TVP Nauka - Program TV na środę 13 grudnia 2023

Transmisja ze Sztokholmu, gdzie tradycyjnie na początku października ogłaszane są nominacje do Nagród Nobla. 3 października poznamy nagrodzonego w kategorii Fizyka. Tylko w TVP Nauka pełna transmisja z wydarzenia oraz komentarze ekspertów specjalizujących się w tej dziedzinie naukowej. Nagrody w dziedzinie fizyki przyznaje Królewska Szwedzka Akademia Nauk. Czym jest Nagroda Nobla? Czy wśród noblistów byli Polacy? Jakie znaczenie mają naukowe odkrycia dla naszej życiowej codzienności? O tym wszystkim w TVP Nauka.

Mury Inków stoją nienaruszone do naszych czasów, pomimo trzęsień ziemi i upływu wieków. Inkaskie konstrukcje zadziwiają współczesnych inżynierów budownictwa, do dziś nie wiemy, jak je zbudowano. Mury wykonane z idealnie dopasowanych kamieni i wielkich brył skalnych zostały wzniesione przez cywilizację, która nie znała koła, żelaza ani zwierząt pociągowych.

Magazyn medyczny skierowany do kobiet, omawiający najczęstsze schorzenia oraz leczenie i diagnostykę medyczną. Endometrioza nazywana jest chorobą bólu. Wielkiego bólu, którzy przykuwa do łóżka i odbiera kobietom chęć do życia. Endometrioza to występowanie komórek endometrium poza wnętrzem macicy. W Polsce choruje na nią co dziesiąta kobieta. Dotyka ponad połowy pacjentek leczonych z powodu bezpłodności, utrudnia normalne, codzienne funkcjonowanie. Zagraża życiu i zdrowiu. W tym odcinku "Rytmów zdrowia" o leczeniu endometriozy i skomplikowanych operacjach chirurgicznych.

Przez tysiące lat neandertalczycy przemierzali ziemię, ale w mgnieniu oka zniknęli z historii. Neandertalczyk jest jedną z najbardziej zaskakujących tajemnic w historii ludzkości. Ale nowe informacje mogą rozwiązać tę zagadkę. Naukowcy uważają, że neandertalczyk uległ zagładzie, gdy 39 tysięcy lat temu wybuchł wulkan. Zespół naukowców bada tę teorię wulkanicznej anihilacji. A jeśli wybuch wulkanu oznaczał koniec dla neandertalczyków, może w przyszłości erupcja spowoduje zagładę ludzkości.

Seria "Po dwóch stronach lustra wody" zabiera widza w podróż na dwa krańce Oceanu Spokojnego. Z jednej strony archipelag Komodo, w którym na lądzie niepodzielnie królują słynne smoki, a pod powierzchnią wody silne prądy omiatają usiane życiem rafy koralowe. Indonezja to także kraina niszczycielskich wulkanów, których erupcje niejednokrotnie naruszały porządek świata. Po drugiej stronie oceanu znajduje się, gęsto porośnięta lasem deszczowym, Kostaryka. Plaże obmywane są wodami zatoki, której nazwa pochodzi od nazwiska legendarnego, angielskiego korsarza Francisa Drake'a. Wody te zamieszkałe są przez niezliczone formy życia, które mogą być zarówno piękne, jak i niebezpieczne. Serial nie tylko odkrywa przed widzem tajemnice świata dzikiej przyrody, ale także buduje ludzką świadomość w kontekście wspólnej egzystencji wszystkiego, co żyje na Niebieskiej Planecie. "Po dwóch stronach lustra wody" to niezwykła wyprawa przez dwa światy, która prowadzi do pytania o miejsce człowieka za Ziemi. Seria składa się z 10 epizodów czterdziestopięciominutowych, a reżyserem jest Andrzej Misiuk autor wielu podwodnych produkcji dokumentalnych. Narratorem filmu jest magiczny głos Krystyny Czubówny.

Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz - odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury.

Poznajcie panią Lidię, której gestom i energii konie poddają się jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Pod jej opiekę, jako pirat drogowy, trafiła klacz Infiniti, która wraz z innym koniem spowodowała wypadek, wybiegając na trasę S8.
Przypominamy projekt z zakresu ochrony środowiska, Łowca Obcych, którego celem jest lokalizowanie i obejmowanie monitoringiem roślin i zwierząt akwariowych, przenoszonych do polskich wód. Czyli tych, które mogą stanowić zagrożenie dla naturalnego ekosystemu. Dzisiaj czas na żółwie.
W kąciku adopcyjnym czekają na Was psiaki ze schroniska w Celestynowie: Łysek i Jasper.

Mury Inków stoją nienaruszone do naszych czasów, pomimo trzęsień ziemi i upływu wieków. Inkaskie konstrukcje zadziwiają współczesnych inżynierów budownictwa, do dziś nie wiemy, jak je zbudowano. Mury wykonane z idealnie dopasowanych kamieni i wielkich brył skalnych zostały wzniesione przez cywilizację, która nie znała koła, żelaza ani zwierząt pociągowych.

Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie.

Magazyn medyczny skierowany do kobiet, omawiający najczęstsze schorzenia oraz leczenie i diagnostykę medyczną. Endometrioza nazywana jest chorobą bólu. Wielkiego bólu, którzy przykuwa do łóżka i odbiera kobietom chęć do życia. Endometrioza to występowanie komórek endometrium poza wnętrzem macicy. W Polsce choruje na nią co dziesiąta kobieta. Dotyka ponad połowy pacjentek leczonych z powodu bezpłodności, utrudnia normalne, codzienne funkcjonowanie. Zagraża życiu i zdrowiu. W tym odcinku "Rytmów zdrowia" o leczeniu endometriozy i skomplikowanych operacjach chirurgicznych.

Przez tysiące lat neandertalczycy przemierzali ziemię, ale w mgnieniu oka zniknęli z historii. Neandertalczyk jest jedną z najbardziej zaskakujących tajemnic w historii ludzkości. Ale nowe informacje mogą rozwiązać tę zagadkę. Naukowcy uważają, że neandertalczyk uległ zagładzie, gdy 39 tysięcy lat temu wybuchł wulkan. Zespół naukowców bada tę teorię wulkanicznej anihilacji. A jeśli wybuch wulkanu oznaczał koniec dla neandertalczyków, może w przyszłości erupcja spowoduje zagładę ludzkości.

Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat.

Seria "Po dwóch stronach lustra wody" zabiera widza w podróż na dwa krańce Oceanu Spokojnego. Z jednej strony archipelag Komodo, w którym na lądzie niepodzielnie królują słynne smoki, a pod powierzchnią wody silne prądy omiatają usiane życiem rafy koralowe. Indonezja to także kraina niszczycielskich wulkanów, których erupcje niejednokrotnie naruszały porządek świata. Po drugiej stronie oceanu znajduje się, gęsto porośnięta lasem deszczowym, Kostaryka. Plaże obmywane są wodami zatoki, której nazwa pochodzi od nazwiska legendarnego, angielskiego korsarza Francisa Drake'a. Wody te zamieszkałe są przez niezliczone formy życia, które mogą być zarówno piękne, jak i niebezpieczne. Serial nie tylko odkrywa przed widzem tajemnice świata dzikiej przyrody, ale także buduje ludzką świadomość w kontekście wspólnej egzystencji wszystkiego, co żyje na Niebieskiej Planecie. "Po dwóch stronach lustra wody" to niezwykła wyprawa przez dwa światy, która prowadzi do pytania o miejsce człowieka za Ziemi. Seria składa się z 10 epizodów czterdziestopięciominutowych, a reżyserem jest Andrzej Misiuk autor wielu podwodnych produkcji dokumentalnych. Narratorem filmu jest magiczny głos Krystyny Czubówny.

Na obraz różnorodności przyrody wpływają nie tylko gatunki zagrożone, ale i te, które przeżywają swoisty renesans. Wydra, która jeszcze w latach 70. ubiegłego stulecia uchodziła za gatunek zagrożony wymarciem, a która np. w krajach Europy Zachodniej pod względem liczebnym nadal ma się kiepsko, w Polsce przeżywa właśnie renesans. To po części efekt ochrony i istnienia wielu stawów rybnych i miejsc zarybianych. Ale także efekt większej czystości wód, której wydra jest wskaźnikiem, a często wręcz najlepszym świadectwem. Miejsce akcji tego odcinka cyklu to rzeka Narew i rozlewiska Biebrzy. W filmie wystąpi badacz wydr, dr Jerzy Romanowski.

Czy zastanawialiście się kiedyś nad adopcją zwierzątka laboratoryjnego? Szczurka, myszy, królika czy świnki morskiej? Jeżeli myślicie o tym, a macie wątpliwości, ten odcinek jest dla Was! Nie należy bać się adopcji zwierząt laboratoryjnych, szczególnie za pośrednictwem sprawdzonych fundacji.
Odwiedziliśmy takie miejsce w Zbiersku, gdzie żyją stare psy, które mają za sobą od kilku do kilkunastu lat pobytu w schroniskach i nie dostały szansy na dom. Stare, chore, niepotrzebne trafiły do Psierocińca. I tu zaczęła się zupełnie inna bajka. Przed domem rozłożono wiele dywanów. Dlaczego? Żeby staruszkom było łatwiej się poruszać i żeby nie raniły sobie łap o przypadkowe kamienie.

Wojciech Cejrowski - podróżnik, fotograf, pisarz, publicysta, członek rzeczywisty Królewskiego Towarzystwa Geograficznego w Londynie. Łączy pasję zwiedzania świata i docierania do najbardziej egzotycznych zakątków z niezwykłym zmysłem obserwacyjnym oraz poczuciem humoru. Każdy program to filmowa gawęda pełna dygresji i żartów, urozmaicona rozmowami z miejscową ludnością, prezentacją kultury ludowej i ciekawostek.
Po konkwiście w Peru pojawili się katoliccy misjonarze. Zaczęto wznosić pierwsze kościoły. Budulec był na miejscu, ale skąd wziąć obrazy na ściany świątyń? Z Europy przypływały pojedyncze sztuki, a potem kopiowano je taśmowo. Tak powstała kuskeńska szkoła malarstwa. Funkcjonuje do dziś. Wojciech Cejrowski zabiera widzów do kilku pracowni, pokazuje, jak powstają obrazy i objaśnia, jak je postarzyć, aby wyglądały identycznie jak oryginał liczący 500 lat.

Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie.

W odcinku poznajemy pierwsze przypadki zachorowań, drogi przemieszczania się wirusa, moment zdefiniowania przez WHO Sars-CoV-2 i choroby Covid-19 i przypominamy, jakie działania sanitarne zostały podjęte na świecie owładniętym pandemią.
"Dorwać wirusa" - cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS-CoV-2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk.

Magazyn astronomiczny.

Świat przyrody rozwija się od milionów lat i nie wydaje się, aby miał przestać. Dzięki ewolucji, zwierzęta, rośliny oraz bakterie wypracowały szereg mechanizmów obronnych i wzmacniających, które pozwalają im przetrwać w wymagających warunkach środowiska. Naukowcy przekonują, że organizmy te są znacznie lepszymi inżynierami od ludzi. Potrafią stworzyć schronienie z obfitych zasobów, zużywając minimum energii i nie zanieczyszczając przy tym środowiska. W tym odcinku Kalina Raskin spotka się z ekspertami, którzy na co dzień czerpią inspirację z natury w celu tworzenia odpornych i wytrzymałych konstrukcji przyszłości. W programie zostanie wyjaśnione, jak jeż, pająk, dzięcioł, homar, humbak oraz wąż mogą inspirować naukowców do projektowaniu innowacyjnych rozwiązań.

Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat.

Seria "Po dwóch stronach lustra wody" zabiera widza w podróż na dwa krańce Oceanu Spokojnego. Z jednej strony archipelag Komodo, w którym na lądzie niepodzielnie królują słynne smoki, a pod powierzchnią wody silne prądy omiatają usiane życiem rafy koralowe. Indonezja to także kraina niszczycielskich wulkanów, których erupcje niejednokrotnie naruszały porządek świata. Po drugiej stronie oceanu znajduje się, gęsto porośnięta lasem deszczowym, Kostaryka. Plaże obmywane są wodami zatoki, której nazwa pochodzi od nazwiska legendarnego, angielskiego korsarza Francisa Drake'a. Wody te zamieszkałe są przez niezliczone formy życia, które mogą być zarówno piękne, jak i niebezpieczne. Serial nie tylko odkrywa przed widzem tajemnice świata dzikiej przyrody, ale także buduje ludzką świadomość w kontekście wspólnej egzystencji wszystkiego, co żyje na Niebieskiej Planecie. "Po dwóch stronach lustra wody" to niezwykła wyprawa przez dwa światy, która prowadzi do pytania o miejsce człowieka za Ziemi. Seria składa się z 10 epizodów czterdziestopięciominutowych, a reżyserem jest Andrzej Misiuk autor wielu podwodnych produkcji dokumentalnych. Narratorem filmu jest magiczny głos Krystyny Czubówny.

Na obraz różnorodności przyrody wpływają nie tylko gatunki zagrożone, ale i te, które przeżywają swoisty renesans. Wydra, która jeszcze w latach 70. ubiegłego stulecia uchodziła za gatunek zagrożony wymarciem, a która np. w krajach Europy Zachodniej pod względem liczebnym nadal ma się kiepsko, w Polsce przeżywa właśnie renesans. To po części efekt ochrony i istnienia wielu stawów rybnych i miejsc zarybianych. Ale także efekt większej czystości wód, której wydra jest wskaźnikiem, a często wręcz najlepszym świadectwem. Miejsce akcji tego odcinka cyklu to rzeka Narew i rozlewiska Biebrzy. W filmie wystąpi badacz wydr, dr Jerzy Romanowski.

Poznajcie panią Lidię, której gestom i energii konie poddają się jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Pod jej opiekę, jako pirat drogowy, trafiła klacz Infiniti, która wraz z innym koniem spowodowała wypadek, wybiegając na trasę S8.
Przypominamy projekt z zakresu ochrony środowiska, Łowca Obcych, którego celem jest lokalizowanie i obejmowanie monitoringiem roślin i zwierząt akwariowych, przenoszonych do polskich wód. Czyli tych, które mogą stanowić zagrożenie dla naturalnego ekosystemu. Dzisiaj czas na żółwie.
W kąciku adopcyjnym czekają na Was psiaki ze schroniska w Celestynowie: Łysek i Jasper.

Mury Inków stoją nienaruszone do naszych czasów, pomimo trzęsień ziemi i upływu wieków. Inkaskie konstrukcje zadziwiają współczesnych inżynierów budownictwa, do dziś nie wiemy, jak je zbudowano. Mury wykonane z idealnie dopasowanych kamieni i wielkich brył skalnych zostały wzniesione przez cywilizację, która nie znała koła, żelaza ani zwierząt pociągowych.

W odcinku poznajemy pierwsze przypadki zachorowań, drogi przemieszczania się wirusa, moment zdefiniowania przez WHO Sars-CoV-2 i choroby Covid-19 i przypominamy, jakie działania sanitarne zostały podjęte na świecie owładniętym pandemią.
"Dorwać wirusa" - cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS-CoV-2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk.

Magazyn astronomiczny.