TVP Kultura - Program TV na środę 14 czerwca 2023

Tym razem bohaterem "Niedzieli z..." jest polski big-beat. Nazwa big-beat mocne uderzenie zastąpiła w dekadzie lat 60. XX wieku nieakceptowaną przez komunistyczne władze nazwę rock and roll. Za ojca tego określenia uchodzi Franciszek Walicki. Nazwa big-beat, wbrew intencji jej twórcy, szybko przestała określać wyłącznie muzykę rockandrollową. Zaczęto nią określać luźno związaną z rockiem muzykę rozrywkową, zwłaszcza charakteryzującą się wyeksponowanym rytmem i prostotą melodyczną oraz harmoniczną.

Celem tego cyklu programów jest przybliżenie historii, tradycji i kultury różnych regionów Polski. Niekonwencjonalny, kulturalny przewodnik po Polsce prowadzi poeta, literaturoznawca i krytyk literacki Krzysztof Koehler.

Filmowa opowieść o życiu Fryderyka Chopina. Twórcy ekranowej biografii główny nacisk kładą na burzliwy związek
Chopina z najgłośniejszą francuską pisarką epoki romantycznej, George Sand. Ilustrację do melodramatycznej historii
stanowi muzyka genialnego kompozytora. W rytm rozbrzmiewających w tle utworów rozgrywa się wielkie widowisko
o miłości i nienawiści, zdradzie i odtrąceniu, straconych złudzeniach i nadziei.
Biografię Chopina już wcześniej przenosili na ekran filmowcy niemieccy, francuscy, amerykańscy, brytyjscy, a także
polscy. W fabularnych filmach o nim nie mogło zabraknąć ważnej postaci w jego życiu, George Sand. W niemieckim
"Nocturno der Liebe" z 1918 r. zagrał Chopina Conrad Veidt, 9 lat później we francuskim niemym filmie "La valse de l'adieu"
wystąpił Pierre Blanchard. Historię miłości polskiego kompozytora i francuskiej pisarki utrwalił na ekranie w 1945 r. reżyser
Charles Vidor. Amerykańska wersja nosiła tytuł "A Song to Remember", a w głównych rolach wystąpili: Cornel Wilde
i Merle Oberon.
Pierwszy polski film fabularny o Chopinie "Młodość Chopina" Aleksandra Forda, obejmujący jedynie lata młodzieńcze kompozytora, został nakręcony w 1952 r. z Czesławem Wołłejko w roli głównej. Polskim widzom znane są również dwa
inne filmy: brytyjska "Improwizacja" z 1991 r. z Hugh Grantem jako Chopinem, któremu partneruje Judy Davis, oraz "Błękitna
nuta" Andrzeja Żuławskiego nakręcona we Francji w tym samym roku, w której wystąpił znany polski pianista, Janusz
Olejniczak, a jako George Sand pojawiła się Marie - France Pisier.
"Chopin - pragnienie miłości" składa się jakby z trzech części. Pierwsza przedstawia Chopina w Warszawie. Wielki
patriota nienawidzi księcia Konstantego, ale ulega naciskom ojca, który prosi go, by spełniał kaprysy szaleńca i tyrana.
Młody Fryderyk posłusznie zjawia się więc na każde żądanie, by swoją muzyką koić napady szału księcia. W końcu
i ojciec się zbuntuje. Na wieść o zbliżającym się wybuchu powstania listopadowego wysyła umuzykalnionego syna do
Paryża, poświęcając posag dwóch córek.
Jest rok 1831, w mieście nad Sekwaną szaleje epidemia cholery, która zbiera śmiertelne żniwo. To wówczas na ulicy
zawalonej trupami Fryderyk po raz pierwszy zobaczy zbulwersowaną sytuacją sławną francuską pisarkę George Sand,
która również zwróci na niego uwagę.
Przez pierwsze miesiące nikt nie interesuje się młodym, zdolnym twórcą z Polski, który jest tam tylko niechcianym
artystą na emigracji. Ale już wkrótce otworzą się przed nim wszystkie drzwi Paryża. Przyjaciel Albert dzięki swoim szerokim kontaktom organizuje koncert u baronowej Rothschild. Etiudy Chopina gra sam wielki Liszt, wywołując zachwyt śmietanki towarzyskiej Paryża. Sława kompozytora rośnie, staje się on ulubieńcem salonów.
Kolejny etap w paryskim życiu Fryderyka Chopina to znajomość z George Sand, która zmienia cały jego świat.
Początkowo artysta broni się przed tą miłością, wciąż pamiętając o przysiędze złożonej w Polsce Marii, której rodzice
wahają się z przyjęciem chorowitego pretendenta do ręki córki. Ale słabe zdrowie Chopina i jego niezdecydowanie
nie przeszkadzają pisarce George Sand, nie zważa również na różnicę wieku. Targana wielkimi uczuciami i namiętnością,
jest gotowa dla niego do największych poświęceń. Chorego na gruźlicę artystę wywozi na Majorkę, gdzie ciepły klimat ma
pomóc mu w odzyskaniu sił, otacza troskliwą opieką, znosi jego egoizm, kaprysy.

W Poznaniu Franek jako korespondent wojenny zdobywa informacje o polskich liniach umocnień. Stara się też dowiedzieć od chłopców i Doroty o miejscu pobytu Czarka. Tymczasem w Podgajach Czarkowi udaje się zdobyć plan koncentracji oddziałów nieprzyjaciela pod Lesznem, a także ich dokładny stan osobowy oraz wykaz jednostek. Przypadkiem z wypowiedzi Raffela dowiaduje się, że koncentracja sił wroga nastąpi 24 maja o świcie. W stolicy Wielkopolski wrze. Trwają przygotowania do walki zbrojnej. Voraczek spotyka się z Frankiem. Informuje Felkego, że Krauze został złapany z jego meldunkiem i Kaleta zaczyna coś podejrzewać. Czarek natomiast ma już pewność: Franek jest niemieckim szpiegiem. Niestety, nie udaje się go schwytać. Na domiar złego w strzelaninie ginie Dorota - dziewczyna, o której względy Czarek z Frankiem długo rywalizowali.

"Droga krzyżowa" jest jednym z najbardziej niezwykłych i najmniej znanych obrazów Pietera Bruegla. Znajduje się w wiedeńskim Kunsthistorisches Museum i do dziś pobudza wyobraźnię historyków sztuki, artystów i zwyczajnych widzów. "Droga krzyżowa", obraz Bruegela z 1563 roku, stał się inspiracją dla filmu Lecha Majewskiego zatytułowanego "Młyn i krzyż". W realizacji filmu wzięły udział zarówno hollywoodzkie gwiazdy, jak i setki statystów. Przygotowano ponad półtora tysiąca elementów scenograficznych oraz kostiumów. Dagmara Drzazga, dziennikarka i reżyserka Telewizji Katowice, postanowiła nie tylko prześledzić proces powstawania tak niezwykłego filmu, ale przede wszystkim poznać filozofię flamandzkiego mistrza: rozszyfrować ukryte symbole oraz "spotkać się" z owymi maleńkimi figurkami z jego obrazu. "Lech Majewski. Świat według Bruegela" to opowieść o tym, że dla sztuki czas i przestrzeń nie istnieją. A ludzie - ze swoimi zaletami i przywarami - wciąż pozostają tacy sami, bez względu na to, w jakiej epoce historycznej przyszło im żyć. Film "Lech Majewski świat według Bruegela" Dagmary Drzazgi został nagrodzony Prix Italia dla najlepszego filmu dokumentalnego w konkursie 62. edycji prestiżowego festiwalu produkcji telewizyjnej Prix Italia w Turynie. Jest to trzecia w historii imprezy i pierwsza dla filmu o sztuce tak wielka nagroda dla filmu z Polski. UWAGA!

Film o Romanie Cieślewiczu, znanym polskim artyście od lat
mieszkającym w Paryżu. Jego sylwetka jest widziana oczami osób,
których życie splatało się z życiem i twórczością artysty.

Po emocjach związanych z egzaminami wstępnymi na wydział pedagogiki Katarzyna Solska wraca do rodzinnej wsi. I tu czeka ją niespodzianka - rodzina bez jej wiedzy rozpoczęła przygotowania do zaręczyn dziewczyny z bogatym sąsiadem Kolasą. Kasia wpada w rozpacz, próbuje się sprzeciwić decyzji rodziców, ale zostaje zamknięta w swoim pokoju. W dniu wizyty narzeczonego ucieka przez okno i z poczty dzwoni na uczelnię. Otrzymuje mylną informację i jest przekonana, że nie została przyjęta na studia. Zrezygnowana wraca więc do domu i zgadza się na ślub. Tymczasem w przeddzień wesela listonosz przynosi zawiadomienie o przyjęciu na uniwersytet. O świcie następnego dnia Kasia wsiada w pociąg i odjeżdża do stolicy. Akademik jest jeszcze zamknięty, więc dziewczyna nie ma gdzie się podziać. Przypadkowo spotyka babcię poszukującą opiekunki do swojego co nieco rozwydrzonego wnuczka. I tak Kasia trafia do domu docenta Wolańskiego. Z czasem okazuje się, że bardzo dobrze radzi sobie z upiornym Piotrusiem. Zbieg okoliczności sprawia, że żona docenta posądza go o romans z Kasią. Dziewczyna czym prędzej chce opuścić dom Wolańskich, ale nie dopuszcza do tego Piotruś. W końcu rozpoczynają się zajęcia na uczelni i Kasia wyprowadza się. Okazuje się, że Wolańska zupełnie nie radzi sobie z prowadzeniem domu, a Piotruś zamęcza domowników, tęskniąc za swą opiekunką. Rad nie rad, docent Wolański udaje się na poszukiwania dziewczyny. A odnajduje ją w tłumie studentów na swoim wykładzie.
Scenariusz film napisany został przez Romana Załuskiego wspólnie z Iloną Łepkowską, współautorką scenariusza filmu "Och, Karol", seriali "M jak miłość", czy "Na dobre i na zła". Roman Załuski jest absolwentem PWSTTviF w Łodzi. Jako realizator filmów fabularnych zadebiutował w roku 1970 filmem "Dom". Jego kolejne realizacje to m.in. "Kardiogram", "Anatomia miłości", "Jeśli się odnajdziemy", "Och, Karol", "Głód serca". Zajmuje się również reżyserią teatralną, sporadycznie występuje też jako aktor.

Reportaż Anny Zakrzewskiej poświęcony Małgorzacie Mirdze - Tas. Filmowy zapis procesu powstawania monumentalnej pracy Przeczarowując świat
Małgorzaty Mirgi - Tas do Pawilonu Polskiego, a także uchwycenie celebracji ważnego momentu, kiedy to po raz pierwszy w 120 - letniej historii
weneckiego Biennale, najbardziej prestiżowej imprezy w świecie sztuki, romska artystka prezentuje swoje dzieła w pawilonie narodowym. Wystawa Przeczarowując świat Małgorzaty Mirgi - Tas to manifest artystki na temat romskiej tożsamości i sztuki, która czerpie inspiracje z renesansowych,
astrologicznych fresków z Palazzo Schifanoia w Ferrarze. Pawilon Polski w Wenecji zamienił się w pałac obrazów, wypełniła go instalacja z dwunastu wielkoformatowych tkanin, odpowiadająca dwunastu miesiącom kalendarza.

Cykl programów poświęconych kradzieżom dzieł sztuki.
Hans Holbein młodszy "Portret Johanna Schwarzwaldta" (1543). Najmniejsze, pięciocentymetrowe dzieło ulubionego
malarza króla Henryka VIII. W 1941 roku miniatura znalazła się w wykazie niemieckich narodowych dóbr kultury.
Trafiła do rejestru wraz z tym, co było na tym terenie najcenniejsze. Na liście znalazły się: tryptyk "Sąd Ostateczny"
Hansa Memlinga i rzeźba "Pięknej Madonny" z Bazyliki Mariackij w Gdańsku.

Reżyser po raz kolejny porzuca projekt nakręcenia musicalu, uważając, że jego obowiązkiem jest realizacja dokumentu o bieżącej kampanii wyborczej. W tym samym czasie oczekuje przyjścia na świat pierwszego dziecka.

Filip od lat próbuje nakłonić matkę do opowiedzenia o swoim dzieciństwie. Uratowana z warszawskiego getta,
a następnie do końca wojny ukrywana na wsi, zawsze utrzymywała tę część swojego życia w tajemnicy. Przygotowuje
zgłoszenie - formularz, aby rodzina, która ją uratowała, została uznana za "Sprawiedliwych wśród Narodów Świata".
I ten tytułowy "formularz" "uwalnia, fale wspomnień o okrutnych czasach wojny. Wspomnienia i poszukiwanie prawdy,
które mają ich doprowadzić do Polski, do której zbliżają się po śladach jej przeszłości.

Cykl Jazz. PL, organizowany przez radiową Dwójkę, stanowi najbogatszą ofertę koncertową w Polsce skierowaną do miłośników muzyki jazzowej.
W audycjach usłyszeć można legendarnych artystów, którzy pisali historię tego gatunku w Polsce, a także największe gwiazdy współczesnej sceny
jazzowej i przedstawiciele młodego pokolenia jazzmanów będących u progu wielkiej kariery. Koncerty ukazują szerokie spektrum jazzu otwartego
na wolną improwizację, elementy muzyki miejskiej, nawiązania do klasyki czy muzyki ludowej. To bezprecedensowe wydarzenie, w ramach którego
20 - osobowa orkiestra zaprezentowała dawne kompozycje Studia Jazzowego Polskiego Radia - legendarnego zespołu założonego w 1968 roku
i działającego pod dyrekcją Jana "Ptaszyna" Wróblewskiego. W przeszłości wśród największych gwiazd tej orkiestry byli m.in. Tomasz Stańko,
Zbigniew Seifert, Zbigniew Namysłowski, Wojciech Karolak czy Włodzimierz Nahorny. Także ci artyści tworzyli autorskie kompozycje specjalnie
na skład Studia Jazzowego. Współczesną odsłonę Studia Jazzowego Polskiego Radia prowadził Nikola Kołodziejczyk, a wśród członków orkiestry
pojawili się m.in. Henryk Miśkiewicz, Maciej Obara, Tomasz Dąbrowski czy Piotr Damasiewicz.

Mieszkający w Paryżu 24-letni David jest bardzo blisko związany ze swoją siostrą Sandrine oraz jej córką. Młoda kobieta samotnie wychowuje 7-letnią Amandę, w czym brat bardzo jej pomaga. Sandrine jest nauczycielką angielskiego, a David pracuje dorywczo jako ogrodnik. W jego życiu pojawia się Lena, nauczycielka muzyki, koleżanka siostry. Pewnego razu Sandrine idzie z nią i przyjaciółmi do parku, gdzie akurat dochodzi do ataku terrorystycznego. Ona ginie, a Lena zostaje ranna. David przejmuje opiekę nad osieroconą siostrzenicą. I choć pomaga mu ciotka Maud, wciąż ma wątpliwości, czy podoła wszystkim obowiązkom. Rozważa nawet oddanie Amandy do domu dziecka. Ale dziewczynka bardzo przywiązuje się do niego. Razem wyjeżdżają do Londynu, gdzie mieszka matka Davida, z którą od dawna nie utrzymywał kontaktów. Ta podróż jeszcze bardziej zbliża ich do siebie. Teraz David poważnie zastanawia się nad adoptowaniem dziecka.
(AMANDA)

Sytuacji kobiety we współczesnym społeczeństwie Agnieszka Holland poświęciła już swoje
dwa wcześniejsze filmy telewizyjne: "Niedzielne dzieci" (1976) i "Coś za coś". Pierwszy to historia
małżeństwa, które za wszelką cenę pragnie mieć dziecko, oraz młodej dziewczyny - matki, która
powoli dojrzewa do macierzyństwa. Bohaterką drugiego filmu była czterdziestoletnia pracownica
naukowa, dla której celem nadrzędnym była kariera. Spotkanie z niedoszłą samobójczynią budzi
w niej uśpione dotąd pragnienie macierzyństwa i refleksje nad własnym życiem.
Irena, tytułowa kobieta samotna, jest niemłodą już listonoszką pracującą w jednej z dzielnic
Wrocławia. Boryka się z tak wieloma przeciwnościami losu, iż wydaje się, że jest to ciężar nie
do udźwignięcia przez jedną osobę. Tragiczne warunki mieszkaniowe, nieludzki sąsiad, który
chce zająć jej mieszkanie, mordercze dojazdy do pracy i świadomość, że pozostawia w domu
na cały dzień małego synka. W pracy sytuacja nie jest wcale lepsza; bezduszny szef i koleżanki,
które chcą przejąć jej atrakcyjny rejon doręczycielski. Spadek po ciotce, na który Irena bardzo
liczyła, trafia w ręce sąsiadek zmarłej. Ale najgorsza jest samotność, na którą jest skazana jako
kobieta wychowująca nieślubne dziecko.
W pewnym momencie między nią a kalekim rencistą rodzi się powoli uczucie. Oboje są życiowymi
rozbitkami, ofiarami społecznej znieczulicy, rozpaczliwie pragnącymi odrobiny uczucia. Jednak
finał tej - jak się wydaje Irenie - miłości, jest tragiczny.


Dramat psychologiczno - obyczajowy, 93 min, Polska 1981
Reżyseria: Agnieszka Holland
Scenariusz: Agnieszka Holland, Maciej Karpiński
Zdjęcia: Jacek Petrycki
Muzyka: Jan Kanty Pawluśkiewicz
Aktorzy: Maria Chwalibóg, Bogusław Linda, Krzysztof Zaleski, Sława Kwaśniewska, Jerzy Trela,
Paweł Witczak i inni