Wielki Gatsby

Po słynną powieść F. Scotta Fitzgeralda z 1925 r. filmowcy sięgali wielokrotnie. Pierwsza ekranizacja powstała już w 1926 r. i dokonał jej Herbert Brennon, kolejną firmował w 1949 r. Elliott Nugent. W 2000 r. Robert Markowitz zrealizował wersję telewizyjną, powierzając główne role Toby’emu Stephensowi i Mirze Sorvino. Do dziś najsłynniejszą pozostaje jednak adaptacja z 1972 r. w reżyserii Jacka Claytona. Prace nad nią przebiegały dość burzliwie: najpierw producent odrzucił scenariusz samego Trumana Capote i Francis Ford Coppola pośpiesznie napisał drugi, który zresztą Clayton przez następny rok poprawiał. Później wycofała się przewidziana do głównej roli kobiecej Ali McGraw i długo nie można było znaleźć odpowiedniej kandydatki na jej miejsce. Dzieło Claytona natomiast znakomicie wpisało się w wielki powrót fali retro: ludzie nosili stroje, fryzury, gadżety a la Gatsby. Sam film został przyjęty przez krytykę i publiczność dość chłodno, chociaż nagrodzono go dwoma Oscarami: za kostiumy i muzykę. Zarzucano reżyserowi, że mimo całej staranności realizacji, troski o odtworzenie realiów epoki, nie zdołał oddać na ekranie prawdziwego sensu tej tragicznej opowieści o niezłomnym idealiście, zniszczonym przez okrucieństwo świata bogatych, do którego tak bardzo starał się dostać. Obsesyjna miłość do pustej i głupiutkiej Daisy, symbolizującej blichtr i powierzchowność jej sfery, przywiedzie go ostatecznie do zguby.
Nick Carraway, początkujący pracownik nowojorskiej giełdy, wynajmuje niewielki dom na Long Island. Po drugiej stronie zatoki mieszka jego kuzynka, Daisy Buchanan, ze swoim bogatym mężem Tomem. Ich małżeństwo nie jest udane: Daisy zwierza się Nickowi, że nie jest szczęśliwa, a Tom przedstawia mu swoją kochankę, Myrtle, żonę właściciela podupadającego warsztatu samochodowego, George’a Wilsona. Z Nickiem sąsiaduje tajemniczy Jay Gatsby, człowiek bardzo bogaty, słynący w okolicy z urządzania wystawnych przyjęć. Nick zostaje zaproszony na jedno z nich i przy okazji słyszy różne plotki na temat gospodarza i pochodzenia jego fortuny. Parę dni później Nick dowiaduje się, że Gatsby kocha Daisy od czasu, gdy poznał ją pięć lat temu, będąc jeszcze skromnym oficerem. Dzięki pomocy Nicka udaje się zorganizować randkę Daisy i Jaya, ich romans rozkwita na nowo. Ale niebawem Tom poznaje prawdę i podczas wspólnej wycieczki do miasta między małżonkami dochodzi do awantury. W drodze powrotnej Daisy, prowadząc samochód Gatsby’ego, zabija Myrtle Wilson, która z kolei, zdemaskowana przez zazdrosnego męża, czekała na drodze na przyjazd Toma. Gatsby zataja jednak fakt, że jego auto prowadziła Daisy i to ona spowodowała wypadek. Tymczasem George Wilson dowiaduje się, do kogo należy żółty rolls-royce, pod którego kołami zginęła Myrtle. Zrozpaczony mężczyzna pragnie zemsty.