TVP Kultura - Program TV na poniedziałek 12 czerwca 2023

W kolejnym odcinku trafiamy do miejscowości Radocyna. Kiedyś mieszkało tu pełno ludzi. Z wszystkich stron docierał hałas,
słychać było dzwony z cerkwi, szczekanie psów, a zimą unosiły się dymy znad kominów. Tak było w Radocynie, w Czarnem,
w Wołowcu i w wielu innych miejscowościach, które zniknęły z mapy. Po dawnych domostwach, po pełnych życia miejscach
pozostały dziczejące sady, jakieś kamienne podmurówki, resztki po cmentarnych krzyżach. Zwiedzamy krainę Łemków,
z którymi historia obeszła się dosyć okrutnie.

Cykl programów, którego celem jest przybliżenie historii, tradycji, kultury różnych regionów Polski. Prowadzącym ten
niekonwencjonalny kulturalny przewodnik po Polsce jest poeta, literaturoznawca i krytyk literacki Krzysztof Koehler.

Doktor Elżbieta Czenkova wychodzi za mąż za Karola Sovę. Na przyjęciu toast wygłasza doktor Strosmajer.
Ordynator Sova, który po ślubie syna wyjeżdża do Tyniszcza, spotyka swą nową koleżankę, doktor Fastovą.
Siostra przełożona Hunkova zaprowadza na oddziale surowe porządki. Ina, która na polecenie ordynatora
Błażeja przeszła na inny oddział, bierze nocne dyżury na chirurgii.

Scenariusz filmu oparty na motywach I tomu powieści Stanisławy Fleszarowej - Muskat "Tak trzymać". To opowieść o pracy,
przyjaźni i miłości, o wielkich nadziejach i porażkach. Ukazuje pionierski okres budowy portu gdyńskiego - w owym czasie
inwestycji olbrzymiej i kosztownej, podjętej wysiłkiem polskiego rządu, polskich i francuskich inżynierów oraz robotników.
To jednocześnie historia rodzącego się miasta, obejmująca okres około trzech lat, od wiosny 1923 roku do uzyskania przez
Gdynię praw miejskich w 1926 roku.
Główni bohaterowie filmu to cała galeria barwnych postaci. Butny i ambitny 19 - letni Krzysztof Grabień pochodzi ze wsi pod
Przeworskiem. Wyruszył na Wybrzeże w poszukiwaniu pracy i swojego
miejsca w życiu. Jest sierotą, jego rodzice zginęli w czasie bombardowania. W czasie podróży Krzysztof zostaje okradziony,
dociera do Gdyni nocą, nie ma się pieniędzy na nocleg. Nazajutrz w kolejce do punktu werbującego robotników do pracy poznaje
Wołodię Jazowieckiego, który proponuje mu niezbyt legalny, ale za to opłacalny interes. Razem zatrudniają się w garkuchni,
gdzie pracuje też Łucka, dziewczyna z Kaszub. Krzysztof podoba się jej, a on odwzajemnia jej zainteresowanie. Znajomość
szybko przeradza się w miłość.
Kariera Grabienia na Wybrzeżu rozwija się. Młody człowiek podejmuje pracę przy budowie portu, kończy polskie gimnazjum
w Gdańsku, żeni się z Kaszubką i wreszcie idzie na studia. Sukcesywnie wrasta w rodzące się miasto. Jego miłość, Łucka,
pochodzi z rodziny z Konków. Początkowo zatrudniona w garkuchni dla robotników, później znajduje zatrudnienie w biurze
inż. Tadeusza Wendy, kierownika budowy portu w Gdyni. Łucka zostaje żoną Krzysztofa zostaje wbrew woli ojca, Augustyna.
Ich córka Julia będzie pierwszym dzieckiem urodzonym w Gdyni po uzyskaniu praw miejskich.
Równie ciekawą postacią w filmie jest Wołodia Jazowiecki, rówieśnik i serdeczny przyjaciel Krzysztofa. Umie czerpać radości,
kocha życie i piękne kobiety. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę wrócił do kraju ze Związku Sowieckiego wraz z ojcem.
Jego matka nie przeżyła trudów podróży. Początkowo Wołodia zajmuje się lewymi interesami, jednak wszystko się zmienia,
gdy ma okazję wykorzystać swoją znajomość języków obcych. Od tej pory pracuje jako tłumacz francuskich inżynierów
budujących port w Gdyni, a później wstępuje do Marynarki Wojennej. Choć uchodzi za lekkoducha, jest jednocześnie
człowiekiem honoru. Skłócony z ojcem, kategorycznie odmawia przyjęcia od niego pomocy finansowej. Woli pozostać
na własnym utrzymaniu. Trzydziestoparoletnia wdowa po majorze Wojska Polskiego, pani Helena, to piękna
i szlachetna kobieta. Po przyjeździe do Gdyni z Warszawy prowadzi nad morzem restaurację Pawilon. Próbuje ułożyć
swoje życie na nowo. Francuscy inżynierowie oraz Krzysztof i Wołodia często bywają w restauracji Heleny, tu koncentruje
się życie towarzyskie, tu przychodzą miejscowi i letnicy w sezonie. Helena związuje się z jednym z francuskich
inżynierów, Marcelem Lebrakiem. Mimo propozycji wyjazdu do Paryża i obiecujących perspektyw na przyszłość,
zamierza pozostać w Gdyni.
W czasie weselnego przyjęcia Krzysztofa i Łucki, organizowanego w restauracji Heleny, wszystkich poraża wiadomość,
że wskutek kryzysu konsorcjum wycofuje się z budowy portu. Roboty zostają wstrzymane, ludzie tracą pracę, Francuzi
wyjeżdżają.
W czasie pożegnania na dworcu w Gdyni Helena zapewnia Lebraca, że przyjedzie do Paryża. Kryzys niemieckiej marki
sprawia, że przepadają wszystkie oszczędności Augustyna Konki, trzymane w gdańskim banku. Konka pada rażony
apopleksją. Sprowadzony przez Krzysztofa lekarz niewiele może pomóc. Pielęgnowany przez rodzinę Augustyn, leży w domu,
nie ma kontaktu ze światem.Krzysztof, Łucka, Helena i Wołodia spotykają się w restauracji. Rozmawiają o przys

Jesień 1918 roku. Zbliża się koniec wojny. Mimo to drużyna Czarka zachowuje czujność i pilnie ćwiczy pod komendą Karolaka. Wkrótce dowódca powiadamia ich o zawieszeniu broni i końcu działań wojennych. Pozycja Niemiec w Wielkopolsce słabnie. Hindenburg rozkazuje generałowi Steinerowi wysłać tam doborową jednostkę szóstego pułku grenadierów pruskich, by zapobiec ewentualnym ruchawkom. Wspiera ich szef Abwehry, który poleca oberlejtnantowi Voraczkowi zorganizować siatkę szpiegowską we wschodnich rejonach Niemiec. Tymczasem Franek wraca z wojny i zostaje entuzjastycznie przyjęty przez kolegów.
W Wielkopolsce wybucha powstanie. Chłopcy dostają rozkaz zdobycia małej stacyjki. Zadanie wykonują wzorowo. Franek jednak podczas akcji zachowuje się dziwnie.

Postać Józefa Wybickiego kojarzy się Polakom głównie z "Pieśnią Legionów", która stała się hymnem narodowym. A przecież jego działalność literacka, a przede wszystkim polityczna, ugruntowała jego autorytet i szacunek ludzi mu współczesnych. Był, mówiąc dzisiejszym językiem, ikoną walki o niepodległość Polski. Jego wspomnienia (elekcja króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, udział w Konfederacji Barskiej, w powstaniu kościuszkowskim, w tworzeniu Legionów Polskich we Włoszech przy wojskach Napoleona i działalność w Księstwie Warszawskim) opisane w pamiętniku "Moje życie", pozwalają poznać Wybickiego jako zwykłego człowieka z wszystkimi jego kłopotami dnia codziennego, troskami o rodzinę. Ze wspomnień przebija wielki patriotyzm, ten codzienny, także w różnych sytuacjach podczas uczestnictwa w życiu politycznym. Dewiza życiowa Wybickiego brzmi: Ut sit bene patriae (po pierwsze, dobro Ojczyzny). Film realizowano w dworku Wybickiego w Borzęcinie.

Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina.
W tym odcinku przyglądamy się twórczości Briana DePalmy, twórcy
m.in. "Człowieka z blizną", "Nietykalnych" czy "Życia Carlita".

Dramat,

Krótki film fabularny. Olga samotnie wychowuje dwie dorastające córki. Gdy jedna z nich trafia nagle do szpitala,
Olga mierzy się nie tylko z chorobą dziecka - jest zmuszona spotkać się z byłym mężem, z którym od lat nie utrzymuje
kontaktu. Próby uzyskania informacji o stanie zdrowia córki czy wspólna rodzinna gra ujawniają wzajemne pretensje
byłych małżonków. Wraz z pogarszającym się stanem zdrowia małej, napięcie między członkami rodziny rośnie,
prowadząc do nieoczekiwanego finału.
Zrealizowana z czułością wobec bohaterów opowieść o dramatycznym doświadczeniu, które daje szansę przekroczyć
dawne urazy i stać się na nowo rodziną.
(ŹRÓDŁO: polishshorts.pl)

Zaskakująca opowieść o czasach, gdy rodziło się kino, a wraz z nim wielkie i niespodziewane kariery. Młody prawnik Leo Harrigan przypadkowo poznaje wziętego producenta filmowego, który ujęty jego poczuciem humoru proponuje mu posadę autora scenariuszy filmowych. Wkrótce Leo awansuje na
reżysera i wraz ze zwariowaną ekipą kręci kolejne nieme filmy. Jednak konkurencja nie śpi i wysyła na plan filmu Leo swego tajnego wysłannika, który ma przeszkodzić w realizacji kolejnego niemego arcydzieła.

Dwóch przyjaciół z ławy studenckiej - Jonathan i Sandy, zakochuje się w tej samej dziewczynie - Susan. Sandy, naiwny, wrażliwy i ciągle jeszcze cnotliwy nie wie, że dziewczyną, którą Jonathan sprowadza sobie do łóżka jest właśnie Susan. Jonathan, bardziej doświadczony, zaczyna czuć się dotknięty względami jakie Susan okazuje Sandy`emu i żąda od kochanki, aby wyznała przyjacielowi prawdę o ich związku. Susan nie chcąc ranić Sandy`ego odmawia. Jonathan zrywa więc uciążliwy związek, a zrozpaczona dziewczyna wychodzi za Sandy`ego za mąż. Po kilku latach drogi przyjaciół krzyżują się ponownie. [filmweb.pl]

Autobiograficzna, pełna ironicznego humoru wizja nieszablonowej rodziny, z jej konfliktami i rywalizacją, niepozbawiona momentów wzruszenia
i autentycznej bliskości. "Jak pies z kotem" to opowieść o skomplikowanej relacji reżysera z bratem Andrzejem. Wiosną 2015 roku Janusz Kondratiuk
zabrał do swojego domu, we wsi Łoś pod Warszawą, sparaliżowanego brata Andrzeja, a wkrótce także jego żonę, Igę Cembrzyńską. Andrzej Kondratiuk doznał rozległego wylewu, w wyniku którego mógł poruszać tylko głową i jedną ręką. Mózg chorego został w znacznym stopniu uszkodzony, co powodowało częste pomieszanie percepcji świata realnego z fantazjami i zniekształconymi urywkami pamięci. Wyrażało się też skrajnymi wahaniami nastrojów, z wybuchami agresji włącznie.
Janusz i jego partnerka Beata przejęli rolę pielęgniarzy, 24 godziny na dobę gotowych do zajmowania się Andrzejem. Ich dom zmienił się w klinikę, a życie stało się pasmem udręki i tragikomicznych zmagań z chorobą i przypominającymi szaleństwo reakcjami Andrzeja. Jednocześnie okazało się, że brat Igi Cembrzyńskiej postanowił wykorzystać rozpacz i bezradność siostry; pojąc alkoholem i częstując środkami psychotropowymi doprowadził ją na skraj utraty kontaktu z rzeczywistością, po czym podsunął do podpisu papiery, które pozwoliły mu ukraść z konta Igi 300 tys. zł. oraz samochód, i były wstępem do ubezwłasnowolnienia, odesłania do zakładu opieki i zabrania mieszkania w Warszawie, plus domu na wsi. Janusz musiał stawić czoło tym planom, wynająć adwokata, działać z policją, prokuratorem i sądami, przed którymi udowodnić należało poczytalność Igi; po wyciągnięciu jej z uzależnień.
Film jest opowieścią o odpowiedzialności i wielkim poświęceniu dla bliskiej osoby, która znalazła się w beznadziejnej sytuacji. Paradoksalnie ta bliskość Andrzeja i Janusza była pozorna, bo Andrzej zawsze trzymał brata na dystans, nigdy go nie wspierał, ani zawodowo, ani w życiu prywatnym. Pomimo to Janusz bez wahania i całkowicie się poświęca ratowaniu Andrzeja i Igi. Zgadza się na to również jego partnerka, Beata. Oboje nie wiedzą, czy choroba Andrzeja potrwa rok, czy może piętnaście lat. Nie jest w stanie pomóc, darząca Andrzeja wielką miłością Iga; ją też trzeba się opiekować. W chwili ciężkiego zmęczenia, pod wpływem obaw
o przyszłość i wahań nad sensem tych zmagań, Janusz zwierza się Beacie: Żyliśmy z Andrzejem jak "pies z kotem", ale na tamtym świecie jakbym spojrzał
w oczy rodzicom, gdybym nie zajął się bratem?’. Podczas chwil przytomności umysłu Andrzeja bracia rozmawiają o sztuce filmowej i życiu. Wracają wspomnieniami do zesłania w Kazachstanie, gdzie Andrzej trafił z rodzicami i urodził się Janusz. Po raz pierwszy w życiu zbliżają się do siebie, zaprzyjaźniają się; zdają sobie sprawę, że łączy ich braterska miłość. Fragmenty normalności przeplatają się z epizodami fantazji, oskarżeń i agresji Andrzeja, znoszonymi cierpliwie acz z trudem przez Janusza. Mocnego wsparcia obu braciom i Idze dostarcza spokojna i wytrwała Beata. Andrzeja Kondratiuka zagrał Olgierd Łukaszewicz i po 20 dniach zdjęciowych śmiało można było powiedzieć, że to jego życiowa rola. Januszem stał się Robert Więckowski, potwierdzający
w każdej scenie, iż jest czołowym polskim aktorem. W rolę Igi wcieliła się świetnie Aleksandra Konieczna (żona Beksińskiego w filmie "Ostatnia rodzina").
Ta trójka jest bezbłędnie tragiczna i komediowa jednocześnie, wpisując się konsekwentnie w specyficzną konwencję całej opowieści.
20 czerwca 2016 odszedł Andrzej. Iga na stałe zamieszkała z Januszem i Beatą.

(THREE DAYS OF THE CONDOR)

Film sensacyjny, 112 min, USA 1975
Reżyseria: Sydney Pollack
Scenariusz: Lorenzo Semple Jr, David Rayfiel
Aktorzy: Robert Redford, Faye Dunaway, Cliff Robertson, Max von
Sydow, John Houseman, Addison Powell, Walter McGinn, Tina Chen,
Michael Kane, Don McHenry, Michael Miller, Jess Osuna, Dino
Narrizano i inni

Luźna adaptacja bestsellerowej powieści sensacyjnej Jamesa
Grady'ego "Sześć dni Kondora", opowiadającej o handlu narkotykami.
Pierwsza wersja scenariusza była wierna literackiemu pierwowzorowi.
I kiedy według niego powstała już większa część filmu, w Ameryce
ujawniono sensacyjne dane na temat działań CIA na Bliskim
Wschodzie. Reżyser zdecydował się wówczas zmienić fabułę, by
nawiązać do aktualnych wydarzeń. W rezultacie nakręcił pełen
niespodziewanych zwrotów akcji polityczny dreszczowiec, który jest
oskarżeniem metod CIA. Głównego bohatera, Joego Turnera, gra
gwiazdor Hollywoodu Robert Redford, odtwórca pamiętnych kreacji
w "Obławie", "Butch Cassidy i Sundance Kid", "Wielkim Gatsbym",
"Żądło", "Pożegnaniu z Afryką", "Niemoralnej propozycji". Aktor
sprawdził się również jako reżyser w nagrodzonych Oscarem
"Zwykłych ludziach". W roli Kathy partneruje mu Faye Dunaway
("Bonnie i Clyde", "Sieć", "Chinatown"). Autorem interesujących
zdjęć jest Owen Roizman, czterokrotnie nominowany do najwyższej
nagrody filmowej za "Francuskiego łącznika", "Egzorcystę", "Sieć",
"Tootsie". Choć "Trzy dni Kondora" okazały się wielką sensacją,
Akademia przyznała nominacje do Oscara jedynie za montaż.
Joe Turner pracuje w nowojorskim Towarzystwie Historyczno -
Literackim, które w rzeczywistości jest utajnioną sekcją CIA. Do
zadań pracowników agendy należy wnikliwa analiza literatury
sensacyjno - szpiegowskiej, mająca na celu wykrycie ewentualnych
"przecieków", a także zbieranie nowych, ciekawych pomysłów.
Pewnego dnia w instytucie dochodzi do masakry, wszyscy pracownicy
giną od kul zamachowców. Przy życiu pozostaje jedynie Joe Turner,
który akurat wyszedł z firmy na lunch. Postanawia na własną rękę
poprowadzić dochodzenie w sprawie tajemniczej śmierci kolegów. Gdy
zawiadamia centralę o tragedii, nie spodziewa się, że teraz jemu
zagraża śmiertelne niebezpieczeństwo.
Przybyły na spotkanie szef jego sekcji, Wicks, próbuje go zlikwidować.
Joe uciekając terroryzuje nieznajomą młodą kobietę, którą zmusza do udzielenia
mu schronienia. Opowiada jej całą historię, coraz bardziej czując do niej
sympatię. Listonosz, który dzwoni do drzwi domu przerażonej Kathy,
okazuje się nasłanym mordercą. Na szczęście, udaje się go zlikwidować.
Polowanie na Joego dopiero się jednak zaczęło.

W kolejnym odcinku "Sceny muzycznej" wystąpi jeden z najciekawszych polskich zespołów jazzowych RGG. Trio fortepianowe założone zostało w 2001 roku,
a od 2013 roku działa w obecnym składzie: Łukasz Ojdana - fortepian, Maciej Garbowski - kontrabas oraz Krzysztof Gradziuk - perkusja. Wszyscy członkowie RGG związani są z Instytutem Jazzu Akademii Muzycznej w Katowicach.

Film dokumentalny nominowany do Oscara. W Rickford, w stanie Illinois, w samym sercu amerykańskiego pasa rdzy,
trzej przyjaciele: Zack, Keire i reżyser filmu Bing spędzają wolny czas na jeżdżeniu na deskorolce po mieście i imprezowaniu.
Silne i głębokie relacje tych trzech młodych mężczyzn i ich dorastanie są rdzeniem filmu stworzonego przez jednego z nich
z młodzieńczą energią, choć jednocześnie imponującym poziomem dojrzałości. I choć film kręcony był początkowo w sposób
spontaniczny, jako czysta rejestracja codzienności, trzech młodych zaprzyjaźnionych ze sobą deskorolkarzy, to w efekcie
stał się poruszającym zapisem procesu ich dorastania i konieczności podejmowania trudnych życiowych decyzji. Wolność
otwiera drogę do odpowiedzialności i dojrzałości.
(źródło: Millennium Docs Against Gravity)