inwencji i pracowitości twórców, tworząc pomnik
sztuki inżynierskiej. Filmową opowieść doprowadzimy do wybuchu II wojny światowej. Helskie walki z Niemcami to temat na odrębny film.

Film dokumentalny poświęcony żołnierzom odbywającym przymusową służbę wojskową w kopalniach. Przez 10 lat, od 1949 roku aż po rok 1959,
blisko 200 tysięcy młodych ludzi zostało poddanych tej okrutnej represji.

Serial przedstawiający wczesne lata panowania króla Anglii, Henryka VIII. Burzliwe romanse, rozwody i dramaty króla często wygrywają nawet z polityką.

Serial historyczny,

Film dokumentalny o dziełach sztuki, które zostały ostatnio skradzione z krajów Bliskiego Wschodu i pojawiły się na rynku sztuki na całym świecie. Policja połączyła siły z archeologami,
aby przeprowadzić globalne dochodzenie w celu powstrzymania sieci przestępczych przed handlem tymi bezcennymi artefaktami. Grabież artefaktów archeologicznych rozpoczęła się
na niespotykaną skalę od zniszczenia Palmyry w Syrii przez ISIS, a kontynuowana była od artefaktów skradzionych z Iraku i Libii. Skradzione antyki były wystawiane w renomowanych
galeriach i sprzedawane na całym świecie na rynkach internetowych. W tym niespotykanym śledztwie śledzimy europejskie, specjalistyczne jednostki policyjne i archeologów śledczych,
aby ujawnić rozległą sieć przestępczą. Z sal aukcyjnych w Paryżu, Brukseli i Nowym Jorku śledzimy wątek z powrotem do Libii, nowego centrum oszustów - handlarzy, z których część
ma powiązania z grupami terrorystycznymi, takimi jak ISIS.

W burzliwych czasach średniowiecznej Europy żądne władzy dynastie walczyły o dominację na kontynencie. Walczono
na polach bitew, jednak często decydujące boje rozgrywały się w kuluarach. Za grubymi murami zamków zawierano
strategiczne sojusze, dochodziło do aktów cudzołóstwa, spisków, zdrad i morderstw. Bezlitosne intrygi doprowadziły
do zerwania więzi w wielu znamienitych rodach i wpłynęły na sposób, w jaki kierowały one swoimi imperiami.
Serial przybliża losy postaci bezpośrednio zaangażowanych w spory dynastyczne, przedstawia ich motywacje w dążeniu
do osiągnięcia celu oraz prezentuje skutki ich dobrych i złych decyzji. Dokument ukazuje również, jak pragnienie władzy
i ludzkie namiętności były istotnymi czynnikami w tworzeniu się narodów europejskich.

Odc. 6
Lato 1941 roku. Niemcy przygotowują się do "Operacji Barbarossa" - inwazji na ZSRR. Jeżeli zniszczą potęgę radziecką,
Hitler uzyska dominację w Europie. Jak zaczęła się przemiana Adolfa Hitlera w nazistowskiego przywódcę, człowieka
odpowiedzialnego za najbardziej wyniszczający konflikt w historii świata? Cofamy się do roku 1923, gdy przebywał
w więzieniu. Wtedy napisał swój manifest "Mein Kampf" i rozmyślał o tym, jak przekonać cały kraj do swoich zbrodniczych
planów. Pewny tego, że jest zbawcą i wybrańcem narodu.

"Księżnej Izabeli świat zaginiony"
Po raz kolejny jesteśmy w Puławach, by zgłębić arcyciekawą historię kamieni księżnej Izabeli Czartoryskiej. A historia ta zaczyna się po roku 1784, kiedy księżna wraz z mężem
Adamem Kazimierzem Czartoryskim przenoszą swą siedzibę do Puław. Poza urządzaniem samego pałacu, w pobliskiej Parchatce małżonkowie urządzili wówczas dodatkowy
dom wypoczynkowy z ogrodem i jak wieść gminna niesie, w pobliżu tego domu znajdowała się tajemnicza biała grota.

"Rodzinna tajemnica"
Kolejna historia, którą zechcemy przedstawić, miała miejsce w styczniu 1945 roku, w czasie zimowej ofensywy sowieckiej armii. Tereny nad Pilicą stały się wówczas wielkim
cmentarzyskiem sprzętu i ludzi. Dokumentujemy dziś miejscową opowieść o niemieckim oficerze, który na wieść o końcu wojny popełnił tu samobójstwo.

Czy Hitler, rzucając swoje wojska na Związek Radziecki, wyprzedził radziecką agresję o parę tygodni?
Faktycznie Niemcy uprzedzili Rosjan, ale o kilka lat. Stalin miał zaatakować Zachód w 1943 lub 1944 roku.
Najnowsze odkrycia pozwalają przedstawić dramatyczną grę polityczną i militarną o panowanie nad światem.

Czy Hitler, rzucając swoje wojska na Związek Radziecki, wyprzedził radziecką agresję o parę tygodni?
Faktycznie Niemcy uprzedzili Rosjan, ale o kilka lat. Stalin miał zaatakować Zachód w 1943 lub 1944 roku.
Najnowsze odkrycia pozwalają przedstawić dramatyczną grę polityczną i militarną o panowanie nad światem.

Odcinek poświęcony rezydencjom Adolfa Hitlera w Berchtesgaden koło Obersalzbergu,
w których zapadały kluczowe dla XX wieku decyzje: Berghof (u stóp góry Kehlstein)
i Adlerhorst (na szczycie góry).
To właśnie w Berchtesgaden zapadła decyzja o ataku na Polskę.