TVP Rozrywka - Program TV na poniedziałek 19 czerwca 2023

Park Krajobrazowy Dolina Bobru obejmuje obszar, na którym w niedalekiej odległości położone są aż 3 jeziora zaporowe, a malowniczo meandrująca rzeka w dolinie, oddziela pasma górskie Sudetów Zachodnich. Niemal w całości, bo aż w 98%, jest położony w zlewni rzeki Bóbr. Utworzono go, aby chronić wartości historyczne, kulturowe ale przede wszystkim, by otaczać opieką jego najciekawszy przyrodniczo odcinek - Dolinę Bobru. Bóbr wypływając z Jeleniej Góry wcina się pomiędzy Wzgórze Krzywoustego Górę Siodło i Górę Gapy. Siła erozji sprawiła, że rzeka stworzyła tu niezwykle malowniczą dolinę, 4 - kilometrowy Borowy Jar, oddzielający pogórze Izerskie po lewej i Góry Kaczawskie po prawej.

W tym odcinku Karol Okrasa wyruszy na pole ogórków. Opowie jak w dzieciństwie, spędzonym na wsi, zbierał
wraz z rodzicami ogórki, co było jedną z najbardziej żmudnych i pracochłonnych robót. Ale cały trud wynagradzał
moment wyjmowania świeżo ukiszonych z liśćmi wiśni, koprem, czosnkiem, chrzanem, pachnących i chrupiących
ogóreczków. Karol przygotuje kilka słojów takich ogórków wedle receptury swojej mamy. Pokaże, jak wyglądają
ogórki po dwóch dniach, po tygodniu i po dwóch tygodniach kiszenia. I do jakich potraw, jakie ogórki nadają się
najlepiej. Karol przygotuje trzy potrawy, we wszystkich oczywiście wystąpią małosolne ogórki.
1/ Szybki chłodnik ze świeżych i małosolnych ogórków; 2/ Pieczona pierś z indyka z sosem ogórkowym;
3/ Pieczone bakłażany z ogórkową salsą i wędzonym łososiem.

Robert Makłowicz odwiedza wyspy Archipelagu Kerkennah w Zatoce Kabiskiej. Dwie największe z nich
i jedyne zamieszkane to Gharbi i Sharqui. Łączy je grobla z czasów rzymskich, dziś pokryta współczesnym
asfaltem.
Na wyspie Sharqui ziemia jest dość jałowa. Rosną tu tylko palmy, ponieważ gleba i wody podziemne są
zasolone. Przy głównej drodze prowadzącej do wsi znajduje się sklepik rybny. Przed wejściem stoją kosze
do połowu ośmiornic. Taki kosz - nazywany tu nass - to rodzaj więcierzy wyplatanych z włókien palmowych.
Robert wraz z dwoma rybakami w niewielkiej łodzi z silnikiem wybiera się na połów z zastawionych w morzu
sieci. Ryby płynące z prądem morza wpadają prosto w sieci. Niestety, tym razem połów jest mizerny: kilka
sztuk ryb i kalmarów.
Wyspy Kerkennah nie figurują w katalogach międzynarodowych biur podróży, które organizują zbiorowy
wypoczynek. Dzięki temu nikt tu niczego nie udaje. Życie toczy się własnym rytmem.
W wiosce Ataya Robert odwiedza wiejską restauracyjkę Chez Najet, której specjalnością jest zupa z ośmiornicy,
zwana tchich. Kuchnia, jak zwykle w krajach śródziemnomorskich, utrzymana jest w tonacji niebieskiej.
Przed gotowaniem ośmiornicę tłucze się kijem, żeby zmiękczyć mięso. Gotuje się ją w garnku pół godziny.
Zrobi się czerwona, zmięknie i wtedy będzie dobra.
Do smaku dodaje się mieszankę przypraw, z których najważniejsze to goździki, anyż, cynamon i pieprz.
Następnie dosypuje się kaszkę i gotuje całość około 10 minut.
Kolejne odwiedzane miejsce to port promowy Sidi Youssef. Robotnicy przepakowują z łodzi na prom pocięte
gałęzie palmowe, żeby przewieźć je z wyspy na stały ląd. Robert zaś wraz z innymi pasażerami wchodzi
na pokład promu. Też wybiera się na stały ląd do miasta Sfax, leżącego w południowej części regionu Tunezji,
zwanego Sahelem. Rejs potrwa godzinę. Sfax jest miastem dość typowym dla Sahelu. Dzieli się na dwie części,
nowe miasto i starówkę, zwaną mediną. Tutejsza medina, mimo że ma 1000 lat, jest dobrze zachowana. Wąskie
uliczki pełne są kramów z najróżniejszymi towarami. Przy rue de Califa 13 mieści się jadłodajnia dla tubylców.
Nad niebieską bramą szyld z rybą, w środku pełno ludzi. Mimo różnic narodowościowych i religijnych w całym
Śródziemnomorzu jada się podobnie. Robert zamówił sałatką meszueja, oliwki
z harissą, makaron z frutti di mare oraz rybę barwenę.
Po posiłku Robert udaje się na targ rybny. Wybór ryb jest ogromny. Uwagę zwracają ogromne tuńczyki. W drugiej
części bazaru mieszczą się stragany z warzywami. Oczywiście są kiszonki, bardzo tutaj lubiane, harissa
berberyjska, wczesne truskawki, zioła, koperek, oset jadalny i karczochy. Danie odcinka Robert gotuje w murach
obronnych. Jest to bissara z młodym bobem, kupionym na targu.
Wycieczkę po mieście Sfax kończy wizyta w piekarni i cukierni. Robert asystuje przy wypieku chleba z oliwą.
Upieczony z dodatkiem ziaren kopru włoskiego i czarnuszki smakuje pierwszorzędnie, zwłaszcza taki prosto
z pieca. A jeśli chodzi o tutejsze wypieki cukiernicze, to opinia krakowskiego recenzenta kulinarnego jest niezwykle
wymowna: "świat arabskich ciasteczek to prawdziwa baśń z 1001 nocy".

Codzienny, od poniedziałku do piątku, teleturniej oparty na formule krzyżówki. Czworo uczestników zmierzy się ze sobą, by zdobyć tytuł finalisty dnia i uzyskać tym samym możliwość wzięcia udziału w finale tygodnia.

Wojciech Cejrowski wprowadza widzów w świat zakazów - tabu. Jednego z głównych składników wierzeń i praktyk kultowych ludów Melanezji. Opowiada o roli i znaczeniu wodza w systemie organizacji plemiennej. Okiem kamery Stanisława Szwarc - Bronikowskiego poznajemy Wyspy Trobrianda opisane w latach 20 - tych ubiegłego wieku przez wybitnego polskiego antropologa Bronisława Malinowskiego. Dowiemy się na czym polega system matrylinearny, odwiedzimy święte miejsca, zobaczymy plemienne tańce i tradycyjne obrzędy wypędzania duchów praktykowane przez wyspiarzy.

Serial podejmujący istotny temat migracji ze wsi do miasta i awansu społecznego, cieszył się w swoim czasie dużą popularnością (wyróżniony Nagrodą Przewodniczącego Komitetu ds. RiTV). Jego twórca,
Zbigniew Chmielewski, był reżyserem również innych seriali telewizyjnych: "Dyrektorzy" (1975; Grand Prix na I Festiwalu Polskich Filmów i Widowisk TV, Olsztyn 1977), "Ślad na ziemi" (1977), "Blisko coraz bliżej" (1982). Lata siedemdziesiąte obfitowały w wiele ciekawych pozycji tego gatunku. Zbigniew Chmielewski, twórca pamiętnego "Profesora na drodze" (1973; film nagrodzony rok później na FPFF w Gdańsku i wyróżniony Nagrodą Główną w kategorii dramatu współczesnego na X Światowym Festiwalu w Hollywood), walnie przyczynił się do rozwoju i ugruntowania marki serialu o tematyce współczesnej.
Bohater filmu "Daleko od szosy", młody wiejski chłopak, dla którego miłość staje się inspiracją do podejmowania trudnych i niestereotypowych decyzji życiowych, zdobył niekłamaną sympatię widzów.
Leszek (Krzysztof Stroiński) na zabawie w remizie strażackiej poznaje dziewczynę z sąsiedniej wsi, Bronkę (Sławomira Łozińska). Rodzi się między nimi obopólna sympatia, choć ona wiąże z tą znajomością większe nadzieje niż on. Leszek nie umie znaleźć sobie miejsca na wsi, nie odpowiada mu praca w gospodarstwie ani wyplatanie koszyków. Opuszcza wioskę i wyjeżdża na Śląsk. W drodze do przystanku autobusowego wspomina całe swoje dzieciństwo. Żegna dziewczynę, która będzie na niego czekała.

Natalia pakuje prezenty dla dziecka Marysi.
Do Boskich wpada Marek i wspominają zabawne historie z dzieciństwa chłopców.
Kacper wieczorem zabiera się za sprzątanie łazienki, żeby coś załatwić z rodzicami.
Ludwik uważa, że Kacper to nadal małe dziecko i Kacper pozwala mu tak myśleć.

Serial komediowy,

Codzienny, od poniedziałku do piątku, teleturniej oparty na formule krzyżówki. Czworo uczestników zmierzy się ze sobą, by zdobyć tytuł finalisty dnia i uzyskać tym samym możliwość wzięcia udziału w finale tygodnia.

W swojej kolejnej wyprawie kulinarnej Karol opowie o jagodach. Te niewielkie leśne owoce, zbierane z maleńkich krzaczków,
sprzedawane są nie tylko na bazarach i w sklepach, ale także wzdłuż niemal wszystkich dróg w naszym kraju przez całe lato.
Można by je nazwać czarnym złotem naszych lasów, są bowiem wyjątkowo bogate w cenne składniki odżywcze i lecznicze.
Lista ich zalet jest niezwykle długa, więc póki można trzeba cieszyć się ich smakiem. Zbiór jagód rozsławiła w swoim wierszu
"Na jagody" Maria Konopnicka. Poetka pisała, że: "jagody zaraz dano, z miałkim cukrem i śmietaną".
Karol Okrasa pokaże, że jagody nadają się do wielu wspaniałych potraw, nie tylko słodkich. Przygotuje trzy potrawy z jagodami
w roli głównej. Nie zabraknie nowego przepisu na jagodzianki, będzie też sałatka z pieczonych buraków z jagodową salsą
i wędzonym łososiem, a także zupa jagodowa, ale na słono z ziemniakami i okrasą.

W podróż po Korfu Robert Makłowicz zabrał ze sobą "Odyseję" Homera. Bohaterski Odyseusz, przed powrotem do rodzinnej
Itaki, zatrzymał się na tej wyspie, zwanej wówczas Scherią. O dziwo, po trzech tysiącach lat, homeryckie strofy pasują do
współczesnej rzeczywistości jak ulał. Nadal są tu śmigłe łodzie na morzu, nieziemskie widoki, suto zastawione stoły, cytryny,
gaje oliwne, a także winnice i zacne wina w beczkach.
Opływając wyspę na turystycznej łodzi, Robert zacumował w zatoczze Palaiokastritsa, gdzie znajduje się restauracja
z tarasem, skąd można podziwiać całą zatokę. Miejsce to figuruje w prawie każdym przewodniku turystycznym. Na tym
tarasie nie podają jedzenia, tu pije się tylko aperitify. Robert raczy się szklaneczką ouzo. Taras z jedzeniem jest piętro wyżej.
Na stołach: grzanki z czosnkiem, sałatka choriatiki z fetą, małże zapiekane z serem, spaghetti z homarem. Równie smakowite
menu jest u pani Olgi, która gości Roberta u siebie w domu. Gospodyni przygotowała spanakopitę, czyli placek ze szpinakiem.
Do dania tego najlepiej pasuje czerwone wino.
Ciekawostką Korfu są sady kumkwatowe. Drzewka kumkwatu są niskie i mają małe żółte owoce. Paradoksalnie to właśnie
te owoce, a nie cytryny czy pomarańcze są dzisiejszą cytrusową specjalnością Korfu. Owoc ten pochodzi z Chin. W tej części
świata występuje tylko na Korfu. Bezpośrednio do jedzenia się nie nadaje, bo jest cierpki i kwaśny. Ale można z niego robić
wspaniałe przetwory. Spożywcze zastosowanie tych chińskich minipomarańczek najlepiej zobaczyć w przetwórni. Rodzina
Mavromatis przerabia je od lat 60. ubiegłego wieku. Specyficzną goryczkę niweluje syrop. Kandyzowane kumkwaty pakowane
są osobno w pudełeczka. Jednak najsłynniejszym wyrobem z kumkwatu jest likier. W tej samej przetwórni można zobaczyć
produkcję lukami, czyli rachatłukum.
W miasteczku Karousades Robert odwiedza tłocznię oliwy. Szczyt oliwkowego sezonu to zima, ale niektóre tłocznie pracują
aż do połowy maja. Obdarowany butlą świeżej oliwy Robert udaje się do Peroulades na nadmorską plażę. Na pięknej i żyznej
ziemi, która gościła kiedyś Odyseusza, krakowski smakosz gotuje jedno z arcymiejscowych dań, Kolokito keftedes, czyli
placuszki z cukinii.
Winorośl uprawia się na Korfu od czasów homeryckich. Nigdy nie było tu Turków, którzy na kilka wieków zajęli całą niemal
Grecję, a produkcji wina nie sprzyjali. Przez prawie 500 lat panowali tu Wenecjanie, wielcy wina zwolennicy. Robert odwiedza
winnicę Theotoki, jednego z najstarszych winiarskich rodów na wyspie. W ciemnej piwnicy z beczkami degustuje wino białe,
czerwone i różowe.
Doukades to malownicze górskie miasteczko. Nie ma tu morza i plaż, nie ma też turystów, wiec nie trzeba im się podlizywać
i gotować dań międzynarodowych, a miejscowi są z definicji smakoszami. W tawernie Elizabeth, która działa od przeszło
50 lat i słynie z domowej kuchni, Robert raczy się makaronową pastitsadą z koguta. Jest to kurczak w sosie pomidorowym
podany na makaronie. A potem w pobliskim miasteczku Kavallouri przygląda się procesji. Popi, tłum wiernych, chór i orkiestra
dęta wyprowadzają z cerkwi obraz świętego patrona. Procesja idzie główną ulicą miasteczka.
Tego dnia Robert odwiedza jeszcze miejscowość Arillas, gdzie z dachu kawiarni na klifie podziwia panoramę sąsiednich wysp
i morskich zatok. W oddali majaczy wyspa pięknej nimfy Calypso. To stamtąd przypłynął tratwą Odys i dotarł tutaj, do
starożytnego miasta Feaków, czyli antycznych mieszkańców Korfu.

Wojciech Cejrowski opowiada o największej rzece świata - Amazonce. Zapoznaje widzów z silnikiem peke - peke, który zrewolucjonizował transport wodny w Amazonii. Odwiedza duży, amazoński statek i wśród hamaków dla podróżnych omawia uroki i niedogodności podróżowania rzeką, zagląda do kuchni i maszynowni, przygląda się rozładunkowi statku, omawia przesuwające się przed oczyma krajobrazy, zachwyca wolnością, którą niesie Amazonka.

Odcinek rozpoczyna się życzeniami świątecznymi i krótką wizytówką ze świątecznie udekorowanych ulic amazońskiego miasta. Wojciech Cejrowski pokazuje nam swoje ulubione miejsca w Iquitos, mieście, które od lat stanowi jego bazę wypadową do wypraw w głąb Amazonii. Ekipa wyposażona w kamerę pokazuje zwykły dzień Wojciecha Cejrowskiego w Iquitos. Obserwujemy utrwalone na taśmie miejsce, gdzie zawsze się zatrzymuje, budki, w których jada śniadanie, znajomego sprzedawcę soków, a także jego biuro - zaprzyjaźnioną kawiarnię, w której urzęduje i w której prowadzi negocjacje z amazońskimi przewodnikami.
Wojciech Cejrowski przedstawia swojego pierwszego przewodnika i opowiada, dlaczego w Iquitos jest tak mało samochodów. Ale Iquitos kojarzy się także z anarchią. W tym mieście władza państwowa praktycznie nie istnieje. Nie płaci się tu podatków, sanepid nikomu nie zabrania ulicznego handlu, a miejscowe "kasy fiskalne" to po prostu puszki po piwie pełne zarobionych monet.