TVP Rozrywka - Program TV na piątek 09 czerwca 2023

W czasie kolejnej podróży odwiedzamy zabytkowy pocysterski Zespół Klasztorny w Lądzie. Jego historia sięga XIII wieku. Klasztor spełniał wszystkie wymogi stawiane przez cysterską regułę - był położony w miejscu nizinnym, zasobnym w wodę, z dala od ludzkich osiedli. Zbudowano go na planie czworoboku z przyległymi krużgankami, był prosty i surowy. Dziś kompleks zniewala swoją tajemniczością oraz prostotą połączoną z ozdobnym barokiem. To miejsce kontrastów, które przyciągają, intrygują i nie przestają zadziwiać.

W swojej kolejnej wyprawie kulinarnej Karol wyruszy na zielone łąki nad Wisłą do kwitnącego sadu. Kiedy kończy się zima,
pola i lasy zielenieją, wszyscy mamy ochotę, aby także nasze talerze były jak najbardziej zielone. Co ważne, Karol pokaże
widzom nowe ekologiczne nowalijki, które zaczęły pojawiać się na rynku. Ekologiczne, czyli uprawiane bez nawozów
sztucznych i chemicznych środków ochrony roślin, zielone roślinki są ciekawą propozycją na nasz stół. Kolejną ciekawostką
jest fakt, że producenci takich ziół, warzyw i owoców czynią starania, aby także opakowania takich produktów były w pełni biodegradowalne, czyli żeby nie zanieczyszczały środowiska. Opowieść o tych wszystkich nowościach w produkcji
żywności ekologicznej będzie tylko tłem do przygotowania przez Karola ciekawych potraw.
Karol zaprezentuje trzy propozycje. 1/ Kurczak z młodą botwinką; 2/ Ryba w zielonym sosie; 3/ Wiosenna zupa, pełna
kolorowych warzyw i nowalijek.

Zanzibar był przez wieki miejscem, w którym mieszały się rozmaite wpływy kulturowe i tradycje kulinarne. Jako pierwsi dotarli
tu Persowie. Nazwa Zanzibar pochodzi z języka perskiego i oznacza "wybrzeże czarnych ludzi". Kolejne fale przybyszów
i najeźdźców zmieniały losy rdzennej ludności wyspy. Robert Makłowicz śledzi bieg historii Zanzibaru, podążając szlakiem Portugalczyków, Arabów, Brytyjczyków, a nawet Niemców. Nie mniej ciekawe jest życie codzienne, mimo że przez wieki
nie zmieniło się prawie wcale.
Wieś Jambiani. Na macie rozłożonej na ziemi siedzi kobieta z małym dzieckiem. Obok mąż obłupuje ze skóry orzech
kokosowy ze skóry. Potem żona wydrapuje z niego biały miąższ. Woda z kokosa idealnie nadaje się do picia. Włókno
kokosowe zaś to surowiec do wyrobu sznurów i lin. Skręcaniem włókien zajmują się kobiety, robią to ręcznie. Technika
nie zmieniła się od wieków. Choć do wsi dotarła już elektryczność, większość domów to wciąż jeszcze chaty budowane
archaicznymi metodami. Szkielet z drewnianych kołków wypełniany jest gliną, która wysycha w słońcu. Strzechy robi się
liści palmowych. W Afryce woda jest problemem, ale nie w Zanzibarze. Tu w każdej wiosce jest murowana studnia.
Aby lepiej poznać historię wyspy, Robert przenosi się do stolicy kraju, Stone Town. Najstarsze zabytki miasta pochodzą
z przełomu XV i XV wieku, kiedy na wyspę przybyli Portugalczycy (Vasco da Gama płynął tędy w drodze do Indii). Ich dziełem
jest oryginalny mur fortyfikacyjny. 200 lat później na Zanzibar przypłynęli Arabowie z Omanu, którzy wyrzucili stąd
Portugalczyków. Arabowie pozostawili po sobie piękny pałac sułtański. Zbudowany pod koniec XIX wieku został nazwany
"domem cudów".
W pałacowym saloniku Robert raczy się kawą, którą parzy się tutaj jak za czasów sułtana. Praży się ziarna, miele, a potem
zaparza w specjalnych dzbanach zwanych dżezwami. Do kawy podaje się galaretkę, która smakuje jak rachatłukum.
W Stone Town znajduje się Muzeum Niewolnictwa. Pomnik na dziedzińcu przedstawia niewolników wyłaniających się spod
ziemi. Arabowie kurczowo trzymali się Zanzibaru ze względu na dwa procedery, równie intratne, co haniebne - handel kością
słoniową i handel ludźmi. Na wyspie działał ostatni targ niewolników w świecie. Rocznie sprzedawano tu nawet 50 tysięcy
ludzi. Pod koniec XIX wieku na Zanzibar przybyli Anglicy i położyli kres niewolnictwu.
Brytyjscy dżentelmeni chętnie odpoczywali w budynku, który dziś nazywa się Africa House. W czasach kolonialnych
podbojów w tym gmachu mieścił się British Club. Salonik w stylu perskim wygląda niemal identycznie jak w czasach doktora
Livingstone’a, szkockiego misjonarza, który przyczynił się do zniesienia niewolnictwa. Nadal można tu wypalić sziszę i wypić
dżin z tonikiem. To najważniejszy koktajl w dawnych brytyjskich koloniach; chronił zdrowie, bo tonik zawiera chininę - środek
przeciw malarii. Miejscowi do dziś produkują dżin na bazie alkoholu z trzciny cukrowej. Dżin z tonikiem jest serwowany
w barach Zalu. Jest to kompleks basenów i knajpek. Szef jednej z nich pan Jussi Hussa, z pochodzenia Fin, częstuje Roberta
wołowym carpaccio na podpiekanych laskach cynamonu. Robert rewanżuje się własnoręcznie smażoną rybą z frytkami.

Codzienny, od poniedziałku do piątku, teleturniej oparty na formule krzyżówki. Czworo uczestników zmierzy się ze sobą, by zdobyć tytuł finalisty dnia i uzyskać tym samym możliwość wzięcia udziału w finale tygodnia.

W nowej serii autorskich programów z cyklu "Boso przez świat"
podróżnik i dziennikarz Wojciech Cejrowski postanowił przedstawić widzom
prawdziwe skarby telewizyjnego archiwum. Zobaczymy najciekawsze
fragmenty starannie wybrane z ponad stu filmów dokumentalnych Stanisława
Szwarc - Bronikowskiego. Unikatowe materiały filmowe realizowane były
kilkadziesiąt lat temu na wszystkich kontynentach, w odległych, niedostępnych
i dzikich zakątkach świata, w miejscach, których już nie ma.
Pierwszą z egzotycznych podróży w czasie rozpoczynamy w roku 1968
od wizyty na Nowej Brytanii, melanezyjskiej wyspie należącej do Archipelagu
Bismarcka. W programie poznamy autora filmów - Stanisława Szwarc - Bronikowskiego.
Wojciech Cejrowski opowie widzom o krwawych rytuałach inicjacyjnych, zobaczymy
obrzęd dukduk tajnego związku mężczyzn, taniec morderców i niezwykłą ceremonię
pogrzebową.

Rajtarzy kapitana Knothego dopadają zbiegów w karczmie, gdzie pułkownik
i jego wachmistrz szukali schronienia. Wywiązuje się bójka, Dowgird i Kacper
salwują się ucieczką. Knothe, mimo wyraźnego rozkazu namiestnika, aby
pułkownika pojmać i doprowadzić żywego, strzela za odpływającymi w łódce
i trafia Dowgirda. Jednak radość rajtarów jest przedwczesna. Namiestnik
Hollstein wpada w gniew, że żołnierze nie usłuchali jego rozkazu. Nie wie,
że Dowgird żyje, choć jest ciężko ranny. Opiekuje się nim miejscowy znachor,
pan Krzysztof szybko wraca do zdrowia.
Niebawem będzie mógł podjąć przerwaną podróż do stolicy. Kacper wyrusza
na poszukiwanie dobrych koni, na drodze znajduje tajemniczą czarną sakwę,
którą podróżujący dyliżansem wysłannicy mieli dostarczyć rezydentowi
elektorskiemu w Warszawie. Jej zawartość musiała być bardzo cenna, skoro
na wieść o utracie sakwy von Hollstein postanawia osobiście jechać do
Warszawy i dopilnować odzyskania kompromitujących dokumentów.

Serial przygodowo - historyczny, 46 min, Polska 1973
Reżyseria: Andrzej Konic
Scenariusz: Ryszard Pietruski
Zdjęcia: Antoni Wójtowicz
Muzyka: Waldemar Kazanecki
Aktorzy: Leonard Pietraszak, Ryszard Pietruski, Edmund Fetting,
Stanisław Niwiński, Tadeusz Białoszczyński, Anna Seniuk, Janusz
Zakrzeński, Jerzy Zelnik, Mariusz Dmochowski, Józef Nalberczak,
Bronisław Pawlik, Elżbieta Starostecka i inni

Kuba szuka pomysłu na swoje życie. Chce iść do wojska, szuka pracy. Natalia sprytnie odwodzi Kubę i Filipa od pomysłu wyjazdu na wycieczkę do Krakowa bez pieniędzy. Natalia przerywa Kubie rozmowę o pracę. Kuba przygotował kolację urodzinową dla Pauli.

Natalia próbuje nauczyć Kubę manewrowania samochodem, lecz brakuje jej cierpliwości. Wizyta księdza w domu wywołuje panikę. Kuba sposobem na naukę parkowania wyciąga kasę od rodziców. Dziadek prosi Kubę o pomoc w sprzedaży roweru sąsiada - pana Miecia. Zadanie to spada jednak na Kacpra, który od razu ustala stawkę za przysługę. Natalia planuje jak ulokować szczęśliwe 100 PLN Kacperka. Kacper przeżywa zawód miłosny.

Teleturniej pełen emocji i dowcipu. Dwie drużyny, składające się ze stałego kapitana i jego gościa, rywalizują ze sobą odpowiadając na niestandardowe, zaskakujące pytania. Niezwykłe fakty i praktyczne sztuczki, naukowe doświadczenia i zabawne informacje ze świata przyrody, ciekawostki i anegdoty z życia znanych ludzi - wszystko to znajdzie się w nowym programie, którego gospodarzem jest Tomasz Kammel. Proste zasady gry, możliwość sprawdzenia swojej wiedzy i duża dawka humoru sprawiają, że program jest doskonałą zabawą dla całej rodziny. W roli kapitanów drużyn: Olga Szomańska i Andrzej Krzywy, a eksperymenty przeprowadza Radek Brzózka. Goście tego wydania programu: Justyna Steczkowska i Marek Piekarczyk.

Codzienny, od poniedziałku do piątku, teleturniej oparty na formule krzyżówki. Czworo uczestników zmierzy się ze sobą, by zdobyć tytuł finalisty dnia i uzyskać tym samym możliwość wzięcia udziału w finale tygodnia.

Tym razem Karol Okrasa zabierze widzów do Kruszynian na Podlasiu. To jeden z ostatnich rejonów, gdzie do dziś żyją
polscy Tatarzy. Znajduje się tu meczet i cmentarz muzułmański uznane jako pomnik historii Polski. Bo Tatarzy są
w Kruszynianach od ponad 300 lat, od czasów panowania króla Jana III Sobieskiego. Od tego momentu wzięli udział
we wszystkich wojnach, dzielnie broniąc Rzeczpospolitej. I choć żenili się z Polkami, wiernie trzymali się swej wiary
i tradycji kulinarnych. Jak sami mówią: "Tatar może sobie wziąć za żonę Polkę katoliczkę, to jest jeden warunek - musi
ona umieć przyrządzić tatarskie kołduny". A jakie ciekawe przysmaki można znaleźć w tatarskim kociołku? O tym
opowie Karol Okrasa.
Karol zaprezentuje trzy propozycje, inspirowane tatarską kuchnią:
1/ Baranina duszona z kiszoną kapustą;
2/ Tatarskie kołduny, oczywiście w wedle złamanego przez Karola przepisu.
3/ Tatarska zapiekanka.

Robert Makłowicz odwiedza Chorwację. Płynąc promem pasażersko - samochodowym przez zatokę Kvarner,
podziwia niezwykle urozmaiconą linię brzegową Adriatyku - zatoki i zatoczki, wyspy i wysepki. Tutaj prom
to codzienna konieczność.
Główne przedsiębiorstwo promowe nazywa się Jadrolinja, ma ponad 50 jednostek pływających i przewozi
rocznie 10 milionów pasażerów. Zatoka Kvarner znajduje się między Istrią i Dalmacją. Robert odwiedza
kilka wysp: Losinj, Cres i Krk. Na razie nie ma zbyt wielu turystów, bo jest jeszcze zima, a więc okazja,
by przyjrzeć się, jak wygląda tu życie poza sezonem.
Wyspa Losinj słynęła niegdyś w całym basenie Morza Śródziemnego ze swych szkutników, żeglarzy
i nawigatorów. Spacer po nabrzeżu wyspy Robert rozpoczyna w portowej knajpie, a konkretnie w barze
kawowym U Bena, gdzie podają kawę parzoną na styl włoski. Dwa główne miasta na wyspie to Veli Losinj
i Mali Losinj. Paradoksalnie ten "wielki" jest dużo mniejszy.
W Veli Losinj Robert zwiedza ogród dawnego pałacu, którego właścicielem był Karol Stefan Habsuburg z Żywca.
Pałac pełni obecnie funkcję sanatorium. Drzewa posadzone na rozkaz arcyksięcia do dziś pieszczą płuca
kuracjuszy. Miejscowi fetowali obecność arcyksięcia, bo takie nazwisko przyciągało do Veli Losinj innych
możnych tego świata. Karol Stefan sfinansował odbudowę XV - wiecznej weneckiej wieży obronnej. Dziś jest
tu miejskie muzeum. Z Veli Losinj Habsburg nadzorował budowę pałacu w Żywcu.
Zwiedzanie miasta Mali Losinj Robert zaczyna od restauracji Diana. Wewnątrz na ścianie widoczny jest znak
Kvarner Food. W tym regionie tak oznacza się lokale podające tradycyjne dania miejscowej kuchni. Robert degustuje
carpaccio z okonia morskiego (po chorwacku brancin) i ravioli z krewetkami i dzikimi szparagami. Po posiłku
wybiera się na spacer po nabrzeżu. Widoki są piękne. W porcie zacumowane łodzie i statki, a wzdłuż nabrzeża
stylowe domy dawnego kurortu. Tu widać wyraźnie, dlaczego małe stało się wielkie. Zatoka Mali Losinj mogła
przyjąć dużo więcej morskich jednostek niż jej odpowiedniczka w Veli Losinj. Goście przybywali tłumnie,
zwłaszcza po 1887 roku, kiedy c.k. minister zdrowia nadał miastu status uzdrowiska.
Przed I wojną światową ziemie te należały do Austro - Węgier.
I jak to w porcie - można tu kupić świeże ryby. Jeden z rybaków sprzedaje prosto z kutra sardynki. Wystarczy
trochę panierki i smażymy. Najświeższe z możliwych.
W kawiarni Sveti Martin (U Świętego Marcina) Robert rozmawia o życiu na wyspie bez turystów, o chorwackiej
kuchni oraz o tutejszym łagodnym klimacie, w którym rosną cytryny i pomarańcze. Przy okazji oddaje się degustacji
miejscowego suchego placka.
Wszystkie wyspy Chorwacji pięknie pachną. Można się o tym przekonać w sklepiku z wonnościami. Większość
oferowanych tu ziół rośnie w przydomowym herbarium. Oprócz przypraw w sklepiku są także rozmaite trunki:
likier z oliwek, likier cytrynowy, czyli limoncello, likier z mirtu, rakija z suszonymi figami.
Losinj i Cres były kiedyś jedną wyspą, którą podzielili Rzymianie. Przekopali kanał, by skrócić sobie żeglugę.
Oddzielne wyspy łączy obrotowy most zwodzony.
Na wyspie Cres dominuje krajobraz górzysty. Na przydrożnym pastwisku - z widokiem na zatokę - pasą się owce.
W takiej scenerii Robert gotuje kotleciki jagnięce w sosie szałwiowym. Do gotowania używa czerwonego wina z Istrii.
Ostatnia odwiedzana wyspa to Krk, słynąca z łagodnych wzgórz, winnic i doskonałego białego wina. Tutejszy okręg
winiarski rozciąga się wokół miasteczka Vrbnik. Rośnie tu tylko jeden biały szczep - zlahtina. Degustacja wina
odbywa się na placyku przed gospodą Vrbnicka Žlahtina, w lokalu certyfikowanym znakiem Kvarner Food.

Wojciech Cejrowski wśród Buszmenów. To ludzie, którzy nie stworzyli cywilizacji, lecz ich życie duchowe jest bardzo bogate. Wojciech Cejrowski zapoznaje widzów z mitologią Buszmenów. Podgląda również ich obrzędy, podczas których wpadają oni w trans.

Wojciech Cejrowski nadal przebywa w Namibii. Odwiedza plemię Buszmenów.
Tego dnia ma się udać z nimi na polowanie. Przed wyruszeniem Buszmeni wróżą
sobie, co ich spotka na polowaniu. Okazuje się, że wrócą zadowoleni. Na polowaniu
wchodzimy do jamy królika, a później jeżozwierza, tropimy słonie. Plonem
całodziennej wyprawy jest jednak tylko odnalezienie korzenia odstraszającego lwy.

Teleturniej dla widzów o stalowych nerwach. Milion złotych w gotówce, dwóch uczestników i tylko 8 pytań do końca gry - zadanie wydaje się proste, ale czy gracze będą w stanie zachować zimną krew i ocalić milion? Już kolejny sezon w Telewizji Polskiej będzie można oglądać światowy hit firmy Endemol, produkowany w kilkunastu krajach, emocjonujący teleturniej "Postaw na milion". Dwóch dobrze znających się uczestników, rodzina, przyjaciele, partnerzy lub znajomi z pracy stają do gry jako drużyna. Zanim usłyszą pierwsze pytanie, dostaną milion złotych w gotówce. Czy będą umieli go zatrzymać? Zobacz, jak miesza się wiedza, ryzyko i wielkie pieniądze. Wejdź do gry z Łukaszem Nowickim i postaw na milion.

Kabaret Paranienormalni "rozlicza się" ze słynną Mariolką - krejzolką. Postać
tę stworzył Igor Kwiatkowski.
Paranienormalni przypominają kolejne monologi Mariolki. Oprócz głównej bohaterki
pojawi się cała galeria innych postaci stworzonych przez popularny kabaret.