TVP Nauka - Program TV na wtorek 05 grudnia 2023

TVP Nauka zaprasza do śledzenia na żywo nocy spadających gwiazd z pięknego, rozgwieżdżonego nieba Mikołaja Kopernika w obserwatorium astronomicznym w Truszczynach. Robert Szaj, dyrektor TVP Nauka, oraz Anna Kwiatkowska wraz z ekspertami objaśnią widzom pasjonujące zjawiska, które zaobserwować można w sierpniową noc na niebie. Prof. Mariusz Figurski, specjalnie dla widzów TVP Nauka, przygotuje numeryczną prognozę pogody, dzięki której na mapie Polski łatwo będzie odnaleźć miejsca, w których panują najdogodniejsze warunki do obserwacji Perseidów. Prof. Andrzej Niedzielski z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, odkrywca planet poza Układem Słonecznym, przybliży widzom nierozwikłane zagadki odległych planet krążących wokół innych gwiazd i pasjonujące wyzwania czekające na naukowców badających Kosmos. Gościem w Truszczynach będzie także Magdalena Pilska-Piotrowska z Obserwatorium Astronomicznego w Olsztynie, która pokaże meteoryty, które dotarły na Ziemię z różnych części naszego Układu Słonecznego. O najnowszych odkryciach naukowych, które są m.in. wynikiem pracy najnowszego kosmicznego teleskopu, opowie dr hab. Maciej Mikołajewski. Michał Juszczakiewicz, znawca życia Mikołaja Kopernika, zaprezentuje nieznane powszechnie fakty z życia astronoma.

24 lutego 2022 roku, czyli dzień, w którym Rosja napadła na Ukrainę, zmienił historię na zawsze. Hipokrates mawiał: "Chcesz być chirurgiem, idź na wojnę". Medycyna i wojna zawsze szły pod rękę. To doskonale wie neurochirurg z Olsztyna, dr Łukasz Grabarczyk, który operował w wojennych warunkach w Ukrainie. Angażuje się też w pomoc wschodnim sąsiadom, między innymi w pozyskiwaniu sprzętu do ratowania rannych.

Co by się stało, gdyby gwiazdę o masie Słońca ścisnąć do rozmiarów Ziemi? Odpowiedzią są białe karły. To pozostałości po ewolucji gwiazd podobnych do naszej własnej. W tym programie pokażemy, co wiadomo na temat tych niezwykłych obiektów.

Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. Seria zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy.
W tym odcinku - Alfred Nobel. Był chemikiem, który miał obsesję na punkcie materiałów wybuchowych. Wynalazł dynamit, materiał wybuchowy o niesamowitej sile niszczenia. Dynamit umożliwił prace inżynieryjne i eksplorację w kopalniach na skalę wcześniej uważaną za niemożliwą, był także używany jako potężna broń w działaniach wojennych. Nobel nie miał żadnych oporów przed przekształceniem swojego wynalazku w broń. Podróżował nawet po świecie, aby sprzedawać dynamit i zbił na tym ogromną fortunę. Jaka była ostatnia wola i testament, który pozostawił światu? W tym odcinku odkrywamy tajemnicę Alfreda Nobla, króla dynamitu.

Teleturniej oparty na oryginalnym formacie TVP, dedykowany wyłącznie wiedzy naukowej, znakomite połączenie emocji i zabawy z edukacją i misją popularyzacji nauki. Każdy odcinek to jeden temat i jeden zwycięzca, ten, który zna najlepsze odpowiedzi na pytania przygotowywane przez ekspertów, dziennikarzy i konkurentów. Teleturniej, w którym liczy się wyłącznie wiedza. Dla zawodników to rywalizacja, dla widzów pełna emocji przygoda z zagadkami i tajemnicami nauki. Na zwycięzcę teleturnieju czeka tytuł Giganta Nauki i nagroda 20 tys. PLN. Teleturniej składa się z 3 rund i finału wieńczącego dzieło. Zasady poszczególnych rund różnią się od siebie, punkty poszczególnych rund sumują się.
Energia jest początkiem wszystkiego. To ona napędza ludzkość każdego dnia, w kierunku jutra i zmian na lepsze. Naukowcy wciąż szukają nowych sposobów, by pozyskiwać ją mądrzej i wydajniej. Ogień, woda, ziemia i powietrze - te 4 żywioły od zawsze nas fascynowały, a ich siła budziła respekt. Dziś dzięki nowoczesnej technologii możemy z niej korzystać. Energia odnawialna to energia przyszłości, szansa dla przyszłych pokoleń, ale też temat, w którym wiedzą będą mogli się wykazać uczestnicy tego odcinka teleturnieju "Giganci nauki".

Radek Brzózka opowiada i pokazuje, jakie wyzwania stoją przed przyszłością naszej planety. Co jest dla niej zagrożeniem, a co szansą? W odcinku poświęconym energii jądrowej pokazujemy, dlaczego jej produkcja jest i będzie ważna w przyszłości. Jak wyglądała droga do poznania atomu i badania nad jego podziałem? Skąd reakcja łańcuchowa przy jego rozszczepieniu? Jak można ją wykorzystać? W programie odpowiadamy na trudne pytania i obalamy mity. Skąd tyle obaw o wykorzystanie energii jądrowej? Czy jest ona bezpieczna? Jak działa elektrownia atomowa? Jakie reaktory mogą pomóc medycynie? Trudną tematykę naukową autor pokazuje w prostych eksperymentach i czytelnych grafikach. Odwiedzamy takie miejsca jak niedokończona budowa elektrowni jądrowej w Żarnowcu, Instytut Fizyki Jądrowej w Krakowie oraz podwarszawski Świerk, gdzie znajduje się jedyny czynny reaktor jądrowy w Polsce.
Radek Brzózka, pasjonat nauki i techniki, znany widzom TVP m.in. z programu "Jak to działa?". Specjalnie dla TVP Nauka przygotował serię "Jak to działa - Ekologia", w której przybliża widzom naukowe rozwiązania służące ochronie naszej planety, bezpieczeństwu i komfortowi naszego życia.

Puchaty Patrol - tak nazywa się miejsce, w którym szynszyle są najważniejsze. Jest otwarte dla każdego, kto się nimi interesuje. Czy wiecie, że szynszyle, które nie jedzą przez dwa dni, mogą po prostu nie przeżyć? Te wdzięczne puchate kuleczki wymagają codziennych, niemal rutynowych zabiegów, aby cieszyć swoich właścicieli.
Odwiedziliśmy też schronisko "Tara" w Piskorzynie. To pierwsze tego typu miejsce w Polsce, założone 26 lat temu. Rezyduje tu kilkaset zwierząt, a przede wszystkim koni. Tutaj, uratowane najczęściej przed rzeźnią, zaopiekowane z ogromną miłością założycielki "Tary" - Scarlett Szyłogalis - dożywają swych dni.

Wojciech Cejrowski opowiada o różnorodnych zastosowaniach drewna. Miejscem, w którym pozyskuje się szlachetne gatunki drewna, jest las równikowy w Kongo. Po krótkim wyjaśnieniu znaczenia tego ekosystemu w gospodarce tlenowej naszej planety autor wyrusza w teren z ekipą poszukiwaczy. Drzewa cennych gatunków są opisywane i lokalizowane za pomocą systemu GPS. Zazwyczaj wycina się nie więcej niż jedno drzewo na 1 hektar lasu. Rany w środowisku naturalnym po takim zabiegu zabliźniają się w ciągu kilku miesięcy, włącznie ze zrywką, czyli drogą, którą wywieziono pień. Drewno trafia do tartaku.

Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie.

24 lutego 2022 roku, czyli dzień, w którym Rosja napadła na Ukrainę, zmienił historię na zawsze. Hipokrates mawiał: "Chcesz być chirurgiem, idź na wojnę". Medycyna i wojna zawsze szły pod rękę. To doskonale wie neurochirurg z Olsztyna, dr Łukasz Grabarczyk, który operował w wojennych warunkach w Ukrainie. Angażuje się też w pomoc wschodnim sąsiadom, między innymi w pozyskiwaniu sprzętu do ratowania rannych.

Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. Seria zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy.
W tym odcinku - Alfred Nobel. Był chemikiem, który miał obsesję na punkcie materiałów wybuchowych. Wynalazł dynamit, materiał wybuchowy o niesamowitej sile niszczenia. Dynamit umożliwił prace inżynieryjne i eksplorację w kopalniach na skalę wcześniej uważaną za niemożliwą, był także używany jako potężna broń w działaniach wojennych. Nobel nie miał żadnych oporów przed przekształceniem swojego wynalazku w broń. Podróżował nawet po świecie, aby sprzedawać dynamit i zbił na tym ogromną fortunę. Jaka była ostatnia wola i testament, który pozostawił światu? W tym odcinku odkrywamy tajemnicę Alfreda Nobla, króla dynamitu.

Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat.

Teleturniej oparty na oryginalnym formacie TVP, dedykowany wyłącznie wiedzy naukowej, znakomite połączenie emocji i zabawy z edukacją i misją popularyzacji nauki. Każdy odcinek to jeden temat i jeden zwycięzca, ten, który zna najlepsze odpowiedzi na pytania przygotowywane przez ekspertów, dziennikarzy i konkurentów. Teleturniej, w którym liczy się wyłącznie wiedza. Dla zawodników to rywalizacja, dla widzów pełna emocji przygoda z zagadkami i tajemnicami nauki. Na zwycięzcę teleturnieju czeka tytuł Giganta Nauki i nagroda 20 tys. PLN. Teleturniej składa się z 3 rund i finału wieńczącego dzieło. Zasady poszczególnych rund różnią się od siebie, punkty poszczególnych rund sumują się.
Waga około 1, 5 kilograma. Moc 25 watów. System gotowy przyjąć 70 tysięcy informacji każdego dnia z prędkością 100 megabajtów na sekundę. Do tego w zasadzie nieograniczona pamięć masowa i możliwości operacyjne 30 razy większe od najszybszego komputera na świecie. To imponujące. Ale tego produktu nie można znaleźć w żadnym sklepie. W dodatku każdy z nas jest jego posiadaczem. To ludzki mózg ma takie możliwości. Wciąż zadziwia i nadal skrywa tajemnice. W tym odcinku teleturnieju spróbujemy lepiej go poznać.

Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz - odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury.

We Wrocławiu odwiedziliśmy nietypowe, ornitologiczne pogotowie dla gołębi "Gruszętnik". Jego twórca podzielił się z nami wieloma ciekawymi informacjami o tych ptakach, które bardzo często spotykamy w miastach. Czy wiecie, że gołębie potrafią reagować na swoje imię i bywają zazdrosne?
Zrozpaczeni właściciele zaginionych zwierząt często nie wiedzą, jak rozpocząć poszukiwania. W Warszawie działa Fundacja Trop, która pomaga w odnajdywaniu zagubionych psów, a bezdomne czy porzucone oddaje do zaprzyjaźnionych fundacji, schronisk i domów tymczasowych.

Autor szuka w tartaku zakupionego przez siebie pnia. Jesteśmy świadkami całego procesu obróbki drewna - okorowywania, cięcia na deski i znaczenia. Podglądamy też przy pracy cieśli ostrzących olbrzymie piły. Dotykamy pnia drzewa mahoniowego, szczególnie cennego i rzadkiego. Autor opowiada, jak rośnie drzewo i które jego fragmenty są najstarsze. W tym czasie wybrany pień zostaje przygotowany do transportu. Portem docelowym jest Szczecin.

Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie.

Magazyn medyczny skierowany do kobiet, omawiający najczęstsze schorzenia oraz leczenie i diagnostykę medyczną.
Jeżeli wada wzroku jest zbyt duża bądź budowa rogówki nie pozwala na jej usunięcie klasycznymi metodami operacyjnymi, to rozwiązaniem mogą okazać się soczewki kolamerowe. W tym odcinku o jednej z najnowocześniejszych metod leczenia wad wzroku, jaką jest operacja implantacji soczewek fakijnych.

Kosmiczne cząstki pędzące z ogromną prędkością, bombardujące atmosferę naszej planety. Właśnie tak wygląda promieniowanie kosmiczne. Naukowcy na całym świecie budują aparaturę do badań tego zjawiska. W tym programie pokażemy niezwykły projekt polskich badaczy, który sprawia, że każdy może się włączyć w obserwacje promieniowania kosmicznego.

250 milionów lat temu miało miejsce wydarzenie, które zniszczyło ponad 90% gatunków na Ziemi. Było to największe masowe wymieranie, jakiego kiedykolwiek zaznała nasza planeta, określane również jako granica permsko - triasowa. Nowe badania wskazują winę w nieoczekiwanym kierunku superkontynent. Przed tym Wielkim Wymieraniem kontynenty połączyły się, tworząc jeden gigantyczny ląd, całkowicie zmieniając ziemskie pole magnetyczne. Dotarło na Ziemię dużo więcej promieni kosmicznych, powodując globalne ochłodzenie, tzw. pióropuszową zimę. Ten dokument śledzi badania wulkanu w etiopskim Great Rift Valley oraz nowatorskie badania wykopaliskowe w Omanie. Dochodzenie rozpoczyna się we wnętrzu Ziemi i prowadzi nas w najdalsze zakątki kosmosu.

Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat.

Transmisja ze Sztokholmu, gdzie tradycyjnie na początku października ogłaszane są nominacje do Nagród Nobla. 2 października poznamy nagrodzonego w kategorii Fizjologia lub Medycyna. Tylko w TVP Nauka pełna transmisja z wydarzenia oraz komentarze ekspertów specjalizujących się w tej dziedzinie naukowej. Nagrody w dziedzinie Fizjologii lub Medycyny przyznaje Komitet Noblowski w Instytucie Karolińska. Czym jest Nagroda Nobla? Czy wśród noblistów byli Polacy? Jakie znaczenie mają naukowe odkrycia dla naszej życiowej codzienności? O tym wszystkim w TVP Nauka.

Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz - odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury.

Puchaty Patrol - tak nazywa się miejsce, w którym szynszyle są najważniejsze. Jest otwarte dla każdego, kto się nimi interesuje. Czy wiecie, że szynszyle, które nie jedzą przez dwa dni, mogą po prostu nie przeżyć? Te wdzięczne puchate kuleczki wymagają codziennych, niemal rutynowych zabiegów, aby cieszyć swoich właścicieli.
Odwiedziliśmy też schronisko "Tara" w Piskorzynie. To pierwsze tego typu miejsce w Polsce, założone 26 lat temu. Rezyduje tu kilkaset zwierząt, a przede wszystkim koni. Tutaj, uratowane najczęściej przed rzeźnią, zaopiekowane z ogromną miłością założycielki "Tary" - Scarlett Szyłogalis - dożywają swych dni.

Wojciech Cejrowski opowiada o różnorodnych zastosowaniach drewna. Miejscem, w którym pozyskuje się szlachetne gatunki drewna, jest las równikowy w Kongo. Po krótkim wyjaśnieniu znaczenia tego ekosystemu w gospodarce tlenowej naszej planety autor wyrusza w teren z ekipą poszukiwaczy. Drzewa cennych gatunków są opisywane i lokalizowane za pomocą systemu GPS. Zazwyczaj wycina się nie więcej niż jedno drzewo na 1 hektar lasu. Rany w środowisku naturalnym po takim zabiegu zabliźniają się w ciągu kilku miesięcy, włącznie ze zrywką, czyli drogą, którą wywieziono pień. Drewno trafia do tartaku.

Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie.

250 milionów lat temu miało miejsce wydarzenie, które zniszczyło ponad 90% gatunków na Ziemi. Było to największe masowe wymieranie, jakiego kiedykolwiek zaznała nasza planeta, określane również jako granica permsko - triasowa. Nowe badania wskazują winę w nieoczekiwanym kierunku superkontynent. Przed tym Wielkim Wymieraniem kontynenty połączyły się, tworząc jeden gigantyczny ląd, całkowicie zmieniając ziemskie pole magnetyczne. Dotarło na Ziemię dużo więcej promieni kosmicznych, powodując globalne ochłodzenie, tzw. pióropuszową zimę. Ten dokument śledzi badania wulkanu w etiopskim Great Rift Valley oraz nowatorskie badania wykopaliskowe w Omanie. Dochodzenie rozpoczyna się we wnętrzu Ziemi i prowadzi nas w najdalsze zakątki kosmosu.