TVP Rozrywka - Program TV na środę 14 czerwca 2023

Szlak rzeki Krutyni uznawany jest za jeden z najpiękniejszych szlaków nizinnych Europy. Wiedzie przez urokliwe wioski, wije się wśród morenowych wzniesień, przez lasy Puszczy Piskiej, a miejscami przez podmokłe łąki. Kto nie widział Krutyni, ten nie widział Mazur - tak mówią okoliczni mieszkańcy i trudno z tym stwierdzeniem dyskutować. Szlak rzeki Krutyni to olbrzymia różnorodność mazurskich krajobrazów w otoczeniu dzikiej, nieskażonej przyrody i bogatej kultury.

W czasie swojej kolejnej wyprawy kulinarnej Karol opowie o zimnym sosie, znanym nam wszystkim jako dodatek do sałatki
warzywnej czy jaj na twardo. To oczywiście majonez. Stworzony na bazie oliwy bądź oleju z dodatkiem żółtek jaj i octu, sos
ten pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego. Niektórzy historię jego powstania wiążą ze stolicą wyspy Minorki - miastem Mahón.
Kiedy w połowie XVIII wieku Francuzi odbili wyspę z rąk Brytyjczyków, podczas festynu na ich cześć mieszkańcy przygotowali
specjalny sos nazwany salsa mahonesa, zrobiony właśnie z żółtek, oliwy i octu. Inne legendy wiążą majonez z rywalizacją
francuskich rodów Walezjuszów i Gwizjuszy. Jedno wiadomo, majonez stał się jednym z ulubionych zimnych sosów kuchni
francuskiej, a w Polsce znany jest na pewno od 200 lat. Znana autorka książek kulinarnych wydawanych w drugiej połowie
XIX wieku, Lucyna Ćwierczakiewiczowa podaje wiele przepisów na potrawy z majonezem. A pierwszy polski majonez na półki
sklepowe trafił 60 lat temu z wytwórni spółdzielczej w Kielcach.
Karol przygotuje trzy różne dania: jedno mięsne, drugie rybne, a trzecie wegetariańskie, do których zaproponuje ciekawe,
kolorowe sosy stworzone na bazie majonezu.

Do Chorwacji zwykle jeździmy na Istrię lub do Dalmacji. Rijeka, która powstała na miejscu dawnej osady rzymskiej,
leży między nimi. Robert odwiedza XIX - wieczne hale targowe. W miejscu, gdzie stoją, niegdyś rybacy dobijali
do brzegu z połowem. Dziś jest tu targ miejski. Ziemniaki i jabłka można dostać o każdej porze, ale po ryby należy
przyjść rano. Robert kupuje sardynki.
Przy okazji dowiadujemy się, że srdela to nie sardela, tylko sardynka. A nasza sardela, czyli anchois to inun. Są też
langustynki, małe sepie, kałamarnice. I jest rarytas - pasztet z bakalara, czyli z duszonego dorsza. W hali nr 1 mieści
się winoteka, gdzie można kupić wino prosto z beczki. Robert prosi o wino mszalne z Istrii. Z kieliszkiem w dłoni wędruje
po sąsiednich stoiskach.
W Rijece żyją jeszcze ludzie, którzy byli w swoim życiu obywatelami sześciu kolejnych państw: Austro - Węgier, Regencji
Carnaro, Wolnego Miasta Rijeki, Włoch, Jugosławii i dzisiejszej Republiki Chorwacji.
Spacerując po mieście, Robert zatrzymuje się na skwerze przed teatrem o typowej dla c.k. monarchii architekturze. Powstałe
w 1867 roku Austro - Węgry dzieliły się na dwie części. Portowy Triest przypadł w udziale Austriakom, a Rijeka Węgrom. Obie
nacje rywalizowały o to, czyj port będzie bardziej okazały. Węgrzy nie żałowali pieniędzy na inwestycje w Rijece, m. in. na
wspaniały Teatr Narodowy, którego twórcy - architekci Helmer i Fellner zaprojektowali również gmach Teatru im. Juliusza
Słowackiego w Krakowie.
We wrześniu 1919 roku miasto zajął - na czele ochotniczych oddziałów - włoski poeta Gabrielle d'Annunzio, który stworzył
w Rijece, wówczas Fiume, niezwykłą republikę miejską, zwaną Regencją Carnaro. D'Annunzio przemawiał do mieszkańców
miasta z gmachu Radia Rijeka. Tradycyjny okrzyk hip - hip hura! brzmiał zbyt trywialnie dla wielkiego poety. Stojąc na balkonie,
d'Annunzio porywał tłumy wymyślonym przez siebie zawołaniem: Eia, eia, alala! Przypominało to operetkę i byłoby zabawne,
gdyby nie fakt, że kilka lat później skopiował to duce. Rządy d'Annunzia we Fiume to był protofaszyzm.
Miejsce, gdzie przemawiał d'Annunzio, to Korzo, miejska promenada. W kawiarniach tłumy. Jeśli kogoś z mieszkańców tu
nie spotkacie, to znaczy, że wyjechał albo umarł. Korzo leży w dole, tuż nad morzem, ale miasto wspina się tarasami do góry.
Zbiory tutejszych muzeów nie są zbyt bogate, bo większość cennych zabytków wywiózł d'Annunzio, a Włosi nie śpieszą się
z ich oddaniem. W Muzeum Morskim, które mieści się w dawnym pałacu węgierskiego gubernatora, są jednak eksponaty,
jakich nie ma nigdzie na świecie. Na dziedzińcu leżą na trawie stare torpedy. To właśnie w Rijece, w roku 1866, skonstruowano
pierwszą torpedę z własnym napędem. Dokonali tego: oficer marynarki Giovanni Lupis i szef fabryki zbrojeniowej Robert
Whitehead. W II wojnie światowej alianci bezlitośnie zbombardowali nabrzeże. Ciekawym eksponatem jest też kamizelka
z Titanica? Skąd się tu wzięła? Większość rozbitków z Titanica wyłowił z lodowatej wody statek Carpathia, który pływał na
trasie Rijeka - Nowy Jork. Macierzystym portem Carpathii była Rijeka, a większość załogi stanowili Chorwaci. Cesarz
Franciszek Józef nagrodził ich za sprawną akcję ratunkową.
Odwiedziwszy muzeum, Robert zmierza do restauracji przy bulwarze Riva. Szef kuchni Deniz Zembo gotuje gnocchi sa
kamipima, czyli kopytka krewetkami. W sali restauracyjnej, z małej winoteki na ścianie, Robert wybiera wino. Do wina kelner
podaje popularne tu pogacze, ciemne placki węgierskie wzbogacone kawałkami salami lub skwarkami.

Codzienny, od poniedziałku do piątku, teleturniej oparty na formule krzyżówki. Czworo uczestników zmierzy się ze sobą, by zdobyć tytuł finalisty dnia i uzyskać tym samym możliwość wzięcia udziału w finale tygodnia.

W 1958 roku podczas podróży po Mongolii Stanisław Szwarc - Bronikowski zrealizował jeden ze swoich pierwszych filmów. W rozmowie z Wojciechem Cejrowskim reżyser wspomina niecodzienne okoliczności jego powstania. "Tygrys strzela pierwszy" jest historyczną relacją z igrzysk na festiwalu Naadam. Zobaczymy tradycyjne mongolskie dyscypliny sportowe - jazdę konną, zapasy, łucznictwo. Wojciech Cejrowski wprowadzi widzów w tajniki jazdy konnej i strzelania z łuku.

Zdemaskowany Hollstein musi stanąć do pojedynku z Dowgirdem
i ginie z jego ręki. Jednak intrygi elektorskiego namiestnika kontynuują
inni. W gospodzie w Wilczych Dołach zamaskowani zbóje napadają
na podróżujących do stolicy kupców pruskich. Pułkownik i jego wierny
wachmistrz pragną rozszyfrować inspiratorów rozboju.

WILCZE DOŁY

Serial przygodowy, historyczny, 49 min, Polska 1973
Reżyseria: Andrzej Konic
Scenariusz: Ryszard Pietruski
Zdjęcia: Antoni Wójtowicz
Muzyka: Waldemar Kazanecki
Aktorzy: Leonard Pietraszak, Ryszard Pietruski, Edmund Fetting,
Stanisław Niwiński, Tadeusz Białoszczyński, Anna Seniuk, Janusz
Zakrzeński, Jerzy Zelnik, Artur Młodnicki, Mariusz Dmochowski, Józef
Nalberczak, Bronisław Pawlik, Mieczysław Stoor, Joanna Kostusiewicz,
Elżbieta Starostecka i inni

Filip i Kuba rozmawiają o kobietach. Natalia próbuje przekonać Kacpra, że koszula, którą mu kupiła na dyskotekę, jest świetna. Tomkowi udaje się to znacznie szybciej i łatwiej. Ludwik i Kuba wracają zdenerwowani po kolejnej lekcji nauki jazdy samochodem. Natalia i Ludwik zaplanowali rodzinne sprzątanie. Chłopcom się to nie podoba i próbują się wykręcić. Zapomnieli jednak o podpisanych przez nich cyrografach.

Natalia chowa swoje kosmetyki pod łóżkiem, żeby Paula i Magda ich nie używały. Ludwik denerwuje się na Kacpra, że przeszkadza mu w pracy. Ludwik i Natalia sposobem na miłosne igraszki zmuszają chłopców do wypełnienia obowiązków domowych. Maria wolałaby mieć dziewczynkę. Natalia próbuje ją przekonać, że chłopcy są fajniejsi. Niestety, synowie nie pomagają jej w tym.

W programie historia piosenki "Ogrzej mnie".

Codzienny, od poniedziałku do piątku, teleturniej oparty na formule krzyżówki. Czworo uczestników zmierzy się ze sobą, by zdobyć tytuł finalisty dnia i uzyskać tym samym możliwość wzięcia udziału w finale tygodnia.

W gorący lipcowy dzień Karol Okrasa zabiera widzów na barkę płynącą przez kanały i rzeki najniżej położonego w Polsce
regionu, czyli na Żuławy. Ten prawie holenderski krajobraz zawdzięczamy w dużej mierze holenderskim osadnikom, którzy
kolonizowali te dzikie i niedostępne tereny od końca XVI wieku. Co prawda nie przetrwał do dziś żaden z setek wiatraków
odwadniających, ciągle jednak warto się zapuścić w leniwie płynące rzeczki, takie jak Szkarpawa. Liczne kanały i śluzy są
nieodkrytą i mało znaną atrakcją turystyczną. A co ciekawego kulinarnie możemy spotkać na żuławskim szlaku? To zadanie
dla naszego kucharza. Wykorzystując lokalne produkty, Karol przygotuje swoje propozycje inspirowane żuławską kuchnią.
Będzie łosoś, pojawią się także rozliczne sosy oraz musztardy.

Robert Makłowicz podróżuje po krajach Maghrebu. Pierwszym odwiedzanym krajem jest Tunezja, a ściślej strefa turystyczna
"all inclusive" rozciągająca się wokół miasta Monastyr. Jednak hotele i baseny to dla Roberta zbyt mało. Zdecydowanie
ciekawszy jest port rybacki Teboulba, z którego Robert wypływa kutrem, by zobaczyć hodowlę ryb na pełnym morzu.
Kiedy przychodzi sezon turystyczny, hotele są pełne gości, a niemal każdy z nich chce zjeść na obiad rybę. By nakarmić
wszystkich chętnych rybami, trzeba je hodować. Z pokładu kutra Robert sypie rybom karmę do basenu hodowlanego.
Tylko z takiej jednej hodowli odławia się 1000 ton ryb rocznie.
Obok portu działa stocznia remontowa, gdzie Robert asystuje przy wodowaniu statku. Wiele prac wykonuje się ręcznie - jak
przed wiekami.
W VII wieku Monastyr został podbity przez przybyłych ze wschodu, z Półwyspu Arabskiego, wyznawców proroka. Pozostał
po nich ribat - obronny klasztor muzułmański, do którego przylega medyna - arabskie stare miasto.
Medyna to jedno wielkie targowisko. Są tu oczywiście podróbki markowych towarów z całego świata, ale też autentyczne
rzemiosło. Roberta interesuje targ spożywczy, gdzie nabywa produkty, z których przygotuje świąteczne danie: jagnięcinę
w sosie z oliwek. Gotowanie odbywa się na placyku naprzeciwko meczetu.
W monasterskiej marinie Robert odwiedza restaurację Cap Grill, gdzie na tarasie, przy długim stole zastawionym półmiskami, odbywa się degustacja dań z surowego mięsa i ryb. Na talerzyku 6 rodzajów przystawek, chleb tabouna, placki, oliwa i harissa,
czyli ostra pasta z papryki chili i czosnku.
W Monastyrze trzeba koniecznie zwiedzić Mauzoleum Burgiby. Habib Burgiba to bezsprzecznie jedna z najważniejszych
postaci w historii Tunezji. "Ojciec narodu", polityk, który przez 30 lat działał na rzecz niepodległości kraju, potem przez 30 lat
nim rządził.
Monastyr i okolice mają szczęście do filmu. W "Żywocie Briana" Monty Pythona miejsce to zagrało starożytną Judeę. Zaś
w drugiej ekranizacji w "Pustyni i w puszczy" był to sudański Chartum.
Z Monastyru Robert jedzie do Moknine, miasta, które słynie w całym świecie z ceramiki. W tutejszych warsztatach - tak jak
przed wiekami - lepi się ręcznie ceramiczne cuda.
Z kolei w miasteczku Lamta można zobaczyć wyrób tradycyjnej pasty bsisa. Na podwórku domostwa starsza pani praży
ziarna w misce na palenisku. Pani Habiba Makhluf, która siedzi przy żarnach, to mistrzyni Tunezji w wyrabianiu bsisy. Dziś
trudno powiedzieć, z jakiego kraju pochodzi to danie. Na pewno jest z tych ziem. Podobną potrawę mają Bułgarzy, którzy zapożyczyli ją od Turków, a ci wzięli ją stąd, z północnej Afryki.
Pani Habiba miesza mąkę z oliwą, nakłada pastę do miseczek. Przed domem stoi zastawiony stół. Przy nim cała rodzina
z dziećmi i Robert. Do degustacji podano 14 rodzajów gotowej bsisy, chleb tabouna, figi i daktyle, konfitury oraz miód z chleba świętojańskiego.

Wojciech Cejrowski nadal przebywa w Tunezji, na obrzeżach Sahary. Snuje opowieść o wielbłądach, ich hodowli i technice jazdy na tym niezwykłym zwierzęciu. Widzowie mają też okazję zobaczyć, jak się odbywa pojenie i karmienie wielbłądów. Oglądamy Wojciecha Cejrowskiego wśród stad wielbłądów i we wnętrzu współczesnego "wielbłąda" - potężnej pustynnej ciężarówki.

W tym odcinku dalszy ciąg tunezyjskich wędrówek Wojciecha Cejrowskiego. Wraz z nim zwiedzamy berberyjskie wioski i różne formy mieszkań: w skałach, w studniach, w namiotach. Posłuchamy opowieści o zwyczajach klanowych, prawodawstwie, strukturze społecznej i rodzinnej Berberów. Przyjrzymy się z bliska pracom domowym i gospodarskim miejscowej ludności.

Autorem i gospodarzem jest Marcin Daniec. Zaprosił gości, którzy zgodnie z tytułem
programu pomogli mu w realizacji artystycznych marzeń. Nagranie z udziałem publiczności
w studiu w Łęgu.
W XVI Marzeniach Marcina Dańca wystąpili m. in. Marta Bizoń, Cezary Pazura, Jerzy Kryszak,
Maurycy Polaski, Anna Guzik, Andrzej Piaseczny.

Cyklu pokazujący widzom jak współcześni artyści kabaretowi postrzegali i postrzegają różne zawody, jak przedstawiają swoich rodaków w pracy, które zawody są najbardziej kabaretogenne. W tym odcinku: skecze o sportowcach.